Geschiedenis van de Firma Petrus Regout en haar opvolgers

[Breur]

Transformatie Eiffelgebouw Maastricht 2014 (2)

[Breur]

Transformatie Eiffelgebouw Maastricht 2014 (1)

Transformatie Eiffelgebouw Maastricht 2014 (1)

[Breur]

Regout beklad.

1977: sommigen trekken andere conclusies omtrent de figuur Petrus Regout.

[Toller]

Tunnel onder de Boschstraat

In 1898 werd een tunnel in baksteen met troggewelven aangelegd, die de gebouwen aan de Kop van de Sphinx verbonden met de fabriek aan de westzijde van de Boschstraat. Deze tunnel loopt nu nog steeds vanaf de elektriciteitscentrale, onder langs kistenzagerij en het kantoor naar de andere zijde van de Boschstraat. De tunnel is deels bekleed met keramische tegels.

In 1907 werd door de socialist Baart in een krant verteld dat de tunnel was gemaakt om de kinderen van de “kindergevangenis van Regout” naar de fabriek te brengen om daar te werken. Deze nog steeds heftige mythe werd snel ontkracht door een journalist die op een ongewenst moment de fabriek bezocht en het tegendeel constateerde.

De tunnel en kelders van de fabriek werden in de WOII gebruikt als schuilkelder en commandopost van de geallieerden. Opschriften zijn nu nog duidelijk zichtbaar. Uit dankbaarheid voor het schuilen boden de mensen de Sphinx een plaquette van Charles Vos aan.
Bron: De Kop van de Sphinx Maastricht, waardestellend onderzoek uit 2006 in opdracht van de gemeente Maastricht. Auteurs: drs. D. Rockman en Ir. Karl Pesch Konopka

[Breur]

Beelden oude ovens van de Sphinx en resten van het Penitentenklooster

Bij archeologisch onderzoek - juni 2014 - in de oude fabriekshallen van de Sphinx aan de Boschstraat in Maastricht zijn oude ovens van de Sphinx en resten van het Penitentenklooster (gesticht 1673) aangetroffen. Dat heeft de gemeente Maastricht bekendgemaakt. Het onderzoek is gedaan omdat op de plek tussen het Eiffelgebouw en de Boschstraat binnenkort wordt begonnen met de bouw van de nieuwe bioscoop van Pathé. Omdat de bioscoopzalen verdiept worden aangelegd is vooraf archeologisch onderzoek uitgevoerd.

Zie verder: http://www.dichtbij.nl/maastricht/re...inxhallen.aspx

Een productie van Stichting MestreechOnline.

[Breur]

Archeologieonderzoek Eiffel: oude ovens Sphinx en resten Penitentenklooster

De afgelopen weken heeft in de oude fabriekshallen van de Sphinx aan de Boschstraat archeologisch onderzoek plaatsgevonden. Het onderzoek is gedaan omdat op de plek tussen het Eiffelgebouw en de Boschstraat binnenkort wordt gestart met de bouw van de nieuwe bioscoop van Pathé. Omdat de bioscoopzalen verdiept worden aangelegd is vooraf archeologisch onderzoek uitgevoerd. Bij het onderzoek zijn oude ovens van de Sphinx en resten van het Penitentenklooster aangetroffen.

Meer is hier te lezen.

[Breur]

Regout, de Sphinx en de sociale geschiedenis.

Regout, de Sphinx en de sociale geschiedenis: van lieu de mémoire tot historische analyse

Boeiend artikel van Ad Knotter waar meer objectief wordt geschreven over de Regouts, kinderarbeid etc. dan door de niet onafhankelijke Maenen.

http://shcl.x-cago.com/shcl/resource...ingKnotter.pdf

[Toller]

Het is mij volstrekt onduidelijk wanneer en waar in bovenstaande posting de poster aan het woord is, iets wordt aangehaald uit welke publicatie en waar het betoog eigenlijk heen leidt.

