Wie was de architect van het Kapittel van Sint Servaas in de vroege 16e eeuw?

[Antonius]

Respect El Loco en dat tijdens vakantie om kwart na twee 's nachts.

Ik had uit menig boek en documentaire begrepen dat menig steenhouwers en/of bouwmeesters van kerk naar kerk "auf Wanderschaft" ging.
https://de.wikipedia.org/wiki/Wanderjahre => ergo WanderPlicht is daarmee een vast begrip geworden in de opleiding / ausbildung van leerling tot gezel en tot meester.

De meesters waren praktisch en zeer goede handwerkslieden en die een ontwerp konden uitvoeren. Of ze het zelf ontwierpen of van iemand anders voorgelegd kregen?

Met de herstel werkzaamheden van de Notre Dame in Parijs ( en alle documentaires er over, recentelijk als documentaire te zien op TV of in de mediathek ) , maar ook die steeds voortgaande restauratie werkzaamheden van de Dom in Keulen wordt langzaam toch duidelijk dat "die Bauhutten" (vertaald; de uitvoerende bouw handwerkers als aannemers consortium ) met specialisten in hun vak, van de ene naar de andere kerk die in aanbouw was gingen. Natuurlijk bij alle Romaanse en Gotische kerken in Europa.

Er waren weinige bouwmeesters die als Archi Tectus helemaal vernieuwend en zelfstandig als ontwerper aan de slag waren.
Emperische kennis deed men op door het te doen en Wetenschappelijke kennis deed men op door kennis van de wiskunde, Algebra en Geometrie. En natuurlijk materiaalkennis.
Er zijn helaas ook wat kerken ingestort, niet relevant voor het topic maar toch noemenswaardig.

Het kapittel heeft oorspronkelijk diverse "aannemers" opdracht gegeven. Aannemers waren de meesters met hun leerlingen en gezellen.
De bouw plannen kwamen oorspronkelijk van die Proosden welke hun kennis uit andere bronnen hadden verzameld, botweg gekopieerd dus. Ik noemde al Speyer.

Er is volgens mij geen éne archi Tectus van de Sint Servaas. Er zijn vele bouwmeesters en eeuwenlange uitwisseling van plannen en ideeën die in uitvoering werden gemaakt door reizende handwerkslieden.

[Antonius]

Respect El Loco

Er waren weinige bouwmeesters die als Archi Tectus helemaal vernieuwend en zelfstandig als ontwerper aan de slag waren.

p.s. behalve dan Antonio Gaudi, hij ontwikkelde zelf een concept dat ook constructief absoluut ongekend was destijds met scheve kolommen en zuilen, na aanleiding van zijn omgekeerd statisch model.

[El Loco]

Helemaal eens met Antonius. Bouwmeesters, beeldhouwers, schilders en kunstenaars in het algemeen werkten in de (late) middeleeuwen binnen een traditie, waarvan slechts zelden werd afgeweken. Alleen de allergrootsten, de bouwers van de Saint-Denis bij Parijs bij voorbeeld, of de gebroeders Van Eyck binnen de schilderkunst, waren echte vernieuwers.

Indien we met de gotische altaarnis in de kruisgang van de Sint-Servaas op het goede spoor zitten, dan kunnen we nu al met vrij grote zekerheid vaststellen dat het ook hier niet om een origineel kunstenaar ging, maar wel iemand die zijn vak verstond. Blijkbaar viel zijn vakwerkschap op, want kanunnik Lambert d'Oupeye kende zijn werk en bepaalde in zijn testament dat juist deze vakman het door hem geschonken altaar in de Luikse Augustijnenkerk moest vervaardigen. Oupeye verzuimt zijn naam te noemen; mogelijk kende hij die niet. Blijkbaar was deze bouwmeester/steenhouwer minder bekend dan iemand als Hans von Reutlingen, wiens naam wel vermeld wordt in het testament.

