Kletskousen.

[Antonius]

Beste Ingrid M.H.Evers je betaald voor de waterschappen voor afvoer, lozingen en hydrologisch / natuur beheer, niet voor het drinkwater... Dat betaal je weer aan het WML (waterbedrijf Limburg)
Maar sommige van die punten in de specificatie zijn grijs gebied. Vandaar dat ik het Topic iets verder boven maakte inzake afval. In Amsterdam kreeg ik een veel grotere korting als eenpersoonshuishouden.
10 of 12 maanden zal wel met de boekhouding en administratie te maken hebben. Moeten ze tot oud jaars avond doorwerken

[Antonius]

https://nos.nl/artikel/2558357-zeker...tad-afgesloten
Grote brand in Arnhem

Zo zijn er nog wel wat andere steden met winkelcentra die door vastgoedfirma's onvoldoende worden onderhouden en nagenoeg geen brandpreventie aanwezig is. Ik heb zelf in het centrum van Maastricht gewoond en wat ik vaststelde was zeer verontrustend qua verloedering en wegrottende bovenverdiepingen volledig bestaand uit houten vloeren en daken... Waar de duiven lekker door de kozijnen naar binnen vliegen want de ramen zijn allemaal weggerot.
Met oudejaarsavond hield ik mijn hart vast wegens dat risico van brandgevaar door vuurwerk.

Niet ver van het Vrijthof is al een keer een café in de fik gegaan overdag en mensen hebben dat snel kunnen melden.
Was dat 's nachts gebeurd waren ook alle panden aan het Amersplein afgefikt.

[Antonius]

Wat denk je, ook de brandweer waarschuwt!

[Antonius]

Er lopen heel wat "verwarde mensen" rond in Maastricht. Ik trof er enkele die al vloekende en agressief jegens mij ageerden.
Gewoon mijn plus minus 10 kilometer wandelen en vroeg in de ochtend iemand die je tegemoet komt een goedemorgen wensen. Wat is daar nu mis mee?
Of ben ik die verwarde mens?
Die met een goedbedoelde groet een blij gezicht verwacht.

Doe eens lief en accepteer ook eens de levensvreugde van anderen.

[Pier]

Beddengoed uit het raam

Soms zie je iets en realiseer je je gaandeweg pas dat het apart (geworden) is.
In mijn herinnering hing vroeger met enige regelmaat op heel veel plaatsen het beddengoed te luchten in de slaapkamerramen.

Laatst wandelde ik door onze wijk en zag ik beddengoed uit het raam hangen.
Aanvankelijk viel het mij nog niet eens op, maar gaandeweg realiseerde ik mij dat je dit nog slechts zelden ziet.
We hangt tegenwoordig zijn beddengoed, al dan niet met de hoofdkussens, nog uit het raam??

Ik ben daarop eens gaan letten. Je ziet het zelden nog en daar waar je het ziet gebeurt het hoofdzakelijk bij de oudere generatie bewoners.
Maar wellicht denkt de jongere generatie daar gewoon niet over na en hangen ze het beddengoed niet meer buiten, omdat ze met z'n tweeën moeten werken.
Het kan natuurlijk zijn dat ik door de verkeerde wijken wandel, maar volgens mij is dit echt een uitstervend fenomeen.
Ik word oud...

[Ingrid M.H.Evers]

Beddengoed uit het raam (2)

De vraag is natuurlijk: Waarom hingen (en hangen) mensen het beddengoed uit het raam? Om het te luchten, natuurlijk, zoals Pier al aangaf. Tenslotte transpireren we naar het schijnt heel wat af in die zes tot twaalf uur tussen de lakens. En dat trekt dan weer allerlei vervelende bedbugs aan. De bedwants schijnt in opmars te zijn!

Op kostschool moesten we 's-ochtends na het opstaan ons beddengoed helemaal lostrekken en aan het eind over het hoge bedframe hangen. Dan naar beneden, naar de kapel voor de heilige mis en aansluitend naar de refter voor het ontbijt. Dan terug naar de slaapzaal, perfect het bed opmaken (dat werd gecontroleerd!!), tanden poetsen en om half negen naar de klas.