Het cursief gedrukte is de publicatie, de rest van het beschrevene zijn mijn hersenspinsels. Je kunt het met mij eens of niet eens zijn, maar in het enige beschikbare wetenschappelijke stuk over Regout staan veel mitsen en maren. Dit geeft de "amateur" voldoende "voedsel" om een stuk te schrijven dat naar mijn mening hout slaat.

[Breur]

Was Maenen objectief?

... Echter, mij dunkt, dat Maenen al te weinig rekening ermee heeft gehouden,
dat de objectieve arbeidsvoorwaarden niet de enige maatstaf
vormen voor de waardering van de sociale bedrijfspolitiek; ook niet van
die der negentiende eeuwse werkgevers. Het arbeidsvraagstuk heeft
namelijk buiten het strikt materiële nog een ander, een psychologisch juridisch
aspect. Behalve voor het verkrijgen van betere primaire arbeidsvoorwaarden
hebben de arbeiders en de arbeidersbeweging ook de
strijd gevoerd voor het verwerven van een rechtspositie; en ter bereiking
van dit laatste stond hun dikwijls de patriarchaal-autoritaire houding
der werkgevers in de weg. Ook Regout was een autoritaire figuur; dat
blijkt genoegzaam uit deze studie, ook al heeft Maenen geen uitgewerkte
tekening gegeven van zijn persoonlijkheid. En de vraag rijst dan ook, of
de slechte naam, die Regout ten slotte, ondanks alles, toch heeft gekregen,
niet althans voor een deel verklaard moet worden uit zijn autoritaire
werkgevershouding, die hij overigens gemeen had met vele van
zijn tijdgenoten. Volledigheidshalve had in ieder geval dit aspect van
het probleem meer aandacht verdiend dan het in deze studie heeft
gekregen.
Nog één kanttekening dient ten slotte te worden gemaakt en wel bij
de bladzijden, welke gewijd zijn aan de betekenis van Calvijn en van diens
ethiek voor de opvattingen omtrent kinderarbeid en, in het algemeen,
voor de arbeidsvoorwaarden. Ik beperk mij tot hetgeen in dit verband
wordt opgemerkt omtrent de kinderarbeid. Wanneer Maenen van mening
is de praedestinatieleer van Calvijn zo te moeten uitleggen, dat de ere
Gods het vorderde, dat de kinderen zo vroeg mogelijk in het arbeidsproces
moesten worden ingeschakeld, dan zou het aanbeveling hebben
verdiend, indien hij hiervoor een primaire bewijsplaats had aangevoerd.
Zijn beroep op Lindeboom gaat niet op, omdat op de bladzijden, waarnaar
in dit verband wordt verwezen, niets voorkomt, dat een dergelijke
uitleg aannemelijk maakt. Voorts betoogt Maenen, dat Kuyper het
kinderwetje van Van Houten heeft bestreden op grond van het motief,
dat het ethisch gezien wenselijk was, dat kinderen reeds zeer vroeg de
zegen van geregelde arbeid moesten leren kennen. En dit motief wordt
dan weer gekoppeld aan de leer van Calvijn. Lezing van de desbetreffende
Kamerredevoering van Kuyper had Maenen er van kunnen overtuigen,
dat zijn tweedehandsbron, waaraan hij deze uitspraak heeft ontleend,
een volkomen onjuiste weergave heeft gegeven van de essentie van
Kuyper's bezwaren tegen het kinderwetje. In breder verband gezien
blijkt het, dat Maenen ten diepste nog geheel gevangen zit in de beschouwingswijze
van Max Weber. Echter, diens befaamde artikel over
Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus van 1905/06
is werkelijk niet het laatste woord, dat ter zake is geschreven. De wetenschappelijke
zin, die overigens in het gehele boek is te bespeuren, heeft
Maenen op deze bladzijden blijkbaar in de steek gelaten.

