Verzetsstrijders Maastricht

[Breur]

Wim Kuijpers

W. Kuypers [Willy]
Geboren 14-6-1917, elektricien, gehuwd, gedood 20-3-1944 toen geallieerd vliegtuig waarin hij als korporaal-vliegtuigschutter dienst deed boven Bourbon [Fr.] werd neergehaald.

Foto van een vermoeide Wim Kuijpers na een missie boven Noord-Frankrijk.



Met dank aan Rob Dijksman Hulsberg.

[Breur]

Als ik ooit nog thuis kom

De oorlogsdagboeken van Engelandvaarder Wim Kuijpers

Als Wim Kuijpers op 18 mei 1942 uit Heer (Maastricht) vertrekt wil hij maar één ding: vechten tegen de Duitse bezetter. Met brood voor drie dagen in een aktetas en een paar landkaartjes begint hij aan een ongewis avontuur. Zonder papieren en hulp van het ondergrondse verzet is hij na drie dagen in Zwitserland. Via Frankrijk, Spanje, Curaçao en Canada bereikt hij bijna een jaar later zijn einddoel Engeland. Daar gaat hij als boordschutter vliegen bij het 320 Squadron van de Marine Luchtvaartdienst. Op 20 december 1943 maakt hij zijn eerste operationele vlucht boven Noord-Frankrijk. Drie maanden later schiet Duits luchtafweergeschut bij Amiens zijn Mitchell-bommenwerper uit de lucht. De vier bemanningsleden komen om.

Op zijn reis en later in Engeland houdt Wim een dagboek bij. Hij observeert nauwgezet en met humor wat hem opvalt. Van gearmd lopende mannen in Madrid tot kauwende Amerikanen (kauwgom wordt in Nederland pas in 1948 gefabriceerd). Hij verbaast zich over de verwoesting in Madrid kort na de Spaanse burgeroorlog en de glimmende jukeboxen in New York.

Uitgebreid vertelt hij over zijn bezoek aan prinses Juliana in Ottawa. In Londen haalt hij tijdens een wandeling met koningin Wilhelmina takjes weg op het tuinpad opdat de koningin niet zal struikelen. ‘Het is deze tijd heel gemakkelijk om hooggeplaatste personen te ontmoeten‘, constateert hij.

Een paar jaar geleden let Rob Dijksman uit het Limburgse Hulsberg op een rotonde bij Senlis in Noord-Frankrijk even niet op en neemt de verkeerde afslag. ‘Was dat niet gebeurd, dan had mijn vrouw Els het bord cimetière néerlandais, in de berm bij Orry-la-Ville nooit opgemerkt. En dan lagen Kuijpers’ dagboeken waarschijnlijk nog steeds onaangeroerd in een kast’, vertelt Rob.

Het cimetière blijkt één van de buitenlandse erevelden van de Oorlogsgravenstichting te zijn. ‘Vier stenen op rij droegen dezelfde omschrijving: 320 Squadron. Ik heb nog steeds geen idee waarom ik daar besloot meer over Wim Kuijpers aan de weet te komen. Na een jaar speuren vond ik zijn familie. En de dagboeken. Ik realiseerde me dat het een uniek, historisch document was’, vertelt Rob. Als hij een uitgever heeft gevonden, gaat hij met achternicht Mariëlle Kuijpers aan de slag.

‘Het meest frappante is natuurlijk dat ik me op die rotonde verreed op de dag en nagenoeg op de minuut dat Wim Kuijpers’ vliegtuig neerstortte, 20 maart om 10.18 uur’, besluit Rob.

'Als ik ooit nog thuis kom' is het aangrijpende verhaal van een jonge Limburger die zijn leven gaf voor de vrijheid. Het dagboek is historisch relevant bronmateriaal. Niet eerder is er een boek in een dergelijke ‘formule’ over Nederlandse luchtvarenden verschenen. De aanvullende informatie over de oorlog en de verzetsmensen die Wim Kuijpers onderweg ontmoette, geven het boek een belangrijke meerwaarde.

Als ik ooit nog thuis kom
De oorlogsdagboeken van Engelandvaarder Wim Kuijpers door Rob Dijksman en Mariëlle Kuijpers, ISBN 9789085960645.
Aangrijpend verhaal van een jonge Maastrichtenaar die zijn leven gaf voor onze vrijheid. Een waardevol, historisch document vol relevant bronmateriaal. Niet eerder verscheen er zo’n boek over Nederlandse luchtvarenden in oorlogstijd.
Sierk Plantinga (Nationaal Archief): ‘Leest als een trein’.

Bron: Omroep.vara.nl

[perepaques]

Verzetsstrijders Maastricht

Er ontbreekt aan dit lijstje nog een belangrijk personage: J.F.H. (Sef) Mulders. Die is gearresteerd bij de razzia in Weert, waarbij op 21 juni '44 bijna de complete top van de Limburgse L.O. werd gepakt. Zie het proefschrift van Cammaert (link onderaan):
"Van Helvoort vluchtte eerst een klein kamertje binnen. Hij waande zich er niet veilig en begaf zich naar een leslokaal waar hij achter een stel verduisteringsschermen naast de toegangsdeur kroop. Hij hield zich er tot de avond schuil. De vertegenwoordigers van de districten Nijmegen en Maas en Waal, J.A. Dijker en C. van Sambeek, vluchtten de zolder op en verscholen zich onder een aantal stoffige schilderijen. Hoewel de Sipo de zolder tot drie keer toe doorzocht, werden de twee niet gevonden. ’s Avonds hoorden ze enkele broeders schelden op de Duitsers. Ze begrepen dat de kust veilig was. J.F.H. Mulders, die het district Maastricht vertegenwoordigde, vluchtte in eerste instantie naar een toilet waar hij zijn papieren vernietigde. Vervolgens begaf hij zich via de kapel naar de zolder waar hij Dijker en Van Sambeek aantrof. Via een voorvertrekje bereikte hij het toilet op de zolderverdieping. Daar werd hij ontdekt. De Sipo-leden sloegen en schopten hem en vroegen of er nog meer personen op zolder waren. Mulders ontkende. Ze brachten hem naar de binnenplaats van het klooster waar inmiddels Naus, Hendrikx, kapelaan J.W. Berix (Heerlen), A.H.M. Hermans, W.H.M. Jansen (Vierlingsbeek) en J.M. Knops (Gulpen) tegen een muur stonden opgesteld. De districtsleider van Venray, F.J.K. Russel, had meer geluk. Meteen na het alarm voegde hij zich bij enkele broeders, die een trap aan het schrobben waren. Een Nederlandse Sipo-helper sommeerde hen naar de cour te gaan. Bij de deur zag Russel zijn kameraden met omhooggeheven armen tegen de muur staan. Hij maakte rechtsomkeert en kroop in een lessenaar. ’s Avonds troffen leerlingen van de kostschool hem daar aan."
Het betreffende hoofdstuk 6-1 van dit proefschrift is te vinden op http://dissertations.ub.rug.nl/FILES...rt/06_h6-1.pdf Een samenvatting (in het Ingels) en alle links op http://dissertations.ub.rug.nl/facul....p.m.cammaert/
De gevangenen werden in eerste instantie naar kamp Vught gebracht en daar zeer gewelddadig verhoord. Wat er verder met Mulders is gebeurd, is me niet bekend. Een van de eveneens gepakte mensen was kapelaan Berix uit Heerlen. Het is met Mulders mogelijk niet veel anders afgelopen.