Gediechte

[SJEF †]

Gediechte

Al bladerend en lezend in het jaarboekje 'Maastricht in 1962', kwam ik het volgende gedichtje tegen.

In Mestreech - zoe stoont in de gezètte
Dao hèlt me vaan orde en wette.
Me bak gein zeute bruudsjes,
Meh hèlt âl op z'n puutsjes
Mèt keersveerse pliesie-kedètte.

Bron:
Dichter E.
maandblad "Onze Spreekbuis"
Personeelsblad N.V. Staalwerken "De Maas".

[SJEF †]

Sjiek Wyck

Maastricht wil het Sjiek en Sjoen
Maar in Wyck moeten we het zelf doen

Daarom moeten wij onze buurt verfraaien
En bij de boomspiegels planten en bloemen zaaien

En wat onkruid wieden
En iedereen een mooie straat aanbieden

Dus lieve mensen adopteer een boom en doe allen mee
Dan is in onze straten weer alles oké

Ook zijn er veel ouderen die houden van groen
Maar kunnen het werk niet meer doen

Daarom vragen we aan de jonge mensen: het tuintje is maar klein
Willen jullie de ouderen behulpzaam zijn?

Een bewoner van St. Maartenspoort.

[SJEF †]

Gediechte

Et vreugjaor.

Wie prachtig steit et veld in kleuren;
Wie hartverkwikkend schijnt de zon!
’t Hielal verneuit zen levenskrachten
In ’t vuurbad van de gouwe bron.
Dao kroent zich eeder boum mét blajer,
Dao vúlt zich eeder bos mét zaank;
Den hiemel dee lacht d’eerd noe tegen
En d’eerd die schikt em lof en daank

De beek, die gist’ren laog bevroren,
Drijft ronkend aof wie vleuiend glaas;
De balsemreuk van d’ierste blommen
Klump op van oet et golvend graas;
De goudkapel, de bij, de vogel,
Dat vluigt en speĂşlt te weeg al rond;
Alles verblijdt zich noe te leven
Zoe in de locht es oppe grond.

De mins stikt ouch de kop nao boven
En staart zich op zen schatten blind;
De geist van God dee veult er weien
In eeder wallem van de wind;
Er is van kauw neet mie gekrompen,
Ze blood steit neet mie stél en stiif,
Et vleuit em roeschend door zen aojers,
En ’t hart dat sprinkt em in ze liif.

Bedwellemp door et riik geneeten
Trêit er al stél en zwigend voorts
En schĂşpt te locht die em omkrunkelt
MĂ©t opgeruimde en volle boors;
En oppe groos van d’iersten heuvel,
Woe heĂşm zen wandeling nao leit,
Zinkt heer godvrĂşchtig op zen knejen,
En klump zen daankgeveul dat beit:

« Triomf, onsterfelikke Leefde,
Et is tiin macht die ’t aal bezielt,
Die deit herbleuien en herleven
Al wat ten tiid krinkt en vernielt,
Die noets en wereld liet oetsterven
Zonder en nui doen op te goon
En altiid door volmaakter werken
Zich deit erkinnen en verstoon

Triomf! Onindelikke wiisheid,
Die alles héls in ze verband
En et bestiers nao vaste wétten
Van aon de mins tot aon de plant.
’t Is tine geist, hoeg Opperwezen,
Dee zweeft door ’t onbegrensd Hielal
En veur ’t begin tot nao et einde
Geweest is, en bliven zal.

TH. WEUSTENRAAD.
(’t onoetgegeven gedicht:
De beiweeg nao Scherpenheuvel.)

[SJEF †]

W I E K -- W Y C K

Aon d'n euverkant vaan Treech
Dao stoont ins eus weeg
Veer späölde hiel blij
In Wiek op de wei
Of vochte mèt die oet de Grach
Veer höbbe geraos
Op de Green aon de Maos
Op 't Overe en op de Baon
Beij ruizing op 't Gräötsje
Of in 't Kattesträötsje
Stoonte veer mèt eus neus gans väöraon
Veer dinke zoe gere nog 'ns terök
Aon de jaore es keend dao in Wiek aon de brök

In Wiek, Wiek, eus Wiek allein
Vaan Zjèrremiek tot de Bòtermijn
Aon 't Kevinsje, Refuzjiehoes
Aon 't waterpeurtsje voolte veer us thoes
Wiek, Wiek, eus Wiek allein
Vaan Zjèrremiek tot de Bòtermijn
Nörreges op de wereld veule veer us zoe riek
Es in Wiek, in Wiek, in Wiek

Eder jaor mèt de Broonk
Daan steit Wiek te proonk
Daan heet Wiek zie fieskleid weer aon.
't Maak ziech daan zoe sjoen, spreijt alles ten toen
Vaan hoes tot hoes hingk daan de vaon.
En edere Wiekeneer is al vreug in de weer
En groets op de Broonk vaan oet Wiek
Vaan wied koume ze loere nao de worteleboere
Hun persessie mèt zaank en meziek.
De kiekoete zien sjoen en prachtig verseerd
De femilies koume beijein en jao geine mankeert.

