Aankondiging

Sluiten
No announcement yet.

Aussendienststelle Maastricht van de RSHA

Sluiten
X
 
  • Filter
  • Tijd
  • Tonen
Clear All
nieuwe berichten

  • Aussendienststelle Maastricht van de RSHA

    Sicherheitspolizei (SiPo) en de Sicherheitsdienst (S.D.) in Maastricht

    Het Reichssicherheitshauptamt (R.S.H.A) werd in 1939 opgericht na de samenvoeging van de Sicherheitspolizei (SiPo) en de Sicherheitsdienst (S.D.).
    Het personeel van de R.S.H.A droeg een grijs S.S.-uniform met S.D.-ruit.
    Omdat "het volk"door het dragen van dezelfde uniformen geen verschil meer zag tussen SiPo en S.D. werd er in de volksmond uitsluitend gesproken over de S.D. en was de term SiPo nauwelijks gangbaar.

    Tot september 1940 maakte Maastricht deel uit van het Einsatzkommando IV van de SiPo. Onder Einsatzkommando IV viel toen niet alleen Maastricht, maar ook Den Bosch.
    In september 1940 vond er een reorganisatie plaats van de in Nederland gestationeerde Duitse politie en kreeg Maastricht een afzonderlijke Aussendienststelle.




    - Het opsporen van politieke tegenstanders, spionage en verzet;
    - Het verschaffen van inlichtingen en opsporen van aangelegenheden zoals arbeidsinzet en het luisteren naar verboden radio-uitzendingen;
    - Kennis nemen van ontwikkelingen rond kerkelijke aangelegenheden;
    - Het registeren en later opsporen van Joden;
    - Tegengaan van contraspionage en hulp aan de vijand.

    In 1942 vonden er in de Aussendienststelle Maastricht enkele personele mutaties plaats.


    H. Conrad, die eerder werkzaam was in Leeuwaarden, werd in Maastricht belast met de opsporing van Joden.
    W.K.F.W. Micheels werd belast met de Kerkelijke aangelegenheden.
    De meesten, waaronder R.H.G. Nitsch en W. Schneider, hielden zich bezig met het opsporen van politieke tegenstanders, (contra)spionage, verzet en hulp aan de vijand.
    Uiteindelijk waren in de Aussendienststelle Maastricht 32 mensen werkzaam, waarvan twintig Duitsers.

    Tot december 1940 was het bureau van de Aussendienststelle Maastricht gevestigd op de hoek Wilhelminasingel/Stationsstraat, boven het toenmalige hotel Willems.
    Momenteel is daar reisbureau Arke gevestigd, Stationsstraat 52 te Maastricht. Eind jaren zeventig/begin jaren tachtig was de districtsrecherche van de Rijkspolitie op de bovenverdieping van dit pand gevestigd.

    In 1941 werd de Aussendienststelle gehuisvest in het zogenaamde "Witte Huis" op de hoek Prins Bisschopssingel en de Lambertuslaan.

    Daarna , tot 7 september 1944, werd een pand betrokken van een gedeporteerde Joodse familie op de Wilhelminasingel (thans Wilhelminasingel 71).
    In dit pand heeft later nog de staf van de Koninklijke Marechaussee brigade Maastricht gezeten. Momenteel is dit pand verhuurd aan studenten.
    De meeste SiPo-leden woonden in die jaren op de Observantenweg (St. Pieter) waar zij enkele huizen hadden gevorderd.

    Met name in het pand aan de Wilhelminasingel hebben zich gruwelijke taferelen afgespeeld.
    Al gauw deden verhalen over folteringen de ronde, waarbij er sprake was van het feit dat deze martelingen zich hoofdzakelijk afspeelden in de folterkamers 7 en 11.
    In de kelder waar enkele piepkleine ruimtes cq opbergkasten omgebouwd tot cellen. In die ruimtes kon met vaak nauwelijks staan of zitten. In een ruimte/cel stond ongeveer 1 meter (ijskoud) grondwater. Een langer verblijf in deze cellen was niet aan te raden.


    Toen de KMAR het pand in gebruik had werden deze deuren en ingekraste getuigenissen wellicht niet gekoesterd, maar wel ongemoeid gelaten. Een deel werd gebruikt om archiefkasten weg te zetten. Toen het pand echter werd verkocht en omgebouwd werd tot kamerverhuurbedrijf werden de cellen definitief ontmanteld en de massief houten celdeuren eruit gehaald.
    Last edited by Pier; 6 mei 2019, 12:14.
    Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

  • #2
    Bronvermelding: niet vergeten!

    Hallo Pier, waar heb je deze tekst opgedoken? Ook als hij van jouzelf is, zou ik (en met mij anderen) dat willen weten. Zonder bronvermelding kan ik er als historicus bij gelegenheid niet naar verwijzen en dat is jammer!