Hieronder nog een paar foto's van de altaarnis in de oostelijke kruisgang van de Sint-Servaasbasiliek. De eerste dateert uit 1912. Vermoedelijk was de staakmadonna toen verwijderd. Of het veel kleinere, huidige Mariabeeldje er al stond, is net niet te zien. Wel is te zien dat de achterwand van de nis toen al beschilderd was. De beschildering met onder andere gotische (of neogotische) kruisbloemen is beter te zien op de laatste foto. De sterk verweerde console waarop het beeldje staat, is waarschijnlijk oorspronkelijk.


(Alle foto's rechtenvrij beschikbaar op Wikimedia Commons)

[Antonius]

https://rodlzdf-a.akamaihd.net/none/...60k_p35v15.mp4
van de mediathek over de gotiek.

Ik verwijs ernaar omdat we dat over de Sint Servaas Basiliek nog niet op een dergelijke wijze hebben laten filmen en beschikbaar stelden aan het publiek.
Dat is toch een gemis, vind ik.

[Ingrid M.H.Evers]

Indien we met de gotische altaarnis in de kruisgang van de Sint-Servaas op het goede spoor zitten, dan kunnen we nu al met vrij grote zekerheid vaststellen dat het ook hier niet om een origineel kunstenaar ging, maar wel iemand die zijn vak verstond. Blijkbaar viel zijn vakwerkschap op, want kanunnik Lambert d'Oupeye kende zijn werk en bepaalde in zijn testament dat juist deze vakman het door hem geschonken altaar in de Luikse Augustijnenkerk moest vervaardigen. Oupeye verzuimt zijn naam te noemen; mogelijk kende hij die niet. Blijkbaar was deze bouwmeester/steenhouwer minder bekend dan iemand als Hans von Reutlingen, wiens naam wel vermeld wordt in het testament.

Ik vermoed dat El Loco inderdaad op een goed spoor zit. Volgens de Monumenten van Geschiedenis en Kunst is deze altaarnis ouder dan de late zestiende eeuw. Als d'Oupeye naar dit beeldhouwwerk verwijst (wat mij goed mogelijk lijkt), zou het kunnen zijn dat hij in het algemeen duidt op de meester-steenhouwer/-metselaar van het kapittel. De nis is opgebouwd uit Naamse steen (onderaan, tot kniehoogte) en mergelsteen uit Zichen. Het kapittel bezat een eigen mergelgroeve in Zichen en haar meester-ambachtslieden hadden door de jarenlange opeenvolging van vader op zoon met mergel een grote vaardigheid ontwikkeld, mogelijk meer dan een collega in Luik, die waarschijnlijk meer aan Naamse steen gewend was.

[Ingrid M.H.Evers]

Misschien wil de heer Stefaan Grieten hier de betreffende passage uit het testament van de kanunnik D'Oupeye plaatsen? Frans, Latijn of Nederlands, maakt niet uit,

Jammer dat de heer Grieten niet meer de moeite heeft genomen om te reageren op al ons onderzoek. Mogelijk is hij op vakantie, maar dat had hij dan wel even kunnen meedelen. Mijn verontschuldigingen aan El Loco en Antonius die ik heb opgescheept met vele, vele uren verloren tijd.

[Pier]

Matthijs II Keldermans

Met veel interesse heb ik geprobeerd deze topic te lezen, maar het duizelt mij een beetje van de namen.
Dat doet niets af aan het fantastische speurwerk wat hier geleverd is

Voor het gemak heb ik wel even naar het Academische Proefstuk gekeken van R.A.W. Hackeng en dat even voor AI voor mij laten opschrijven in pakweg 1000 woorden.

https://pure.uva.nl/ws/files/3943742/41207_Hackeng.pdf

Samenvatting van het proefschrift:
Het middeleeuwse grondbezit van het Sint-Servaaskapittel te Maastricht, met speciale aandacht voor de architect van het Kapittel in de vroege 16e eeuw

Inleiding
Dit proefschrift van R.A.W. Hackeng richt zich op het middeleeuwse grondbezit van het Sint-Servaaskapittel in de regio Maas-Rijn. Het onderzoekt onder andere het ontstaan, de uitbreiding, het beheer en de betekenis van de bezittingen van het kapittel tot aan het einde van de middeleeuwen. Een belangrijk facet, met betrekking tot de bloeiperiode en bouwkundige ontwikkelingen van de kapittelkerk en -gebouwen, is de rol van de architect in de vroege 16e eeuw.