[SJEF †]

Maastricht.

Een stad met een verleden,
een stad met een gezicht.
Geen stad waar ook het heden
zo leeft als in Maastricht.

[SJEF †]

Gediechte

Slevrouw in Mestreech

Sinterklaos dee is gewees
en ouch ziene Zjwarte Piet
Kump daan toch 't echte fees,
boezjie aon en geniet.

Leechske hei, lempke dao
en euveral dee zeute meziek
deenke veer euver 't leve nao
en veule us erm en riek.

Erm in vrundsjap en gelök
erm in wermde en leefde ouch.
kómme veer veur altied trök
op die sumpele vraog:

Höbbe veer get goods gedaon,
höbbe veer rech gestange
wie 't dreigde fout te gaon
waore veer neet vaan die bange?

Noets is 't antwaord hel oet: jao
altied vinde veer wel ein fout,
Altied bliek 't hempke us te nao
noets vergete veer ’t klatergoud.

En dao staon veer wie besjete
kieke nao die lempkes, nao dat leech
Probere die mominte eve te vergete
bij us Leef Slevrouw in Mestreech.

En dao wete veer 't zeker:
veer zien tegeliek ouch riek.
Leve hei aon Maos en Jeker
en luustere nao dee zeute meziek.


© Bèrke Voulak, Mestreech
5-1-2009

[SJEF †]

Gediechte

't Lielek buimke.

Op 'ne naojaorsdaag in 't dennebos spraok 'ne spar, 'nen echte:

"Mèt Keersemes weurt geer oetgezeuk,
allein de greune en de rechte.
Geer komp daan in 'n hoes te stoon
en weurt hiel fien verseerd,
met bougiekes en zèlverdraod
zoetot geer dao pareert."

D'n awwe boum waor oetvertèld.
't Waor eve stèl en toen
kloonk e geritsel en geroesj,
e leve, neet mie sjoen.

Want edere boum stoont toen keersrech
en heel zien takke ope
en ploejde ziech, op eine nao,
dee stoont inein gedoke.

Heer waor zoe sjots en sjeif gegreujd,
had toch zien bès gedoon,
en wie edere boum woort aofgezeeg,
lete ze dee "kromme" stoon.

Zoe stoont heer dao noe gans allein,
bedreuf um dee sjoenen droum.
Heer had neet in de gate wie
dao 'ne mins aonkaom.

Dee naom 't buimke mèt ziech mèt,
leep nao 'nen awwe stal
en zag: "Maria, iech maak vuur,
't hout dat höb iech al."

De boum zaog e klein kinneke,
dat had zoe kaajd ocherm.
't Buimke zag: "Kap miech mer klein,
daan maak iech 't lekker werm."

Heer brande wat heer branne kĂłs,
verwermde 't Keend en Selvrouw,
en wie 't lekker werm woort,
vele hun de ouge touw.

De boum dach aon zien chique vrun
en zag: "'t Is toch wel sterk,
in 't bos waor iech 't lielekste,
noe höb iech 't sjoenste werk!"

© Tilly Jongen-Schijns.

[SJEF †]