    Opmerking


    • #3
      Oorspronkelijk geplaatst door Ingrid M.H. Evers Bekijk bericht
      Hallo Pier, waar heb je deze tekst opgedoken? Ook als hij van jouzelf is, zou ik (en met mij anderen) dat willen weten. Zonder bronvermelding kan ik er als historicus bij gelegenheid niet naar verwijzen en dat is jammer!
      Last edited by Pier; 6 mei 2019, 12:15.
      Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

      Opmerking


      • #4
        Zeer interessant stuk, Pier!

        Opmerking


        • #5
          Bronvermeldingen

          Oorspronkelijk geplaatst door Ingrid M.H. Evers Bekijk bericht
          Hallo Pier, waar heb je deze tekst opgedoken? Ook als hij van jouzelf is, zou ik (en met mij anderen) dat willen weten. Zonder bronvermelding kan ik er als historicus bij gelegenheid niet naar verwijzen en dat is jammer!
          Ingrid,

          omdat ik nauwelijks kan wachten om komende week het boekje te vinden waaruit ik mijn informatie heb, kon ik het niet laten om op internet alvast op zoek te gaan naar bevestiging van het verhaal uit andere hoek.
          Hierbij kwam ik een site tegen,
          http://www.zichtopmaastricht.nl/sour...reldoorlog.pdf
          waaraan o.a. jouw naam was verbonden.

          In dit artikel wordt verder het navolgende bevestigd
          "Kort na de capitulatie van Nederland manifesteerden zich de twee Duitse
          veiligheidsorganen: de SD of Sicherheitsdienst (veiligheidsdienst), en de
          Sicherheitspolizei of SIPO (veiligheidspolitie). Ze ressorteerden onder de Harster.


          werd gevestigd in het pand Wilhelminasingel 71."
          en
          "De chef van de woonden in een gevorderd pand aan de Observantenweg 39."

          Verder heb ik mij gebaseerd op een persoonlijk gesprek dat ik had met de schrijver en Tweede-Wereldoorlog-historie-geinteresseerde Bert Spoelstra, die mij uitvoerig verslag deed van een rondleiding die hij heeft mogen krijgen van een lid van de KMAR in het betreffende pand Wilhelminasingel 71.

          Hij vertelt met eigen ogen de inkervingen te hebben gezien in de ten tijde van de bezetting in gebruik zijnde mini-cellen, incl. de 'watercel'.
          Hij heeft later nog geprobeerd de celdeuren te achterhalen.
          Last edited by Pier; 6 mei 2019, 12:17.
          Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

          Opmerking


          • #6
            Paul Bronzwaer

            Oorspronkelijk geplaatst door Pier Bekijk bericht
            Hierbij kwam ik een site tegen,
            http://www.zichtopmaastricht.nl/sour...reldoorlog.pdf
            waaraan o.a. jouw naam was verbonden.
            Lieve hemel, waar je een mens al niet tegenkomt in de literatuuropgaven! Inderdaad was ik lid van de redactie van de Waanders-uitgave Ach Lieve Tijd Maastricht, Twintig eeuwen Maastricht, twintig afleveringen die tussen 1994 en 1996 maandelijks uitkamen. Wie het toen niet heeft gekocht: het is nu voor echt een habbekrats in de ramsj te krijgen op de website van Waanders. (En nee, daar verdien ik niets aan!).

            Redactieleden houden in de gaten of de teksten die binnenkomen deugen, behoorlijk geschreven en interessant zijn. Deze specieke aflevering - eigenlijk ons 0-nummer - is in 1994 geschreven door drs. Paul Bronzwaer, vorig jaar gepromoveerd op een aan Maastricht in de Tweede Wereldoorlog.

            PS. Wat is de KMAR?
            Last edited by Ingrid M.H.Evers; 1 juli 2014, 12:04. Reden: aanvulling tekst

            Opmerking


            • #7
              Wie zoekt zal vinden.

              Het 'boekje' waaruit ik gekopieerd heb is het het proefschrift van
              Alfred Paul Marie CAMMAERT (geb. 29/11/1955 te Swalmen) en door hem verdedigd op 28 april 1994 op de Rijksuniversiteit Grongingen.

              De titel van het proefschrift is "Het verborgen front".
              Lees hoofdstuk Bestrijding van de illigaliteit (blz. 548-557)



              KMAR is de gangbare afkorting van Koninklijke Marechaussee.
              Last edited by Pier; 16 januari 2010, 17:35.
              Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

              Opmerking


              • #8
                Oorspronkelijk geplaatst door Ingrid M.H. Evers Bekijk bericht
                PS. Wat is de KMAR?
                gokje, Koninklijke Marechaussee
                http://www.defensie.nl/marechaussee/
                Fallor ergo sum

                Opmerking


                • #9
                  Oorspronkelijk geplaatst door Pier Bekijk bericht
                  Wie zoekt zal vinden.