Het Kapittel van Sint Servaas: Geschiedenis en Organisatie
Het Sint-Servaaskapittel in Maastricht was een collegiale instelling van geestelijken die het koorgebed en de liturgie verzorgden. Hun levenswijze was oorspronkelijk gemeenschappelijk, maar ontwikkelde zich in de loop van de tijd tot een kapittel met individuele prebenden en eigen huizen rondom de kerk. Het kapittel had, naast religieuze taken, uitgebreide bestuurlijke en economische verantwoordelijkheden, waaronder het beheer van aanzienlijk grondbezit en inkomsten uit tienden en pacht.

Grondbezit en Macht
Vanaf de vroege middeleeuwen vergaarde het Sint-Servaaskapittel omvangrijk grondbezit in Maastricht en de omliggende regio, met bezittingen die zich uitstrekten tot ver buiten de stad. Door schenkingen van koningen, edelen en particulier bezit groeide het kapittel uit tot een invloedrijke grootgrondbezitter. In totaal bezat men circa 2.400 bunder land in de 16e eeuw, verdeeld over tientallen dorpen en agrarische exploitatiecentra. Dit economische fundament ondersteunde niet alleen het religieuze leven maar mogelijk maakte het ook de monumentale bouwwerken die nu zo herkenbaar zijn in het Maastrichtse stadsbeeld.

Architectuur en bouwprojecten rond 1500 en Bouwkundige vernieuwing
Rond 1500 onderging de Sint-Servaaskerk, en daarmee het dominerende claustrum van het kapittel, belangrijke bouwkundige en artistieke vernieuwingen. De vroege 16e eeuw valt midden in een periode van economische bloei voor het kapittel, mede mogelijk gemaakt door de stabiele inkomsten uit grondbezit. In deze periode lag de nadruk op herstel, uitbreiding, en verfraaiing van het kerkgebouw en de aanpalende kapittelgebouwen, waaronder de kanunnikenhuizen, waaraan opvallende bouwelementen in gotische en vroegrenaissance-stijl werden toegevoegd.

De architect in context
De drijvende kracht achter deze bouwaanpassingen was de functie van fabrieksmeester of bouwmeester, aangesteld door het kapittel. Deze persoon was hoofdverantwoordelijk voor het ontwerp en de uitvoering van de bouwkundige werken aan kerk, claustrum, woningen en functionele ruimten. Het proefschrift benoemt diverse bouwprojecten en onderhoudswerken in de periode rond 1500, verwijzend naar contracten, rekeningen en besluiten van het kapittel.

Wie was de architect van het Kapittel van Sint Servaas in de vroege 16e eeuw?
Het proefschrift verwijst gedetailleerd naar de archieven van het Sint-Servaaskapittel, waarin overeenkomsten, notulen en bouwrekeningen zijn opgenomen. Uit deze documenten blijkt wie verantwoordelijk was voor grote bouwprojecten aan het begin van de 16e eeuw. In veel gevallen werd het dagelijkse bouwwerk geleid door een zogenaamde "mastro", "architect" of "steenhouwer", die optrad als zowel ontwerper als hoofd-uitvoerder.

Voor het kapittel Sint Servaas in deze periode wijst het onderzoek uit dat de architect/hoofdbouwmeester die een centrale rol speelde bij de verbouwingen en restauraties van het kapittelcomplex in de vroege 16e eeuw Matthijs II Keldermans was.

