Panorama van Simon de Bellomonte

[JO3023]

De Raadsverdragen zijn gedigitaliseerd. Stuur uw vraag naar info@hclimburg.nl, of zoek even op de website van het HCL Maastricht.
https://www.rhcl.nl/nl/onderzoeken/zoeken

[Ingrid M.H.Evers]

Prenten met betrekking tot de verovering door Alexander Farnese, prins (nog geen hertog!) van Parma (1579)

Het Historisch Centrum Limburg beschikt over tenminste 43 prenten van de verovering, zie: https://beeldbank.rhcl.nl/zoeken/gro...12/?nav_id=1-0

Uw prent staat er ook tussen, met de vermelding dat hij gespiegeld is afgedrukt. En dan wordt het een betrouwbaarder geheel.
Veel staat nog in zwart/wit op de site, maar een kleurenscan zal men graag aanleveren via info@hclimburg.nl

[JO3023]

Uw prent staat er ook tussen, met de vermelding dat hij gespiegeld is afgedrukt. En dan wordt het een betrouwbaarder geheel.
Veel staat nog in zwart/wit op de site, maar een kleurenscan zal men graag aanleveren via info@hclimburg.nl

[El Loco]

Ik denk inderdaad dat we hier te maken hebben met een slordige kopie van het stadsgezicht van Simon de Bellomonte. De tekenaar is duidelijk niet bekend met de Maastrichtse situatie en heeft de torensilhouetten overgenomen, zonder te begrijpen hoe de positionering ten opzichte van elkaar is. Nr. 9 lijkt inderdaad op de Oude Minderbroederskerk bij De Bellomonte, die de kerk eveneens met dakruiter tekende (die zal er dan ook wel geweest zijn). Visserspoort zou ik niet vermelden. Die stond weliswaar min of meer op de aangegeven plaats, maar de tekenaar heeft niet de moeite genomen er een poort in te tekenen. De bedoeling van de prent zal zijn geweest om de slachtpartij te illustreren, niet om een topografisch juiste weergave van Maastricht te geven.

[Ingrid M.H.Evers]

9 Franciscani - Franciscanenklooster ? Lokatie is dan onjuist (zou iets meer naar het Westen gegraveerd moeten zijn en de kerktoren kan ik niet verklaren.

Inderdaad is de locatie op de gespiegelde prent incorrect en bij Bellomonte juist. Het smalle torenspitsje met nr. 19 is de Evergisliskapel die in de Sint Pieterstraat tegenover de Minderbroederskerk stond en later plaats maakte voor de Waalse Kerk. Rechts daarvan staat nog een hoge kerktoren. Dit is de oorspronkelijke St.-Barbaratoren van de Onze Lieve Vrouwekerk, die aan de zuidoostzijde van het zijschip stond, aan het begin van de apsis, dus aan de kant van de Stokstraat.

Nr. 9 lijkt inderdaad op de Oude Minderbroederskerk bij De Bellomonte, die de kerk eveneens met dakruiter tekende (die zal er dan ook wel geweest zijn).

In 1506 nam een zware storm de dakruiter en een deel van het dak mee. (Dingemans, De Oude Minderbroeders, Silhouet #12, p. 11). Aangezien de dakruiter te zien is bij Bellomonte is dat alles ongetwijfeld hersteld. Dingemans spreekt verder niet meer van de dakruiter, maar aangezien de kerk na 1636 de religieuze functie verloor en als arsenaal en militair ziekenhuis werd gebruikt, zal ze te enigertijd bij herstelwerkzaamheden zijn verwijderd. Ten laatste waarschijnlijk eind negentiende eeuw, toen volgens plannen van Cuypers onder Lokhorst grote ingrepen werden gepleegd aan kerk en kloostergebouwen. Met name de vervanging van alle contreforten onder het dak.

[JO3023]

Ter informatie, het artikel over de Maastrichter noodmunten is nagenoeg af. De editor van de het jaarboek van de KNGMP heeft er al een eerste blik op geworpen. Ik ben nu de kleine wijzigingen aan het nalopen. Daarna zal de tekst naar een externe lezer toe gaan.