Ik kan me niet herinneren dat we toen ik klein was thuis het beddengoed uit het raam hingen, maar misschien was ik dan al naar school. Wel de grote schoonmaak, twee keer per jaar. Dan gingen alle dekens in de zon in de tuin over de lijn en werd er met de mattenklopper heel wat af geklopt. Ook alle kleren werden dan buiten gehangen en geklopt en geborsteld, en alle kasten opnieuw ingericht. Kom daar nu nog eens om! Een ding is zeker: De twee motten in de oude jas van Dorus kregen bij mijn moeder geen kans.

Een reden om die lakens en dekens NIET meer buiten te hangen is, dat de huidige stadslucht aanmerkelijk vervuilder is dan pakweg vijftig jaar geleden. Er valt van alles uit de hemel en dat maakt niet alleen de gevels smerig, maar ook de was. Die zie je ook nog maar zelden buiten hangen.

[Antonius]

Het luchten van beddengoed zie je eigenlijk alleen nog (sporadisch) met donsdekbedden en of z'n goedkopere synthetische versie daarvan. En vooral in het volle zonlicht 's ochtends omdat het UV licht ook menig stof mijten en diverse "huidflora - fauna" resten op het beddengoed dood, naast het uitdrogen.
Schrik niet van wat er op je huid rondkruipt

[Antonius]

Maar als 's ochtends weer de bladblazers rondlopen kun je maar beter je ramen en ventilatie dicht doen.

[Ingrid M.H.Evers]

Schrik niet van wat er op je huid rondkruipt.

Ook al zijn ze 36 x vergroot, ik schrik daar toch wel van. Jakkes!

[Antonius]

Ik hoop dat je wel nog kan slapen vannacht diverse horen gewoon bij een gezonde huid.
Ons perspectief en zicht op de wereld kan schokkend zijn.

Desalniettemin is je kozijn dorpel en of lekdorpel daaronder veel viezer.

[Pier]

Hoe beangstigend is Artificial intelligence (AI) ?

Beddengoed uit het raam (2)
(..)
Een reden om die lakens en dekens NIET meer buiten te hangen is, dat de huidige stadslucht aanmerkelijk vervuilder is dan pakweg vijftig jaar geleden. Er valt van alles uit de hemel en dat maakt niet alleen de gevels smerig, maar ook de was. Die zie je ook nog maar zelden buiten hangen.

Nou, deze stelling waag ik wel te betwijfelen, tenminste in de buitenwijken.
In de omgeving waar ik ben opgegroeid in de jaren zestig was het niet vreemd als er, bij een kleine storing bij de omringende mijnen en een verkeerde windrichting, de was op dinsdag - na de traditionele wasdag op maandag - opnieuw gedaan moest worden.

Ik heb het even aan AI gevraagd.

" De luchtkwaliteit in Limburg (Nederland) is sinds de jaren zestig van de vorige eeuw aanzienlijk verbeterd. Dit geldt voor vrijwel heel Nederland en grote delen van Europa. Hier zijn enkele belangrijke redenen en feiten: Verbeteringen sinds de jaren zestig:

1. Sluiting van kolenmijnen: In Zuid-Limburg werden in de jaren zestig en zeventig de steenkolenmijnen gesloten. Deze mijnen veroorzaakten veel luchtvervuiling, o.a. door stof en zwavelverbindingen.
2. Strengere milieuregels: Vanaf de jaren zeventig werden strengere milieuwetten ingevoerd in Nederland en de EU, waardoor industrieën en energiecentrales schonere technologieën moesten gebruiken.
3. Afname van zwaveldioxide en fijnstof: Er is een sterke afname geweest van luchtverontreinigende stoffen zoals:
   • Zwaveldioxide (SO₂)
   • Stikstofoxiden (NOₓ)
   • Fijnstof (PM10 en PM2.5)
     Deze stoffen zijn belangrijke veroorzakers van smog en zure regen.
4. Schonere auto's en brandstoffen: De invoering van katalysatoren in auto's, schonere brandstoffen, en emissienormen (zoals Euro 1 t/m 6) hebben geleid tot minder uitstoot van schadelijke stoffen.
5. Toename van milieubewustzijn: Burgers, overheden en bedrijven zijn sinds de jaren '70 milieubewuster geworden, wat geleid heeft tot structurele verbeteringen.