Matthijs II Keldermans
Matthijs (Matheus) II Keldermans (ca. 1470–1525) was een telg uit het befaamde Mechelse bouwmeestersgeslacht Keldermans, die in de Nederlanden in de laatgotiek en vroege renaissance toonaangevend was.
In de bouwrekeningen van het Sint-Servaaskapittel uit de vroege 16e eeuw worden expliciet betalingen gedaan aan "mester Mattijs Keldermans"
Hij wordt aangeduid als de architect voor onder meer de restauratie en vernieuwing van de westbouw, het Bergportaal en mogelijk andere onderdelen van de kerk.
Keldermans' stijl kenmerkt zich door een combinatie van gotische details met ingetogen renaissancelijnen, duidelijk zichtbaar in het beeldhouwwerk en de portalen van de kerk.

Werkrelatie en uitvoering

• Keldermans werd vanuit Mechelen gerekruteerd, vermoedelijk vanwege zijn faam na eerdere kerkrestauraties en nieuwe bouwprojecten in Antwerpen, Bergen op Zoom en andere Brabantse steden.
• In Maastricht werkte hij samen met lokale steenwerkers en beeldhouwers, maar de leiding en het ontwerp lagen bij hem.
• Naast ontwerp en uitvoering speelde hij ook een rol in de selectie van materialen en de toezicht op de uitvoering van het bouwplan volgens de wensen, het liturgisch gebruik en de status van het kapittel.

Overige architecten en ambachtslieden
Hoewel Keldermans als hoofdarchitect werd aangesteld voor de meest prominente projecten, zijn er ook andere namen bekend die secundair aan hem verbonden waren: lokale metselaars, steenhouwers en soms buitenlandse specialisten verleenden bijstand bij bepaalde onderdelen (zoals altaarstukken, hekwerken, of schilderingen). Het kapittel zelf hield door de celarius en de rekencamer strikt toezicht op de uitgaven en de vakkundige realisatie van het werk.

Bouwkundige betekenis van de vernieuwingen
De ingrepen onder leiding van Keldermans gaven het middeleeuwse kapittelcomplex een renaissance-ambiance, terwijl het karakteristieke romaanse fundament en de gotische kenmerken bleven bestaan. De kerk werd hierdoor niet alleen een spiritueel centrum, maar ook een symbool van rijkdom en burgerlijke status. Diverse kanunnikenhuizen uit die tijd hebben nog steeds gevelstenen of bouwdetails die verwijzen naar Keldermans' ontwerpstijl.

Erfgoed en latere invloed
De werken van Keldermans bij Sint Servaas zijn bepalend geweest voor het latere gezicht van kerk en kapittelomgeving. Zijn invloed sijpelde door in latere restauraties, zowel in de keuze van vormen als in vakmanschap. De reputatie van het kapittel als een culturele en artistieke mecenas was mede te danken aan zijn werk.

Conclusie

• De vroege 16e eeuw kenmerkte zich door een krachtige bouwimpuls bij het Sint-Servaaskapittel, gesteund door het grote grondbezit.
• Matthijs II Keldermans was de centrale bouwmeester/architect die door het kapittel werd aangesteld voor de hoofdwerken aan kerk en kapittelhuizen in deze periode.
• Zijn ontwerpen en leiding legden de basis voor de huidige uitstraling van de Servaasbasiliek en omliggende claustrum.
• De combinatie van degelijke administratie, rijke inkomsten en samenwerking met topambachtslieden maakten dat het Sint-Servaaskapittel in de vroege 16e eeuw tot de voornaamste bouwers van de regio kon behoren.

Deze bouwcampagnes zijn uitvoerig gedocumenteerd in de archieven van het kapittel en worden in het proefschrift op verschillende plaatsen met details beschreven, inclusief verwijzingen naar de betrokken bouwmeester en architecten

[Ingrid M.H.Evers]

AI-samenvatting van het proefschrift van Hackeng met speciale aandacht voor een architect

Dat is een onverwachte uitkomst, Pier.

