Tweet
Duikbotenbrigade (3)
In een voorgaande posting kwam dit couplet naar voren:
'En Steegmans mèt z'ne klöppel
en Riga mèt zie biel
Die wèlle us kaome liere
wat de tien geboje zien'
We mogen wel aannemen dat de dichter hier zijn dichterlijke vrijheid heeft uitgeoefend. Het is ondenkbaar dat twee geestelijken in 1929 tijdens de Zinkwitstaking hebben rondgelopen met een knuppel, respectievelijk een bijl. Beide heren hebben ongetwijfeld hun invloed uitgeoefend bij de katholieke arbeiders, op een wijze die in die jaren binnen de katholieke kerk gebruikelijk was. Dat de niet-katholiek gebonden arbeiders (neutraal of socialistisch) daartegen in het geweer kwamen en de pogingen van deze plaatselijk invloedrijke geestelijken bespotten, is begrijpelijk. Maar werkelijke 'wapens' in een gewelddadige strijd?
Wat moeten we met die 'klöppel' en 'biel'? Een bijl zou door de politie in beslag zijn genomen, ook al was de eigenaar geestelijke. Als we die 'biel' serieus moeten nemen, zou je hem figuurlijk kunnen zien: de welbespraaktheid van de kapelaan, waardoor hij de katholieke arbeiders op zijn hand kon krijgen, of waarmee hij korte metten maakte met de argumenten van zijn socialistische tegenstanders.
Wat betreft de 'klöppel': in sommige krantenberichten van socialistische zijde wordt in 1929 en in augustus 1930 melding gemaakt van door de geestelijken meegevoerde 'stokken' (zie bijvoorbeeld het blad 'Voorwaarts'). Op dezelfde datum in augustus 1930 geeft een andere socialistische krant ('Het Volk') een duidelijker aanwijzing; zij stelt dat kapelaan Riga 'gewapend (was) met een Alpenstok'.
In aanmerking genomen dat het in 1929 soms hard tegen hard ging en de geestelijken die de werkwilligen begeleidden, tot hun niet geringe geschoktheid door omstanders met van alles en nog wat werden bekogeld, (nooit eerder had men hun geestelijke waardigheid bedreigd), zou het begrijpelijk zijn indien zij een vorm van zelfverdediging met zich meedroegen.
Echter, indien het bij die stokken ging om een 'Alpenstok', (zoals koelere socialistische geesten een jaar later in augustus 1930 stelden), dan was dat niet meer dan een wandelstok. Mijn ouders, die in de jaren 1930 heel wat afwandelden in Duitsland, Zwitserland en Luxemburg, hadden er meer dan tien op zolder liggen. Het verschil met een gewone wandelstok was, dat de eigenaar van elk in de bergen bezocht oord een metalen herinneringsplaatje aan de stok bevestigde. Vandaar de titel 'Alpenstok'. Niet direct een wapen, maar wel handig in noodgevallen.
In een voorgaande posting kwam dit couplet naar voren:
'En Steegmans mèt z'ne klöppel
en Riga mèt zie biel
Die wèlle us kaome liere
wat de tien geboje zien'
We mogen wel aannemen dat de dichter hier zijn dichterlijke vrijheid heeft uitgeoefend. Het is ondenkbaar dat twee geestelijken in 1929 tijdens de Zinkwitstaking hebben rondgelopen met een knuppel, respectievelijk een bijl. Beide heren hebben ongetwijfeld hun invloed uitgeoefend bij de katholieke arbeiders, op een wijze die in die jaren binnen de katholieke kerk gebruikelijk was. Dat de niet-katholiek gebonden arbeiders (neutraal of socialistisch) daartegen in het geweer kwamen en de pogingen van deze plaatselijk invloedrijke geestelijken bespotten, is begrijpelijk. Maar werkelijke 'wapens' in een gewelddadige strijd?
Wat moeten we met die 'klöppel' en 'biel'? Een bijl zou door de politie in beslag zijn genomen, ook al was de eigenaar geestelijke. Als we die 'biel' serieus moeten nemen, zou je hem figuurlijk kunnen zien: de welbespraaktheid van de kapelaan, waardoor hij de katholieke arbeiders op zijn hand kon krijgen, of waarmee hij korte metten maakte met de argumenten van zijn socialistische tegenstanders.
Wat betreft de 'klöppel': in sommige krantenberichten van socialistische zijde wordt in 1929 en in augustus 1930 melding gemaakt van door de geestelijken meegevoerde 'stokken' (zie bijvoorbeeld het blad 'Voorwaarts'). Op dezelfde datum in augustus 1930 geeft een andere socialistische krant ('Het Volk') een duidelijker aanwijzing; zij stelt dat kapelaan Riga 'gewapend (was) met een Alpenstok'.
In aanmerking genomen dat het in 1929 soms hard tegen hard ging en de geestelijken die de werkwilligen begeleidden, tot hun niet geringe geschoktheid door omstanders met van alles en nog wat werden bekogeld, (nooit eerder had men hun geestelijke waardigheid bedreigd), zou het begrijpelijk zijn indien zij een vorm van zelfverdediging met zich meedroegen.
Echter, indien het bij die stokken ging om een 'Alpenstok', (zoals koelere socialistische geesten een jaar later in augustus 1930 stelden), dan was dat niet meer dan een wandelstok. Mijn ouders, die in de jaren 1930 heel wat afwandelden in Duitsland, Zwitserland en Luxemburg, hadden er meer dan tien op zolder liggen. Het verschil met een gewone wandelstok was, dat de eigenaar van elk in de bergen bezocht oord een metalen herinneringsplaatje aan de stok bevestigde. Vandaar de titel 'Alpenstok'. Niet direct een wapen, maar wel handig in noodgevallen.
Opmerking