Aankondiging

Sluiten
No announcement yet.

Verdwenen kapel: Sint-Catharinakapel en -gasthuis

Sluiten
X
 
  • Filter
  • Tijd
  • Tonen
Clear All
nieuwe berichten

  • #91
    Oorspronkelijk geplaatst door Ingrid M.H. Evers
    U kunt het gewoon opvragen in de studiezaal.
    Ik heb de set al gekocht bij de KB maar de legenda ontbreekt. Als die bestaat in het archief in de Pieterstraat wil ik nog wel een poging wagen, maar de ervaringen zijn niet bemoedigend.

    Opmerking


    • #92
      De bakkerij van Hopp (1858 )
      Oorspronkelijk geplaatst door Theo Bakker Bekijk bericht
      En de bakkerij, was die nu in deze kerk?
      Schaepkens van Riempst stelt expliciet dat de kapel nadat zij aan de eredienst was onttrokken en was verkocht (1806/1809?), werd omgebouwd tot een soort schuur. In die schuur vestigt Hopp zijn broodfabriek.

      Bronnen:
      Schaepkens van Riempst, J., Het oude Tricht, in: PSHAL (1907).
      Last edited by Ingrid M.H.Evers; 28 januari 2021, 12:35.

      Opmerking


      • #93
        Huisnummer

        In bovengenoemd 'Frans' register van huiseigenaren vond ik in de Batterijstraat een 'huisnummer' dat eigenlijk onbebouwde ruimte is. Er zijn drie eigenaren: Thiessens (jardin), Bonhomme (remise) en Breuls (een tuin en het kerkhof van Sint Catharina, en nog een tuin). Huisnr. 1198 wordt in 1850 en 1888 niet meer genoemd. Het is niet zozeer vervallen (dat wordt aangegeven met een V), maar gewoon weg.

        Het is jammer dat we niet wat duidelijker informatie krijgen over de ligging van bepaalde percelen. De direct opvolgende nummers 1196 en 1197 (1340 en 1341 in 1850) worden in 1888 de nrs. 1 en 3 van de Uitbelderstraat. Maar dat hoeft niet te betekenen dat nr. 1198 daar ook lag. Op tal van plaatsen in de oudste twee registers is de numerieke volgorde soms buitengewoon chaotisch, met name ook in het Boschstraatkwartier. Pas in 1888 komt er een even/oneven numerieke volgorde per straat.
        Last edited by Ingrid M.H.Evers; 20 januari 2021, 17:33.

        Opmerking


        • #94
          Oorspronkelijk geplaatst door El Loco Bekijk bericht
          Alleen vreemd dat Larcher een rij zuilen in de kapel tekende, maar dat zal een slordigheidje zijn; hij bedoelde daarmee waarschijnlijk de pilasters tegen de noord- en zuidwand.
          Uit vermeldingen in verschillende archiefinventarissen is inmiddels wel duidelijk geworden dat er met name in de achttiende eeuw aan de Catharinakapel is gesleuteld. Zonder die archieven in te zien zullen we er wel niet achter komen wat dat dan precies is geweest. Maar ik zou mij kunnen voorstellen dat de kapel is uitgebreid met een zijbeuk aan de noordzijde. Dat zou de asymetrische rij pilaren op het grondplan kunnen verklaren.
          Last edited by Ingrid M.H.Evers; 29 april 2011, 09:47.

          Opmerking


          • #95
            Panorama Bellomonte (gepubliceerd 1575)

            Hier
            Last edited by Ingrid M.H.Evers; 20 januari 2021, 17:34.

            Opmerking


            • #96
              Oorspronkelijk geplaatst door Ingrid M.H. Evers Bekijk bericht
              ....Dat die schuur niet zichtbaar is op Van Gulpens tekening van de Boschstraat (ca. 1840) is mogelijk een tweede aanwijzing voor mijn hypothese dat er toch twee kapellen zijn geweest. Hij moet in het blok hebben gelegen.
              M.i. kan de kerk niet op de tekening voorkomen, als we tenminste dezelfde tekening bedoelen (#36). Het meest linkse huis is Van Gulpens eigen woonhuis, Boschstraat 108-110. De kerk stond toch op Markt 28? Dat is een aantal percelen meer naar links. Deze tekening plaatste ik omdat daar het pand Boschstraat 102 op staat waar nu de St.Catharinastraat is.