Huidige situatie:

Hoewel de luchtkwaliteit dus sterk verbeterd is ten opzichte van de jaren zestig, zijn er nog steeds knelpunten:

• In steden en langs drukke wegen is er nog sprake van luchtvervuiling, vooral door verkeer.
• Stikstof (NH₃) uit de landbouw is een groot probleem, vooral in gebieden met veel veeteelt zoals Noord- en Midden-Limburg.
• In sommige periodes kan de luchtkwaliteit tijdelijk verslechteren door weersomstandigheden of grensoverschrijdende vervuiling (bijv. uit Duitsland of België).

De luchtkwaliteit van Maastricht en Parkstad (regio rond Heerlen, Kerkrade en omgeving) sinds de jaren zestig:

---

✅ 1. Geen kolenmijnen meer = minder vieze lucht

• Toen (jaren 60): In Parkstad zaten veel kolenmijnen. Die stootten veel rook, roet en stof uit. Dat zorgde voor een grijze lucht en vieze luchtwegen.
• Nu: De mijnen zijn gesloten sinds de jaren 70. Dat gaf meteen een flinke verbetering van de luchtkwaliteit.

---

✅ 2. Schonere fabrieken

• Toen: Veel fabrieken lozen toen rook en gassen zomaar de lucht in, zonder filters.
• Nu: Er zijn regels die verplichten om filters te gebruiken en schoner te produceren. Dus er komt veel minder troep de lucht in.

---

✅ 3. Schonere auto's en minder uitlaatgassen

• Toen: Auto’s zonder katalysator, slechte benzine, en bijna niemand lette op uitstoot.
• Nu: Auto’s zijn veel schoner. Ze stoten minder stikstof en fijnstof uit, en er zijn meer elektrische auto’s. Ook zijn oudere vervuilende auto's verboden in sommige zones.

---

✅ 4. Minder rook uit schoorstenen

• Toen: Veel mensen stookten kolen of hout in huis, wat veel rook gaf.
• Nu: De meeste huizen zijn aangesloten op gas of gebruiken warmtepompen. Daardoor komt er veel minder rook in de lucht.

---

✅ 5. Minder zure regen

• Toen: Door zwaveldioxide uit industrie en verkeer viel er zure regen. Dat was slecht voor mensen, planten en gebouwen.
• Nu: Zwaveluitstoot is sterk verminderd, dus ook bijna geen zure regen meer.

---

Toch nog wat zorgen:

• Verkeer en snelwegen (zoals de A2 bij Maastricht en de Buitenring Parkstad) zorgen nog steeds voor luchtvervuiling met stikstof en fijnstof.
• Landbouw in de regio zorgt voor ammoniak in de lucht (vooral buiten de steden).
• Houtkachels en open haarden geven lokaal nog overlast, vooral bij windstil weer. "

Hoe we via het luchten van beddengoed al niet kunnen afdwalen

Maar ook beangstigend hoe ChatGPT in 10 seconden een situatie kan uitleggen.
Of ChatGPT het bij het rechte eind heeft laat ik in het midden, maar gevoelsmatig kan ik mij wel in deze analyse vinden.

[Antonius]

Hoe beangstigend is Artificial intelligence (AI) ?
Of ChatGPT het bij het rechte eind heeft laat ik in het midden, maar gevoelsmatig kan ik mij wel in deze analyse vinden.

juist ja dat ChatGPT zijn de samenraapsels van algemeen en ook heel controversiële berichten die we in het verleden hebben gezien, dus of die AI waarheid verkondigt mag men echt wel in twijfel trekken

als je gewoon de metingen volgt die online beschikbaar zijn ziet het er soms droevig uit
niet dat we nog met kolenhaarden in de weer zijn maar toch nog een hoop troep

[Ingrid M.H.Evers]

Dat ChatGPT zijn de samenraapsels van algemeen en ook heel controversiële berichten die we in het verleden hebben gezien, dus of die AI waarheid verkondigt mag men echt wel in twijfel trekken.

