Verdwenen kapel: Sint-Catharinakapel en -gasthuis

[Theo Bakker]

En ja hoor, we kunnen opnieuw beginnen.



Ik had de kleine plaatjes ooit gevonden, maar hier kun je inzoomen. Bedankt, Hermanw

[burgemeester]

Mijn god! Dat is andere koek!

Dit is toch geen meetfoutje. Ik bedoel: hier staat zelfs de trappartij voor het dinghuis op - en de steunberen van de Servaas.

Van de andere kant: alleen op deze plattegrond en maquette is een kerk van dergelijke omvang te zien. Hoe verder?

[El Loco]

Maar hier wel! Wooooow, wat een vondst! Bedankt hermanw. Maar wat een ellende: we lijken inderdaad een hele verkeerde weg te zijn ingewandeld bij de Catharinakapel... Alhoewel ik dit nog niet helemaal vertrouw

[burgemeester]

Ha! Die kende ik niet. Jammer dat net de kapel er niet opstaat, noch een legenda. Heb je daar toevallig ook een linkje naar?

[hermanw]

Misschien doe ik wel iets dubbel, maar is deze bekend?

http://beeldbank.cultureelerfgoed.nl/20145255

[burgemeester]

Ontbreekt zelfs het Dinghuis?! Dat wist ik niet eens!

Die tekeningen van Larcher d`Aubancourt voor de maquette staan ook op mijn verlanglijstje, Theo!

[Theo Bakker]

Van de maquette zou ik me weinig aantrekken. Het dinghuis ontbreekt, de bogen van de zusters zijn nergens te vinden, torens zien er onherkenbaar uit, en nu dit weer. Het is een leuk ding, die maquette, maar niet erg betrouwbaar.

Toch zou ik graag over de opmetingstekeningen beschikken. Misschien dat die meer te vertellen hebben.

[El Loco]

Van de maquette zou ik me weinig aantrekken. Het dinghuis ontbreekt, de bogen van de zusters zijn nergens te vinden, torens zien er onherkenbaar uit, en nu dit weer. Het is een leuk ding, die maquette, maar niet erg betrouwbaar.

[Theo Bakker]

Zeg nou niet dat we van voor af aan kunnen beginnen!

[burgemeester]

Nu wil ik niet zeuren......

Als je kijkt naar de situatie op de maquette van Maastricht [ca. 1748] dan ziet het er ook echt een stuk anders uit dan de situatie die wij uitgedokterd hebben. Onderstaande foto is een deel van een foto van de website van medeforumlid Simons (www.ppsimons.nl) een andere weeergave is te vinden in het eerder aangehaalde silhouetje (no. 13). Catharinakapel op de foto rechts naast de Matthiaskerk; aan de overzijde van de Boschstraat.





1. De orientatie van de kapel is hier oost-west.
2. Er is sprake van een hoge, zo te zien barokke, topgevel.
3. De kapel kent op de maquette geen toren.
4. De kapel ligt direct aan de Boschstraat.
5. De kapel is een stuk groter dan mogelijk is op het perceeltje wat wij toebedelen.

Nou weet ik dat die maquette natuurlijk niet geheel betrouwbaar is. Een dergelijke miskleun ben ik echter nog niet tegen gekomen bij de Fransen.....

En dan nog iets. Nadere bestudering van het silhouetje levert op dat ook hier minimaal 1 fout staat. Op pagina 24 wordt de tweede toren omschreven als die van St. Catharina. Dat is echter de Martinuskerk in Wyck. Vergelijk bijvoorbeeld met dezelfde tekening in het boek van Lou Spronck (p.76). Maar ook op pagina 10 (in hetzelfde silhouetje) wordt verwezen naar een toren van St. Catharina die zichtbaar zou zijn. Ik kan daar met de beste wil geen toren ontdekken.

[El Loco]

Als je maar lang genoeg wacht pakt iemand anders het werk op

Ga ik ook altijd van uit. Nooit vandaag iets doen wat je tot morgen kunt uitstellen

Waar ik moeite mee heb is dat die kapel echt veel te klein was voor de verdreven parochianen van St.-Matthijs. Die parochie telde omstreeks 1587 op een totale bevolking van ruim 10.000 inwoners dik 3.500 parochianen en was de grootste van de vier.

In het Silhouetje #13 over de Sint-Matthijs vermeldt Ubachs (pp. 31,32) dat het inderdaad voor de parochie behelpen was in de te kleine kapel en dat diensten voor overledenen bijvoorbeeld maar beperkt mogelijk waren. Ik zie ze inderdaad al met de kist door die smalle steeg wurmen... Ubachs vermoedde dat de parochie door de omstandigheden genoopt was het kerkelijk leven te vereenvoudigen. Zo werden bepaalde gebruiken bij de eerste communie en bij rouwplechtigheden afgeschaft. Toch kan ik me ook niet aan de indruk onttrekken dat het geloofsleven in de 17e/18e eeuw op een lager pitje stond dan in de eeuwen ervoor en erna, maar da's puur een slag in de lucht.

Zo vol als de Catharinakapel bij gelegenheid was, zo leeg zal de protestantse Matthijs geweest zijn. Of niet? Off-topic, maar zijn daar cijfers over?

[Rubke]

Als je maar lang genoeg wacht pakt iemand anders het werk op

[El Loco]

Hardstikke bedankt, olijfje! Ik ben helemaal happy

[Ingrid M.H.Evers]

Nog even over de Catharinakapel zelf: in tegenstelling tot Ingrid Evers, vermoed ik dat deze na ingebruikname door de Matthijsparochie niet is uitgebreid, simpelweg omdat er geen ruimte voor was.

Literatuur:
P.J.H. Ubachs, Twee heren, twee confessies, de verhouding van Staat en Kerk te Maastricht, 1632-1673. Assen 1975, 61 en passim.

[El Loco]

Titel draadje

Gaan we dit draadje nog een andere naam geven? We weten nu nog waar Boschstraat 102 voor staat, maar of een 'vreemde' dat over een half jaar ook weet? Ik stel voor: Verdwenen kapel: Sint-Catharinakapel en -gasthuis (n.a.v. Boschstraat 102).