                  Het 'boekje' waaruit ik gekopieerd heb is het het proefschrift van
                  Alfred Paul Marie CAMMAERT (geb. 29/11/1955 te Swalmen) en door hem verdedigd op 28 april 1994 op de Rijksuniversiteit Grongingen.

                  De titel van het proefschrift is "Het verborgen front".
                  Lees hoofdstuk Bestrijding van de illigaliteit (blz. 548-557)
                  Proefschrift 'het verborgen front'.
                  Voor degenen die het proefschrift als PDF hebben gedownload:
                  Het staat vanaf pagina 606 PDF (met paginanummer 551); hoofdstuk 6a.
                  Het complete boek als PDF, via onderstaande URL.

                  http://irs.ub.rug.nl/ppn/123909783 .
                  Last edited by SJEF †; 19 februari 2010, 19:39.
                  Historie is niet alleen het weergeven van de as, maar ook het doorgeven van het vuur.
                  Thomas More

                  Opmerking


                  • #10
                    Foto van Sipo in Maastricht

                    Helaas weet ik niet de juiste herkomst van de foto.
                    De foto is mij ter hand gesteld door een collega


                    Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

                    Opmerking


                    • #11
                      Om bovenstaand verhaal 'compleet' te maken, bijgaand een foto van het betreffende pand Wilhelminasingel 71 te Maastricht (Huis met balkon en 'boog')


                      Foto d.d. 16 febr. 2010
                      Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

                      Opmerking


                      • #12
                        Overzicht gedeporteerde 'Maastrichtse' Joden

                        "Een Duitse rechtbank heeft de Britse bisschop Williamson veroordeeld tot een boete van 10.000 euro.Williamson,die behoort tot de uiterst conservatieve Pius-X-broederschap,ontkende vorig jaar in Duitsland het bestaan van gaskamers in naziconcentratiekampen.

                        Ook zei hij dat in de kampen geen zes miljoen Joden waren omgebracht,maar
                        "slechts" 200.000 tot 300.000. (...)"

                        NOS Teletekst, 16 april 2010http://docs.google.com/fileview?id=0...YjY5NjU4&hl=en

                        Bij de familie Kirchheimer en Kozenicki wordt het adres "Wijcker Singel 88" vermeld.
                        Weet iemand of dit misschien het huidige pand Wilhelminasingel 71 te Maastricht kan zijn?

                        Bij de familie Horn wordt het adres "Observantenweg 13" vermeld.
                        Bekend is dat op de Observantenweg (no. ??) veel SiPo-leden woonden.
                        Mogelijk dus in de woning van de gedeporteerde familie Horn?
                        Last edited by Pier; 6 mei 2019, 12:18.
                        Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

                        Opmerking


                        • #13
                          Wyckersingel = Wilhelminasingel

                          Oorspronkelijk geplaatst door Pier Bekijk bericht
                          Bij de familie Kirchheimer en Kozenicki wordt het adres "Wijcker Singel 88" vermeld. Weet iemand of dit misschien het huidige pand Wilhelminasingel 71 te Maastricht kan zijn?
                          "Wilhelminasingel, Wyck. Verbindingsweg tussen Wycker Hoogbrugstraat en de Maas, aangelegd na 1884. Opgehoogd met het weggebaggerde deel van het St.-Antoniuseiland. Onder de bezetting (1940-1944) naam gewijzigd in Wyckersingel (1942). In het pand nr. 71 was tijdens de bezetting de Duitse Sicherheitsdienst [SD] gevestigd, geleid door Strobel.
                          Nadere gegevens: Gemeenteblad Maastricht (1942), afd. C, nr. 8: 1942 april 18. Literatuur: Van den Boogard (1989), 28."
                          Uit: Ubachs/Evers, Historische Encyclopedie Maastricht (2005). Overgenomen met toestemming van de auteurs.

                          , Joods leven in Maastricht, de geschiedenis van de joodse gemeente sedert 1250....., (Vierkant Maastricht, 15), Maastricht 1990, pp. 126-128 (Overzicht joodse oorlogsslachtoffers Maastricht), geeft geen huisadressen. Deze zijn echter waarschijnlijk in het Adresboek Maastricht, het politiearchief en/of het bevolkingsregister na te zoeken op naam van de bewoner.

                          Dat laatste is natuurlijk ook een optie met betrekking tot de familie Horn op de Observantenweg.
                          Last edited by Pier; 6 mei 2019, 12:18.

                          Opmerking


                          • #14
                            http://forum.mestreechonline.nl/show...3&postcount=54

                            Het hele proefschrift (pdf bestand, 438 bladzijden) is te vinden onder:
                            https://openaccess.leidenuniv.nl/bit...pdf?sequence=9
                            Last edited by Pier; 6 mei 2019, 12:22.