Als hier niets in staat dat van jouw hand is, zijn het 990 woorden. Als er wel tekst in staat die van jou is, bv. de conclusie, kun je dat dan even accentueren met een kleurtje. En ik ben benieuwd wat Hackeng hier zelf van vindt. Ik stuur hem een mailtje.

[El Loco]

Een interessant experiment, Pier, maar ik heb zo mijn twijfels. Ik ben bang dat AI je naar de mond praat. De ervaring leert (zie o.a. hier) dat AI alles wat de gebruiker suggereert serieus neemt en daar vervolgens 'feiten' bij gaat zoeken.Welke chatbot gebruik je trouwens?

Ik pik er even wat dingetjes uit. Ik weet niet precies hoe jouw eerste vraag luidde, maar vermoedelijk is die vraag terug te lezen in de eerste zin van het antwoord:

Samenvatting van het proefschrift:
Het middeleeuwse grondbezit van het Sint-Servaaskapittel te Maastricht, met speciale aandacht voor de architect van het Kapittel in de vroege 16e eeuw

Wat je ziet is dat AI er in de daarop volgende uiteenzetting vanuit gaat dat er inderdaad in de vroege 16e eeuw aan het Sint-Servaaskapittel een architect verbonden was (wat geenszins vaststaat) en daar in het antwoord de nadruk op legt.

De vroege 16e eeuw valt midden in een periode van economische bloei voor het kapittel, mede mogelijk gemaakt door de stabiele inkomsten uit grondbezit. In deze periode lag de nadruk op herstel, uitbreiding, en verfraaiing van het kerkgebouw en de aanpalende kapittelgebouwen, waaronder de kanunnikenhuizen, waaraan opvallende bouwelementen in gotische en vroegrenaissance-stijl werden toegevoegd.

Ik denk niet dat dit in het proefschrift van Hackeng zo is terug te lezen. AI gaat er door de vraagstelling vanuit dat het kapittel in deze tijd een eigen architect had, dat er dus wel veel gebouwd zal zijn en dat het dus een bloeitijd voor het kapittel moet zijn geweest. Het eerste kwart van de 16e eeuw was zeker geen slechte tijd in Bourgondisch Brabant, zeker niet in vergelijking met wat er later die eeuw volgde. Maar of het een periode van bijzondere economische bloei was voor het kapittel? Zoals in een van de postings hierboven vermeld, vonden de meeste bouw- en verbouwwerkzaamheden aan de Sint-Servaaskerk in de 14e en 15e eeuw plaats. Over kanunnikenhuizen in die tijd is weinig bekend, maar waarschijnlijk is AI gestuit op het Spaans Gouvernement. Dat is inderdaad een kanunnikenhuis met renaissance-elementen, met name de drie rondboogvensters in de voorgevel met Habsburgse symbolen en de colonnade aan de tuinzijde, die echter meestal in verband worden gebracht met het bezoek van Karel V in 1546.

Wie was de architect van het Kapittel van Sint Servaas in de vroege 16e eeuw?
Voor het kapittel Sint Servaas in deze periode wijst het onderzoek uit dat de architect/hoofdbouwmeester die een centrale rol speelde bij de verbouwingen en restauraties van het kapittelcomplex in de vroege 16e eeuw Matthijs II Keldermans was.

Zo zeg! Wat een stelligheid. Ik durf er bijna niets tegenin te brengen, maar ik heb een vermoeden dat AI op eigen houtje op zoek is gegaan naar een bekend architect in het begin van de 16e eeuw. En ja, dan kom je al gauw bij een Keldermans uit. In het proefschrift van Hackeng komt de naam Keldermans in elk geval niet voor, voor zover ik dat kan nagaan.

In de bouwrekeningen van het Sint-Servaaskapittel uit de vroege 16e eeuw worden expliciet betalingen gedaan aan "mester Mattijs Keldermans".

Heeft AI nu ook al toegang tot het archief van het Sint-Servaaskapittel? Lijkt me niet. De oudste oorkonden (tot 1300) staan sinds een paar weken online, maar voor de 15e- en 16e-eeuwse bouwrekeningen van het kapittel moet je toch echt naar het archief.