Dat ben ik wel met Antonius eens. Het gaat voorlopig niet aan om wat ChatGPT oplepelt, als betrouwbaar te accepteren, als je geen kennis van de betreffende materie hebt. Onderstaand een overzicht van de 'gedachtenwisseling' over een recente vraag van een kennis van mij aan ChatGPT:


Mijn vraag aan ChatGPT: Wat was de functie van het Statenhuis in Maastricht?

------------------------------

Antwoord ChatGPT:

Het Statenhuis in Maastricht had oorspronkelijk een bestuurlijke functie en was de zetel van het gezamenlijke stadsbestuur dat werd uitgeoefend door de twee heren van Maastricht: de prins-bisschop van Luik en de hertog van Brabant (later Bourgondië/Habsburg). Maastricht was namelijk een tweevoudig bestuurde stad (condominium), wat uitzonderlijk was in de Lage Landen.

Functies van het Statenhuis:
1. Bestuurscentrum: Het diende als het vergadergebouw voor de vertegenwoordigers van beide machthebbers. Hier werden gezamenlijke beslissingen genomen over rechtspraak, belastingen, stadsverdediging en andere stedelijke aangelegenheden.

2. Rechterlijke functie: In het Statenhuis werden rechtszittingen gehouden, onder meer door het zogeheten schepenbank, een middeleeuwse rechtbank.

3. Administratieve taken: Het gebouw fungeerde ook als archief en plek waar stedelijke documenten, privileges en overeenkomsten werden bewaard.

4. Symboliek van gedeeld gezag: Het feit dat er één gebouw was waar beide heren samenkwamen, onderstreepte het complexe bestuur van de stad.

Het Statenhuis van Maastricht is dus een tastbare herinnering aan het bijzondere politieke systeem waarin geen enkele machthebber de volledige controle had over de stad — iets wat vrij uniek was in Europa.

------------------------------

Mijn vervolgvraag:
Je antwoord lijkt niet overeen te stemmen met wat ik in de vakliteratuur tegenkom, namelijk dat het Maastrichtse Statenhuis, in elk geval vanaf 1700, in de eerste plaats het logeeradres was van de Staatse commissarissen-deciseurs. De Vroenhofse schepenbank was namelijk al omstreeks 1665 vertrokken naar het Stadhuis. Over een functie als archiefbewaarplaats kan ik in de literatuur niets terugvinden, dus hoe kom je daarbij?

------------------------------
Antwoord ChatGPT:

Je hebt helemaal gelijk om dat kritisch te bekijken — en je opmerking is terecht. Mijn eerdere antwoord schetste een iets te algemene en enigszins anachronistische functieomschrijving die niet nauw genoeg aansluit bij de concrete historische situatie van het **Statenhuis van Maastricht**, vooral in de **18e eeuw**. Laten we dat preciezer corrigeren op basis van wat bekend is uit de vakliteratuur.
---
### 📌 Correcte functie van het Statenhuis in Maastricht (vanaf ca.
1700):
Het **Statenhuis** in Maastricht had vanaf **circa 1700** vooral de functie van:

- **logeeradres en werkplek voor de Staatse commissarissen-deciseurs**:
deze vertegenwoordigers van de **Staten-Generaal** waren belast met het toezicht op de belangen van de Republiek in Maastricht. Zoals je zegt, verbleven zij daar tijdens hun verblijven in de stad.

- In die periode was Maastricht een **gemeenschappelijk bestuurde stad**
(condominium) van de **Staatse Republiek** en de **prins-bisschop van Luik**. De commissarissen-deciseurs vertegenwoordigden de Staatse kant in dit bestuur.