                            Opmerking


                            • #15
                              Struinend over de boekenmarkt waar Pier me opmerkzaam op maakte viel mijn oog op het boek "Dachau - Hel en Hemel". Aangezien ik onlangs dit concentratiekamp bezocht keek ik het even in. Het boek is geschreven door J. Rothkrans, kapelaan te Simpelveld, in 1957. Genoeg reden om het aan te schaffen.

                              Rothkrans ziet zijn lijden als een soort 'Imitatio Cristi'. Waar een ander het geloof zou verliezen in de hel die hij zou ondergaan, daar wordt dat van Rothkrans versterkt. Opmerkelijk genoeg opent hij zijn boek met een foto van paus Pius XII. Ik weet niet of hij dat nu nog zou doen. Een volgende foto is die van Kardinaal de Jong.

                              Rothkrans komt in de problemen door het uitdragen van de ideeen van De Jong, die duidelijk zijn eigen visie op het nazisme schragen. Vanaf de kansel verdedigt hij het christelijk geloof en verwerpt het nazisme. Dit wekt de woede van de bezetter.

                              Rothkrans: "Op 24 november 1941 kreeg ik per telefoon een oproep om me de volgende dag te melden op het Witte Huis in het villaparkt te Maastricht. Heel beleefd vroeg ik waarom. Dit zou ik daar wel vernemen, zo werd mij kort geantwoord. 's Morgens ging ik naar Maastricht. (...) Na een tijdje wachten werd ik op het Witte Huis binnengelaten. Het was stikkend warm. In een kast stonden een hoop mappen met papieren. Ik was dus niet het eerste en enige slachtoffer. Wat zou er met mij gebeuren?

                              Ineens vloog de deur open en een kerel met een lengte van bijna twee meter kwam met een grote zelfbewustheid binnenstappen. Fatsoenshalve stond ik op en knikte even, omdat ik niet precies wist, hoe ik deze hoogheid moest aanspreken. Op de kraag van zijn uniform droeg hij vier sterren. Het was Oberstrurmbahnfuhrer Walter Micheels uit Oost-Pruisen. Hij zou mij een verhoor afnemen. Hij ging zitten, bladerde wat in de ingekomen stukken op zijn bureau, stond vervolgens weer op en ging in de kast met de vele mappen een tijdlang snuffelen. Het was benauwend stil en drukkend in 't kamertje. Het leek wel de stilte voor een naderend onweer. Eindelijk had hij klaarblijkelijk mijn papieren gevonden, legde ze op het bureau, las er gewichtig in en verbrak toen de stilte. Hij begon als volgt in het Duits: "De N.S.B.-ers schijnen voor u wel een doorn in het oog te zijn? (...)"

                              Dan volgt de weergave van de discussie die Rothkrans voert. Door zijn eigen overtuiging en de steun die hij voelt vanuit het episcopaat neemt hij niets terug van zijn woorden. Rothkrans en de ondervrager roken een sigaret en wisselen ideeen uit. Dan kan hij vertrekken.

                              Op 5 december 1941 wordt Rothkrans opgepakt ("een mooie auto stond klaar...") en in een cel, nummer 18, in Maastricht vastgezet. Ik neem aan dat dit op de Minderbroedersberg moet zijn geweest, Rothkrans omschrijft dit niet duidelijk. ZIjn behandeling is niet uitzonderlijk slecht, ook niet goed: de voedselverstrekking is erg min, en hij wordt maar af en toe gelucht. Hij verdwijnt in de cel tot 24 maart 1942.

                              Dan: Om 10 uur werd ik plotseling uit de cel gehaald om onder leiding der politie naar het Witte Huis te worden gebracht. Wat een gewaarwording om weer eens buiten te komen, na meer dan 100 dagen niets van Gods schone natuur gezien te hebben. (...) Jammer dat ik dit alles niet ten volle kon genieten, want met ongerust hart ging ik door de straten, onder politiebewaking, naar het door iedereen gevreesde Witte Huis. Met bange, meelijwekkende ogen zagen de mensen me aan. Ik zag bangheid en schuwheid op de gezichten der voorbijgaande mensen. Ik wist me geen houding te geven. Ik was blij toen ik eindelijk op de plaats van bestemming was. Koud en zakelijk werd ik ontvangen door mijn oude 'vriend'. Ernstig en langdurig las hij mijn papieren. Met grote spanning wachtte ik op de uitslag. Zou dat zijn, bevrijding, nog langer 'zitten' of verder transport? Ineens kwam het woord eruit: "U gaat verder op transport naar Duitsland".

                              Opmerking

                              Bezig...
                              X