Bron: BIJDRAGEN
VOOR DE GESCHIEDENIS
DER NEDERLANDEN

Onder aanvankelijke redactie van:
L. van der Essen, F. L. Ganshof, P. Geyl, R. Post,
H. B. Thom, H. van Werveke en P. J. van Winter

TEGENWOORDIGE REDACTIE

Nederland

R. POST, P. J. VAN WINTER,
W. JAPPE ALBERTS, J. C. BOOGMAN

België
H. VAN WERVEKE, J. A. VAN HOUTTE,
A. E. VERHULST

Zuid-Afrika
H. B. THOM

VIJFTIENDE DEEL

Uitgegeven met steun van de Nederlandse Organisatie
voor Zuiver-Wetenschappelijk Onderzoek, de Belgische
Regering en de Universitaire Stichting van België

MARTINUS NIJHOFF / 'S-GRAVENHAGE
DE SIKKEL / ANTWERPEN
1960

[Ingrid M.H.Evers]

Het is mij volstrekt onduidelijk wanneer en waar in bovenstaande posting de poster aan het woord is, iets wordt aangehaald uit welke publicatie en waar het betoog eigenlijk heen leidt.

Overigens was Regout geen ultramontaan omdat hij de paus geld en behuizing aanbood. Hij was ultramontaan omdat hij voorstander was van een bepaalde politieke richting die in Nederland nog heel wat meer aanhangers kende.

[Toller]

Petrus Regout, de oude: geliefd of verguisd?

Met deze titel opende Het Vrije Volk [het democratische socialistische dagblad uit Nederland] van 25 september 1959 een halve pagina over het boek van Dr. A.J.Fr. Maenen, getiteld: Petrus Regout 1801-1878, een bijdrage tot de sociaal-economische geschiedenis van Maastricht, uitgegeven bij N.V. Centrale Drukkerij – Nijmegen 1959.

Het was Willem Hubert Vliegen die over Regout zei: ‘de door de arbeiders geliefde en geprezen ‘oude Regout’ ‘. Dit staat dwars op de uitspraak van Maenen of ‘hij de meest verguisde Nederlandse ondernemer van de negentiende eeuw,’ was.

Vaak hoor of lees je dat je de huidige inzichten niet kunt projecteren in de tijd. Of te wel met de kennis van vandaag beoordelen of in de negentiende eeuw iemand juist gehandeld heeft. Dat is waar, maar je moet dan ook niet het handelen in vroegere jaren goedkeuren of verontschuldigen. Dat zou een verkeerde kijk op zaken geven. Een uitspraak van de ‘oude Regout’ uit zijn zelf geschreven boekwerkje ‘Pauperisme en Industrie’, is daarbij veelzeggend: ‘Die niet werkt , heeft geen recht om te leven en die geregelde arbeid versmaadt, vindt in de gevangenis geen beter lot, maar nog strengere tucht en zwaarder werkt.’ (P.D. Regout, Pauperisme en industrie, pag. 42. Uitgegeven 1858.)

Hetgeen wij moeten doen is de Regouts niet beoordelen naar hun daden in die tijd, maar naar het beleid dat zij voerden. Door naar deze invalshoek te kijken is het oordeel dat men velt objectiever en riekt het niet naar “papegaaien”.

Nu weten we dat er meer industriëlen zijn die hetzelfde dachten en deden als de ‘oude Regout’, maar dat is geen excuus voor hun denken en handelen. Het zeggen dat hij geen sociale voorloper was, dat is ook een feit van algemene bekendheid, maar wat bedoelde Maenen hiermee? Was hij een verlichte despoot? Was hij een uitbuiter? Dacht hij alleen maar aan zichzelf en zijn familie? Was hij een steenharde zakenman?

Dat laatste was hij zeker. In een slechte economische tijd de lonen verlagen en ook je eigen winst niet nemen. Vervolgens in betere tijden de winst wel nemen [dubbel en dwars] en de verlaagde lonen niet verhogen naar bijvoorbeeld het oude niveau, dat is de keiharde zakenman. Dit beleid is verwerpelijk.