              Opmerking


              • #97
                Zo iets?


                Opmerking


                • #98
                  Hier komen nog wat afbeeldingen.

                  De eerste wordt toegeschreven aan Jan de Beijer, ca. 1740.

                  Links de toren van de St. Catharina, rechts de Matthiaskerk. Met een beetje goede wil is er een topgevel te ontdekken, nl. ten zuiden van het pand met zadeldak (in de rode rechthoek). Toch is het niet heel duidelijk.

                  En dan nog een mysterieuzere, anonieme, tekening (detail).



                  We zien uiterst links de twee spitsen van de Antonietenkerk, dan een vreemd vormgegeven Matthiaskerk en dan de vermoedelijke Catharinakapel. Koreman schrijft dat 'Rechts daarvan misschien de St. Mathijskerk en de St. Catharinakapel' staan. Het opschrift op de achterzijde geeft aan dat dit een gezicht op Maastricht is in 1870 (!), en dat de Ste. Catharine erop is afgebeeld. Die datering moet echter wel onjuist zijn: de vestingswerken ontbreken, de Antonietenkerk en de Nieuwe Biesen staan erop. Ook de Matthiaskerk komt vreemd voor. De vermoedelijke St. Catharinakerk lijkt wel weer meer op de afbeeldingen die we kennen van Van Gulpen en uit Braun & Hogenberg.....

                  Beide afbeelding zijn ontleend aan: Koreman, Geteeckent tot Maestricht.

                  Toch denk ik dat iets met die torenspits gebeurd is. Op tekeningen van voor de Franse Tijd is deze altijd te zien, op die van Van Gulpen niet meer. Ik heb nog eens naar de stadspanorama`s van Van Gulpen gekeken: ook daar ontbreekt de toren steeds.
                  De enige tekening van Van Gulpen waarop de toren te zien is, is de historiserende tekening van het in- en exterieur (volgens bijschrift naar de situatie rond 1700). Ik denk dus, in navolging van Ingrid, dat de kapel in de 18de -wellicht begin 19de- ingrijpende veranderingen heeft ondergaan. Anders was die historiserende tekening ook niet nodig geweest. Van Gulpen is in de details soms slordig, maar Van Gulpen is nooit dom.
                  Last edited by burgemeester; 29 april 2011, 10:19.

                  Opmerking


                  • #99
                    Dank voor de detailafbeelding, Theo Bakker.

                    Sjoen die nieuwe plaatjes, burgemeester! Een heel nieuw perspectief.
                    Oorspronkelijk geplaatst door burgemeester Bekijk bericht
                    een vreemd vormgegeven Matthiaskerk
                    De huidige torenspits van de St.-Mathijs dateert van 1769. Voor alle duidelijkheid: de St.-Catharina is hier dat rechte vierkante torentje dat tegen de St.-Matthijs lijkt aangebouwd, niet de hogere toren verder rechts.
                    Oorspronkelijk geplaatst door burgemeester Bekijk bericht
                    Toch denk ik dat iets met die torenspits [van de St.-Catharina] gebeurd is. Op tekeningen van voor de Franse Tijd is deze altijd te zien, op die van Van Gulpen niet meer. Ik heb nog eens naar de stadspanorama`s van Van Gulpen gekeken: ook daar ontbreekt de toren steeds.
                    De enige tekening van Van Gulpen waarop de toren te zien is, is de historiserende tekening van het in- en exterieur (volgens bijschrift naar de situatie rond 1700).
                    Wishful thinking, mr. mayor, er staat volgens mij echt '1800'.
                    Last edited by Ingrid M.H.Evers; 29 april 2011, 11:03. Reden: aanvulling

                    Opmerking


                    • Oorspronkelijk geplaatst door Theo Bakker Bekijk bericht
                      M.i. kan de kerk niet op de tekening voorkomen, als we tenminste dezelfde tekening bedoelen (#36). Het meest linkse huis is Van Gulpens eigen woonhuis, Boschstraat 108-110. De kerk stond toch op Markt 28? Dat is een aantal percelen meer naar links. Deze tekening plaatste ik omdat daar het pand Boschstraat 102 op staat waar nu de St. Catharinastraat is.
                      Met dank, ik raakte de tel kwijt met al die huisnummering. Ik begrijp nu dat de schuur/kerk niet op deze tekening
                      Last edited by Ingrid M.H.Evers; 20 januari 2021, 17:36.