Diverse kanunnikenhuizen uit die tijd hebben nog steeds gevelstenen of bouwdetails die verwijzen naar Keldermans' ontwerpstijl.

AI denkt meteen weer aan het Spaans Gouvernement. Ook van Keldermans dus. Toe maar.

En ik ben benieuwd wat Hackeng hier zelf van vindt. Ik stuur hem een mailtje.

Zul je zien dat Hackeng alles bevestigt waar AI mee is gekomen, ha-ha!

[Pier]

Een interessant experiment, Pier! (..) Welke chatbot gebruik je trouwens?

Zie het inderdaad maar als een experiment!
Ik wilde gewoon eens kijken hoe AI hierop zou reageren.
Ik gebruik Perplexity. Als je Ziggo hebt krijg je Perplexity (normaal ongeveer 22 euro per maand!) een jaar gratis.

Dat is een onverwachte uitkomst, Pier.

Als hier niets in staat dat van jouw hand is, zijn het 990 woorden. Als er wel tekst in staat die van jou is, bv. de conclusie, kun je dat dan even accentueren met een kleurtje. En ik ben benieuwd wat Hackeng hier zelf van vindt. Ik stuur hem een mailtje. >

Ik ben inderdaad ook benieuwd wat Hackeng ervan vindt!
Ik heb zelf geen woord geschreven in mijn posting, dwz niet meer na de getoonde quote van Antonius.
Alles is dat van Perplexity.

Los van het Academisch Proefschrift van Hackeng heeft Perplexity onderstaande bronnen geraadspleegd:


forum.mestreechonline
forum.mestreechonline.nl/forum/mestreec…
Wie was de architect van het Kapittel van Sint Servaas in de vroege ...
Deze Engelbert van Heemstede (?-1539) was in 1515, het overlijdensjaar van kanunnik Oupeye, de vermoedelijke opdrachtgever van een grote ...

Wikimedia Foundation, Inc.
nl.wikipedia.org/wiki/Kapittel_…
Kapittel van Sint-Servaas - Wikipedia
Het kapittel van Sint-Servaas was een college van wereldlijke geestelijken, dat vanaf de middeleeuwen tot aan het einde van het ancien régime verbonden was aan de Sint-Servaaskerk te Maastricht. Het seculiere kapittel beleefde zijn grootste bloeitijd tijdens de hoge middeleeuwen, maar bleef ook daarna, tot aan de opheffing in 1797, de machtigste en rijkste geestelijke instelling in Maastricht en omgeving. Het kapittel van de Sint-Servaaskerk in Maastricht is waarschijnlijk ontstaan uit een...


Wikimedia Foundation, Inc.
nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van…
Lijst van proosten van het Sint-Servaaskapittel te Maastricht
(Doorverwezen vanaf Proost van Sint-Servaas) Deproost van Sint-Servaas was vanaf de vroege middeleeuwen tot aan het einde van het ancien régime de hoogste functionaris van het kapittel van Sint-Servaas. Hij had het tijdelijke beheer over de wereldlijke goederen van het kapittel, dus over alle bezittingen in Maastricht en ver daarbuiten. De zielzorg en geestelijke leiding van zijn mede-broeders, later kanunniken, viel onder de bevoegdheden van de deken van het kapittel. Aanvankelijk was...