Onze afkeer van de sociale wantoestanden in die tijd kun je met de beste wil van de wereld de Regouts of andere industriëlen niet alleen in de schoenen schuiven, maar wel het toenmalige systeem. De constante controverse over en weer tussen Regout en de bestuurlijke organen van Maastricht zijn hierbij tekenend, waarbij de positie van de clerus bepalend was. Regout was een ultramontaan. In zijn laatste jaren deed hij namelijk een aanbod aan paus Pius IX. Indien de paus het Vaticaan moest verlaten kon hij kasteel Vaeshartelt krijgen maar ook zijn hele fortuin. (Bron: Ad van Iterson, “Vader, Raadgever en Beschermer”, Petrus Regout en zijn arbeiders 1834-1870, uitgeverij UPM 1992, pag. 24.)

Dit in tegenstelling tot het liberalisme, de gangbare politieke stroming in de 19e eeuw binnen Maastricht. Van Iterson typeert het duidelijk: “Regout was geboren en getogen in de Maastrichtse middenstand, met haar alzijdige oriëntatie op het zuiden.” (Bron: Ad van Iterson, “Vader, Raadgever en Beschermer”, Petrus Regout en zijn arbeiders 1834-1870, uitgeverij UPM 1992, pag. 176.)

Deze oriëntatie en zijn werk- en denkwijze bleef hij tot zijn dood getrouw. De tweede helft van de negentiende eeuw oriënteerde Maastricht zich steeds meer noordwaarts. Dit lokte steeds meer een negatieve reactie uit naar Regout en later nog meer naar zijn zonen. Met name zijn zonen stonden een hardvochtige en cynische stijl van liberalisme voor. (Bron: Ad van Iterson, “Vader, Raadgever en Beschermer”, Petrus Regout en zijn arbeiders 1834-1870, uitgeverij UPM 1992, pag. 176.)

Samenvattend kunnen we stellen; het doel dat de oude Regout voor ogen had was om Maastricht tot een grote stad te maken, maar met het bestuur van deze stad ondergeschikt aan hem. 'Zijn bedrijf stelde hij hiervoor in dienst, een vicieuze cirkel waar hij nooit meer uitkwam. Door deze tweeslachtigheid heeft hij veel kwaad gesticht.' (drs. J.C.G. Jansen SHCM, Limburgsch Dagblad 18-02-197

[Ingrid M.H.Evers]

Glasslijpersstaking bij de firma P. Regout en Co. (1896)

Robeers wordt niet ontslagen maar moet wachten op een vacature als meester; de andere meesterknechten gaan voor .... Kortom: ontslag.

Daar kwam het uiteindelijk toch op neer, zoals dit bericht van 5 december 1896 bevestigt. Eigenlijk had directeur Regout het al begin september aangekondigd, nog voor het proces van Robeers speelde.

Voor wie het interesseert: de ene Regout is de andere niet. In dit geval is het Paul (Gustave Hubert) Regout (1859-1905), die Pierre Alexandre Hubert Regout (1828-1897) was opgevolgd als directeur van de glasfabriek. En al spoedig kwam er een nieuwe staking, maar door onhandig manoeuvreren verloor de neutrale, naar links neigende vakbeweging vanaf het begin de sympatie van de burgerij en liep de actie op niets uit.

Wie er meer over wil lezen, kan onder meer terecht bij Jos Perry, 'Rode kinine en Roomsche koorts'.

[Breur]

De trukendoos wordt echter te voorschijn gehaald. Robeers wordt niet ontslagen maar moet wachten op een vacature als meester; de andere meesterknechten gaan voor .... Kortom: ontslag.

[Antonius]

voor minder dan een aanleiding worden enkele nog steeds op de pijnbank (rektafel) gebonden...

ovatie van het aantal kameraden terecht

[Breur]

Glasblazer Robeers gearresteerd.

Over mijn groot opa Jacobus Robeers:



Bron: Nieuwsblad van het Noorden van 26 september 1896.