                      Opmerking


                      • Oorspronkelijk geplaatst door Ingrid M.H. Evers Bekijk bericht
                        Wishful thinking, mr. mayor, er staat volgens mij echt '1800'.
                        God, ja, bij nader inzien lijkt er 1800 te staan.... Hmmmmm.....

                        Opmerking


                        • Waarom 1800?

                          Oorspronkelijk geplaatst door burgemeester Bekijk bericht
                          Toch denk ik dat iets met die torenspits [van de St.-Catharina] gebeurd is. Op tekeningen van voor de Franse Tijd is deze altijd te zien, op die van Van Gulpen niet meer. Ik heb nog eens naar de stadspanorama`s van Van Gulpen gekeken: ook daar ontbreekt de toren steeds.
                          Iemand zou eens kunnen kijken naar de oorlogsschade in 1793 en 1794. Misschien is die toren toen kapotgeschoten? Van het zusterklooster De Beyart is toen bijna niets overgebleven, alleen de zuidelijke muur van de kloosterkerk staat er nog. Maar dan zitten we nog wel met de datering van die geveltekening (1800). Zoals je al zegt: zulke fouten zou Van Gulpen niet maken.

                          Een tweede mogelijkheid is dat de toren, toen de kapel na de verkoop in 1806/1809 werd omgebouwd tot schuur, deels gesloopt werd. Als de klokketoren geen functie meer had, heeft de toenmalige eigenaar van 'het huis Caris' misschien het bovenste stuk afgebroken en er een normaal dakje opgelegd. Eindelijk rust in 'zijn' trappenhuis?

                          Overigens is dat huis op de plattegrond van Larcher d'Aubancourt goed te zien. Het ligt inderdaad aan de noordzijde van 'ons Catharinapleintje' in de Sint Catharinagang, niet aan de Batterijstraat of de Boschstraat, en staat met de oostelijke muur tegen de kerk aan.
                          Last edited by Ingrid M.H.Evers; 29 april 2011, 11:15.

                          Opmerking


                          • Oorspronkelijk geplaatst door Ingrid M.H. Evers Bekijk bericht
                            Iemand zou eens kunnen kijken naar de oorlogsschade in 1793 en 1794. Misschien is die toren toen kapotgeschoten?
                            Ik heb inmiddels de kroniek van Van Gulpen doorgenomen vanaf 1740 tot 1832. Er wordt niets gezegd over de bouwgeschiedenis van de kapel.

                            Wel wordt deze af en toe genoemd wanneer ze dienst doet voor plechtigheden. Daaruit blijkt ook wel een beetje dat onze aanvankelijke positionering (op dat perceeltje achteraf) niet logisch was. Zo is er een vreugdefeest voor de inhuldiging van de Maastrichtenaar Franciscus Gilissen als Primus aan de Universiteit van Leuven in 1784. Een grote stoet trok door de stad, die eindigde voor de St. Catharinakerk 'welke kerk zeer uitmuntend met seer costelijken boomen, vaendels met lelien, cronica, emblemata, mitsgaders de autaren (?), met zilveren kandelaars versierd waren. Voor het frontispice der kerk stonden drie arcaden welke prachtig illumineert waren. De Primus voor de kerk gecomen seinde, stond van het paert af, waaop de pastoor Cyrus (onze latere eedweigeraar, burg.), aan hem wijwater gaf en hem ene aansprake dede. Deze geeindigd zijnde, traden zij de kerk binnen, vergezelschapt zijnde van twee jongelingen, engelen verbeeldende.' Prachtig, he!

                            Dat krijg je op dat pleintje moeilijk voor mekaar! Zie je de goede man met 'paert' en al door dat steegje gaan?

                            Opmerking


                            • Ik was zo vrij de tekening van De Beijer en de anonieme tekening wat te pimpen, zodat ze als topografische tekening meer laten zien.




                              Opmerking


                              • Er was eerder sprake van het profiel van Van Gulpen uit ca. 1845. Hier een detail daaruit.



                                Tussen St.Matthijs en stadhuis staan nog twee torenspitsen. De grootse daarvan is volgens de legenda de St.Martinus in Wyck, links daarvan nog een kleintje. Nu had de Martinus een ruiter op het koor, dus ook dit zal niet de torenspits van de St.Catharina zijn..

                                Opmerking

                                Bezig...
                                X