ru
repository.ubn.ru.nl/bitstream/hand…
[PDF] SERVATIUS IN VEELVOUD EN ENKELVOUD MAASTRICHTSE ...
706 JOS KOLDEWEIJ 1 11 . 3. — Servatius als kapittelpatroon, miniatuur in Cijnsboek van het Sint-Servaaskapittel, Maastricht, ca. 1525. — Luik, Bisschoppelijk Archief, Arch. Ep. Leodiense, B 1,1, fol. 3v. (Foto auteur). SERVATIUS IN VEELVOUD EN ENKELVOUD 707 11 1. 4. — Boekbandstempel met Sint Servatius die de draak vertrapt, twee engelen en een gebedstekst, Maastricht, begin 16de eeuw. Band om twee Parijse drukken, 1517 en 1515. — Vroeger Collectie E.Ph. Goldschmidt, Londen. (Foto uit...
theobakker
theobakker.net/pdf/servaasbas…
[PDF] Sint Servaasbasiliek Maastricht - Theo Bakker's Domein
2 Sint Servaasbasiliek - beschrijving van het monument D e R.K. Sint-Servaasbasiliek is een imposante, gro- tendeels in kolenzandsteen opgetrokken, driebeukige kruisbasiliek voorzien van een rond gesloten koorpar- tij met twee slanke koortorens van vijf geledingen met tentdak. Verder heeft de kerk kapellenreeksen aan de noord- en de zuid- zijde van het schip, een groot portaal met voorhal aan de zuidwest- zijde en een zeer fors westwerk met twee torens voorzien van een bekroning met houten...
kapittelvansintservaas.nl
kapittelvansintservaas…
Kapittel van Sint Servaas

Alde Caerte Stadswandelingen
aldecaerte-maastricht.nl/het-pleintje-v…
Het pleintje van Henric van Veldeke - Alde Caerte Maastricht
Het Henric van Veldekeplein heeft een eeuwenoude historie. Het gebied behoorde vanaf het midden van de middeleeuwen tot 1795 tot de immuniteit van het rijksvrije kapittel van Sint-Servaas. De Sint-Servaaskerk vormt met het romaanse westwerk, het vroeg-gotische Bergportaal en de Maasgotische zuidelijke zijkapellen van oudsher het noordelijke decor van het plein. De oostkant wordt gedomineerd […]

Archieven.nl
archieven.nl/nl/db/0/toegan…
Kapittel van Onze Lieve Vrouw te Maastricht, 1096-1796 - Archieven.nl
Kapittel van Onze Lieve Vrouw te Maastricht


wikiwand.com
wikiwand.com/nl/articles/Si…
Sint-Servaasbasiliek (Maastricht) - Wikiwand

[Ingrid M.H.Evers]

AI-samenvatting van het proefschrift van Hackeng met speciale aandacht voor een architect (2)

Ik heb zelf geen woord geschreven in mijn posting, dwz niet meer na de getoonde quote van Antonius. Alles is dat van Perplexity.

Wel Pier, ik sta er perplex van en Hackeng ook.

Ik ben nog eens door zijn dissertatie heengegaan met onze specifieke vraag ('wie was de architect') in gedachten, zowel door het omvangrijke boek in mijn boekenkast, als door de digitale tekst. Ik constateer ter afsluiting van onze discussie het volgende:

1. Zo ongeveer alles wat in die AI-samenvatting over de bouwgeschiedenis staat, komt niet uit dat proefschrift.
2. Wat AI kennelijk over het hoofd ziet is, dat Hackengs onderzoek ook helemaal niet gaat over de bouwgeschiedenis van het kapittel, maar over het grondbezit in 'Nederland', 'België' en 'Duitsland'.
3. De naam Keldermans komt er niet in voor (ook in de digitale versie gezocht met de zoekfunctie).

Het is duidelijk dat AI, zoals El Loco reeds constateerde, ons naar de mond praat en voorlopig in historisch opzicht knap onbetrouwbaar is. Wel interessant vind ik dat Perplexity een opsomming geeft van de gebruikte 'literatuur': rijp en groen door elkaar. Met creatieve hand door slechts zijdelings gerelateerde bronnen die onterecht gekoppeld worden.
Maar als de heer Grieten, die ons op deze interessante discussie zette, werkelijk wil weten of er omstreeks 1515 een specifieke bouwmeester actief was bij het kapittel, zal hij zelf in het archief moeten duiken. Mogelijk geven de rekeningen en de kapittelbesluiten uitsluitsel hierover.