Bij het doornemen van de tekst ben ik wel tegen het volgende aangelopen. Ik meende binnen deze post gelezen te hebben dat toestemming voor het slaan van de noodmunten op 16 maart 1579 werd gegeven door aartshertog Matthias van Oostenrijk, in 1577 door de Staten-Generaal gevraagd om als landvoogd op te treden nadat het Eeuwige Edict van 12 februari datzelfde jaar door Juan van Oostenrijk was geschonden, Willem van Oranje, de 23 ambachten en na advies van gouverneur Schwartzenberg.

Klopt deze informatie nog, in het bijzonder de datum waarop toestemming is verleend?

Mvgr,
Tristán.

[Ingrid M.H.Evers]

Aartshertog Matthias (1557-1619) was de derde zoon van keizer Maximiliaan II, die in 1576 stierf en werd opgevolgd door zijn zoon Rudolf II. Hij verbleef van 1577 tot 1581 in de opstandige Nederlanden.
Hierbij een deel van het lemma 'noodmunten 1579' in de Historische Encyclopedie Maastricht van P.J.H. Ubachs en I.M.H. Evers (2005):

De toestand voorjaar 1579 in en rond de vesting dwong het stadsbestuur in april-juni tot het slaan van noodmunten. Na bekomen toestemming van de rebelse Staten-Generaal in Brussel (16 maart 1579), van aartshertog Matthias en Willem van Oranje, van de 23 ambachten en na advies van de plaatselijke gouverneur Schwartzenberg, sloeg het bestuur noodmunten om de aan de vesting werkende pioniers en mijnwerkers te kunnen betalen. De stad garandeerde ze als volwaardig betaalmiddel en gelastte iedereen ze aan te nemen. Zij zouden naderhand kunnen worden ingewisseld; aartshertog Matthias gelastte het nog in het najaar (7 oktober 1579). Er zouden roodkoperen munten geslagen worden van 2, 1 en ½ st(uiver) (28 april 1579) en van 6, 12 en 24 st (14 mei 1579). Er bestaan ook, in de Raadsverdragen niet genoemde, noodmunten van 8, 16 en 40 st, aanwezig in de muntenverzameling van het Bonnefantenmuseum. De eerste noodmunten waren het zwaarst, de laatste het lichtst, wat er wellicht op wijst dat de laatste uitgifte vlak voor het einde van het beleg is aangemaakt. De noodmunt van een ½ st is zeer zeldzaam.

Bronvermelding wordt op prijs gesteld.

[JO3023]

Als bovenvermelde alles is wat u over de noodmunten zegt dan zou ik graag nog de bladzijde willen weten waar het staat? Locatie van de uitgifte van de encyclopedie heb ik online kunnen vinden: Zutphen. Overigens is het grootste deel mij natuurlijk al lang bekend, het gaat mij duidelijk om de datum van toestemming tot het slaan van de noodmunten.

Overigens, heb ik wat schrijven betreft wellicht voor sommige editors een euvel. Ik vermeldt te veel bronnen. Maar uiteraard zal ik naar de encyclopedie verwijzen.

En mocht u het artikel alvast willen lezen dan wil ik u dat met alle plezier opsturen mits de inhoud uiteraard niet openbaar wordt gemaakt. Ik moet dan wel weten waar ik het naar toe moet sturen. Momenteel ben ik de puntjes op de i aan het zetten, de volgende stap zal zijn dat het artikel naar een externe lezer gestuurd wordt met als doel, neem ik aan, de tekst te verfraaien en de leesbaarheid te vergroten. Daarna zijn de referees aan het woord.

Gr,
Tristán.

[Ingrid M.H.Evers]

Als bovenvermelde alles is wat u over de noodmunten zegt dan zou ik graag nog de bladzijde willen weten waar het staat?

Nee, dat is niet 'alles' wat wij in de Historische Encyclopedie Maastricht zeggen over de noodmunten van 1579. De rest van dat lemma heb ik al eerder voor u gepubliceerd in posting nr. 37 van dit draadje. Daar wordt ook de gebruikte literatuur vermeld.