Gemeintebedrieve

Gemeintebedrieve

Veer goon mèt euzen tied veuroet,
soms wel e bitteke gaw
En sloon veer us gei veurdeil d'roet
Daan zitte veer in de kaw.
D'rum heet euze gemeinteraod
in studie noe ein plan
Um gaans de stad, mèt plein en straot
Te numme in zien han!
Mastreech weurd daan ein unicum
umdat noch mins, noch vie
Betaolt, aon wee ouch vraog doarum
Geine cent belasting mie!
Bij de bedrieve, die de stad
Noe al in actie heet
Weurd nui gebouwd (wie vint geer dat?)
Ein sjievel, gaans compleet!
D'n toren, dee de Burgersjaol
Heet veur Meteoor'logie
Weurd ingeriech op groete sjaol
Es 'Stads-sjievelcpmpagnie'
Veer sjiev'le roond bis op de straot
Toer op toer weurd gebeld
Allein de lede vaan de Raod
Betaole half geld.
Vraog geer us nao de naom devaan?
Dee luidt 'Mastreechter Toboggan'.
Dat nui sjoen fort aon de Hèlpaort
Ei 'Casino' weurde zal.
Slavante geit gaans mèt acoord
En steunt dit plan veural.
De bloodbak heet ein zuver mojl
En noe dee neet mie stink
Kriege veer nog es 'Berekojl'
d'n toren vaan Paoter Vink.
De vreemde struime nao eus stad
Um hölp mèt keend en vrouw
En betaole zich ei 'Modderbad'
Op de weeg nao 't Kèrkhof touw.
Es daan de stad ins alles deit
Heet zie ouch cent genĂłg.
Ze lievert us gooj kwaliteit
Gooj waor en geine boch.
Allein 'Muziek' is heur te deur
En de mezieksjaol mèt
Die vraoge heur te väöl daoveur.
Ze maste zich te vèt!
Gaot geer noe op 't Vriethof ins
Get waandele, hiel braaf,
Daan beuk dao, sjrik neet, leve mins!
De 'Stadsreuzenfonograaf'
Wee zeet noe nog dat eus Mastreech
Neet altied blijf de stad van 't leech?
Väöl wijer nog geit euze Raod:
Vaan 't Eendebastion
Zal loupe goon op iezerdraod
in Gewaopend beton
Ein 'Watersjuut' vaan baovenaof
Bis in de Zwanegrach
En weurd daan, wie me us belaof
Langs d'n Eeker opgebrach.
D'n tram, dee al die vreemde rijdt
Langs 't 'Historisch Monumint'
Brink ouch weer weg dee zich bedeit
of neet de tege kint.
't Stadsbrandspruitemagazijn
Ondr' in de Groete Staat
Weurd ouch get, meh tot us chagrijn
Veur intres väöl te laat:
Umdat de winkels in Mastreech
Alwijl weurde zoe raar
Make ze mèt elektrisch leech
'ne 'Concurrentbazaar'
Geer lezers, die noe alles wèt
Brink ier ouch aon eus lui
En zörg dat geer op alles lèt
En neet in ein koej bui
Us soms bezörgt in euze Raod
Ein specialiteit
Dee 't bedrief op plein en straot
Neet in de groond versteit.
De Raod zelf wèrk noe mèt plezeer.
Eder dink ziech: Sjepe nommer veer!

Oet de Opregte Maastrichter Almanak 1907

[SJEF †]

Het nu volgende gedicht schreef Pierre Kemp op zijn ziekbed.

Mijn Dood.

Mijn Dood, zijt gij een zwart persoon?
Zult gij mij vinden bij mijn boeken,
als ik nog steeds de zin van de toon
en de kleur van het leven zit te zoeken?

Mijn Dood, soms denk ik, hoe ziet gij uit,
en wordt mij de dag met de nacht geruit,
eer ik doorsta de korte schrik
van overgang in een veranderd ik?

Wat er ook komt, of ik in het klein
zal schouwen God, of in het groot,
Mijn Dood, zult gij niet eenvoudig zijn,
als mijn lichaam mijn ziel straks uit zich stoot?


Pierre Kemp 1886-1967

[SJEF †]

Gediech

E meitske, genaomp Pieternel
dat waor m'ch toch zoe raar model:
Ze stoont aon de sjaol,
waor mèt pune rejaol,
ze waor dao de sjaolfrikke-del.

[SJEF †]

Gediech

Veer hinne die pikde get graon.
Zag ein obbins: "Dao keump d'n haon!
Laot häöm mer gewere,
want oonder us vere:
Wie gere zit heer us neet d'raon!"

[SJEF †]

Gediech

"Tot 'service' noe gans is verdwene,
dao zal 'ch aon mote gewene,"
zoe zag de keplaon.
"Es 'ch hiemele gaon,
daan moot 'ch miech zellef bedene."

[SJEF †]

Gediech

'ne Vreigeleer laog 'ns te döbbe
wat 'r nao d'n doed gere wouw höbbe:
"Iech laot miech kremere,
op 't land dipponere:
Daan kint 't nog 'ne kier stöbbe!"

[SJEF †]

Gediech

Dao zag 'nen dokter 'in spé':
"Studere? Dat hoof neet persé.
De loup vaan 't blood
dee weit iech al good,
en 't hart höb iech oonder de knee!"

[SJEF †]

Gediech

Dao waor 'ns e menneke Teun.
Heer trok al jaorelaank steun.
Gei gelök aon z'n koont....
En es 'r 't voont,
daan plakde dat aonder z'n sjeun.