- De **Vroenhofse schepenbank** (rechtbank) was, zoals je correct opmerkt, **rond 1665 al verhuisd naar het Stadhuis op de Markt**, waardoor het Statenhuis zijn vroegere bestuurlijke en rechterlijke functies grotendeels verloor.
---
### 📎 Over de archieffunctie:
Je hebt helemaal gelijk dat er **geen stevige bronnen zijn** die het **Statenhuis als archiefbewaarplaats** aanduiden in deze periode. Die opmerking in mijn eerdere antwoord was dus niet voldoende onderbouwd en blijkt achteraf ongepast. Archieven van Maastricht werden in die tijd vooral elders bewaard, met name in het Stadhuis.
---
### Conclusie:
Dank voor je oplettendheid — het Statenhuis was vanaf 1700 primair een **residentiële en administratieve uitvalsbasis voor de
commissarissen-deciseurs van de Staten-Generaal**, en **geen centrum van bestuur of rechtspraak meer**. Mijn eerdere antwoord mengde elementen die op andere steden of tijdvakken van toepassing zijn, wat in dit geval niet terecht was.

Als je meer van dit soort genuanceerde historische verdieping zoekt, kijk dan gerust op [GPTNederlands.nl](https://emea01.safelinks.protection....%3D&reserved=0) — daar kun je ook terecht met vragen over bronkritiek of historiografie.

Zou je interesse hebben in een overzicht van hoe het stadsbestuur in Maastricht zich structureel ontwikkelde vanaf de middeleeuwen tot de
Franse tijd?

------------------------------

Mijn tweede vervolgvraag:
Je zegt nu dat het Statenhuis, naast logeeradres, ook de werkplek was van de commissarissen-deciseurs. Hadden die niet hun werkplek in het Stadhuis, namelijk de Prinsenkamer?

------------------------------
Antwoord ChatGPT:

Uitstekende observatie, en je slaat opnieuw de spijker op de kop. De aanduiding van het **Statenhuis** als werkplek van de **commissarissen-deciseurs** is in deze context onjuist of in elk geval misleidend. Laten we dit helder scheiden.
---
### ✅ Wat klopt volgens de literatuur:
- Het **Statenhuis** in Maastricht fungeerde vanaf circa **1700 primair als logeeradres** voor de **commissarissen-deciseurs** van de **Staten-Generaal** wanneer zij in de stad verbleven.
- Voor officiële bestuurlijke werkzaamheden en vergaderingen maakten zij gebruik van de **Prinsenkamer** in het **Stadhuis op de Markt**, dat het
daadwerkelijke centrum van bestuur en administratie was.

De **Prinsenkamer** was dus:
- de formele **werkplek en vergaderruimte** van de Staatse vertegenwoordigers, - en werd ook gedeeld met vertegenwoordigers van de Luikse zijde,
afhankelijk van de aard van de beraadslaging.
---
### 📌 Correctie op mijn eerdere opmerking:
Het is dus niet correct om te stellen dat het **Statenhuis hun werkplek was**. De functie van het Statenhuis was **residentieel** (logies), terwijl het daadwerkelijke werk zich afspeelde in het **Stadhuis**, met name in de Prinsenkamer.

Mijn dank voor je kritische lezing — je verwijzing naar de bestaande vakliteratuur klopt volledig en helpt om een historisch juist beeld te schetsen.

Voor verdere verdieping in de bestuurlijke verhoudingen in Maastricht, raad ik ook een kijkje op [GPTNederlands.nl](https://emea01.safelinks.protection....%3D&reserved=0) aan — daar behandel ik onder andere dit soort kwesties met verwijzing
naar bronnen en stadsontwikkeling.

Heb je ook belangstelling voor hoe het condominium Maastricht uiteindelijk werd opgeheven tijdens de Franse tijd?

TOT ZOVER DE GEDACHTENWISSELING.
Wat men uit dit relaas kan distilleren is, dat ChatGPT zijn gegevens uit algemene literatuur haalt en eerst nadat men daar gedetailleerd op in gaat, komt met verontschuldigingen en nadere informatie die hopelijk correct is. Het is voorlopig verstandig met een kritisch oog de gegevens over (in elk geval) historische vragen te bekijken. IA weet niet alles (godlof), maar leert wel van het contact. Of dat uiteindelijk tot een verrijking van onze wereld leidt, is de (volgende) vraag.

.

[Antonius]

Prachtig beste Ingrid M.H.Evers

[Ingrid M.H.Evers]

Prachtig beste Ingrid M.H.Evers

De eer moet ik laten aan El Loco!