Ik wil u erop wijzen dat een encyclopedie samenvattingen bevat van een onderwerp, geen artikelen. 'Alles' is in dit geval nog best een uitgebreid lemma geworden. Het dateert echter van 2003 (afsluiting van de kopij van de HEM) en twintig jaar later zult u er misschien door nieuw onderzoek nog wel wat aan toe kunnen voegen.

Het lemma staat in de HEM op pp. 375-376. De verkorte literatuurvermeldingen zijn terug te vinden in de Geraadpleegde literatuur (pp. 624-640), maar zullen u wel bekend zijn.

[JO3023]

Dat een encyclopedie samenvattingen bevat begrijp ik. Mijn vraag was bedoeld om te achterhalen of het een of meerdere blz. betreft dat aan noodmunten is gewijd voor een juiste verwijzing. In een encyclopedie zal ook uitsluitend een korte samenvatting opgenomen zijn op hoog niveau over de kennis van het onderwerp op dat moment in de tijd. Door mijn onderzoek zal ik de kennis over deze noodmunten zeker met nieuwe informatie kunnen uitbreiden, maar die kennis zou voor een encyclopedie te veel in detail gaan. Dat de informatie voor mij niet veel nieuws bevat komt natuurlijk omdat ik de bronnen waar u gebruik van heeft gemaakt zelf ook gelezen heb. Wat voor een onderzoeker zou ik zijn geweest als dit niet het geval zou zijn?

Ik weet voorlopig genoeg. Ik zal ook proberen om de encyclopedie te raadplegen in de bibliotheek. Aanschaffen is onmogelijk gebleken, de encyclopedie wordt nergens te koop aangeboden.

Met vriendelijke groet,
Tristán.

[JO3023]

Beste lezers,

Allereerst de beste wensen voor het nieuwe jaar 2025. Ik heb lang niet meer van mij laten horen maar eindelijk kan ik meedelen dat mijn artikel na minstens twee jaar er aan gewerkt te hebben met als titel 'Massa per eenheid stuiver als maatstaf voor de emissies van de Maastrichter noodmunten uit 1579' (45 p.) In het jaarboek 2024 van het KNGMP, het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Munt- en Penningkunde', is gepubliceerd.

Voor geïnteresseerden is het jaarboek via e-mail zoals beschreven in https://koninklijkgenootschap.nl/publicaties/ te bestellen.

Met vriendelijke groet,
Tristán.

P.S. Hoe interessant de identificatie van de verschillende karakteristieke gebouwen uit de gravure ook is, dit gedeelte heeft het niet gehaald daar het niet toegespitst was op het doel van het onderzoek. Verder ben ik uitgenodigd door de Numismatische Kring Brabant om over mij onderzoek een voordracht te geven. Hierover ben ik nog aan het nadenken.

[Ingrid M.H.Evers]

Beste Tristan,

Mijn gelukwensen met de publicatie van uw artikel in het jaarboek van het KNGMP. Met 45 pagina's is het een forse bijdrage geworden. Dat de beschrijving van het panorama van Bellomonte is gesneuveld, is jammer, maar was gezien de omvang van uw bijdrage misschien wel te verwachten. Misschien kunt u het alsnog ergens anders plaatsen?

Ik hoop dat u na zo lange tijd aan het werkstuk te hebben geploeterd, nu niet in een zwart gat bent gevallen en lekker bezig bent met een nieuw onderwerp.
Dank voor de goede wensen en ook voor u alle goeds in dit nieuwe jaar.

PS. Kijkt u even naar de P-mail? Die is te vinden aan de kop van deze pagina, links van uw inlognaam.

[JO3023]

Hartelijk dank,

Nee, ik ben niet in een zwart gat gevallen. Momenteel werk ik aan verschillende numismatische onderwerpen die net als goed wijn eerst moeten rijpen.

MvrG,
Tristán.

N.B. Voor de geïnteresseerden, tijdens de laatste veiling van Heritage Auctions Europe (voorheen MPO) heb ik uiteindelijk de ½ stuiver kunnen bemachtigen.