Aankondiging

Sluiten
No announcement yet.

Laatste terechtstelling: Nathan

Sluiten
X
 
  • Filter
  • Tijd
  • Tonen
Clear All
nieuwe berichten

  • Laatste terechtstelling: Nathan

    31 oktober 1860.
    Laatste terechtstelling in Nederland op de Markt in Maastricht.

    Executies van de levensstraffen gebeurden in het openbaar op een daartoe bestaand of van te voren opgericht schavot voor het stadhuis of op het marktplein, in ieder geval op een plaats waar veel mensen de terechtstelling bij konden wonen en ... er lering uit trekken.

    De man die in naam van de overheid belast was met de voltrekking van het vonnis was de "meester van den scherpen zwaarde" ofwel "scherprechter", in de volksmond werd hij kortweg de beul genoemd.
    Een scherprechter werd door het stadsbestuur benoemd en ontving ook zijn salaris van de stad.
    Erg geliefd was een beul niet, soms moest hij beschermd worden tegen volkshaat en sommige steden kenden verordeningen om hem hiertegen te beschermen.
    De laatste scherprechter van ons land was een zekere Dirk Jansen, tevens laarzenmaker in Amsterdam.
    Dirk Jansen kwam uit een befaamde scherprechtersfamilie: zijn oom Gerardus Jansen was stadsscherprechter van Amsterdam en ook zijn broer was beul.

    Toen zijn oom Gerardus in 1826 stierf solliciteerde Dirk naar de open post maar omdat hij pas 25 jaar oud was vond men hem kennelijk nog te jong om als zelfstandig scherprechter op te treden.
    Toch assisteerde hij al vanaf zijn 18de jaar bij executies!
    Jacobus Ras, scherprechter van Overijssel werd benoemd te Amsterdam.
    Toen deze Ras in 1837 stierf dong Dirk jansen opnieuw naar deze baan en nu met sukses.
    Bij Koninklijk Besluit werd in 1851 bepaald dat er in Nederland slechts twee scherprechters zouden zijn: één in Amsterdam en één in Arnhem.
    Toen de beul te Arnhem ontslagen werd in 1854 was Dirk Jansen Nederlands enige scherprechter.
    Veel doodstraffen heeft Jansen evenwel niet hoeven te voltrekken, het zullen er nog geen tien zijn geweest.

    Maastricht 31-10-1860.
    De laatse executie die scherprechter Dirk Jansen moest verrichten was op 31 oktober 1860 toen hij Joannes Nathan in Maastricht op moest hangen.
    Joannes had zijn schoonmoeder, ene weduwe Driesen vermoord en was daarom ter dood veroordeeld.
    Om half tien op die dag verliet Joannes Nathan het gevangenishuis van Maastricht, naast hem liep een geestelijke, voor hem Dirk Jansen en achter hem een beulsknecht.
    Gendarmes zorgden voor de bewaking.
    De terechtstelling was geen publieke vermakelijkheid zoals dat in de middeleeuwen het geval was: Nathan liep door doodstille straten, in de huizen waren de gordijnen gesloten, kinderen werden binnen gehouden.
    Ook voor het stadhuis waar het grote sombere schavot was opgesteld viel een beklemmende stilte toen de droeve stoet naderde.
    Naast het schavot was een vertrekje ingericht waar de veroordeelde zijn laatste geestelijke bijstand ontving.

    Toen het tien uur sloeg beklom Nathan, vergezeld van de geestelijke, het schavot.
    De beulsknecht ontdeed Nathan van zijn schoenen waarna Dirk Jansen hem de strop om de hals legde en op het valluik liet plaatsnemen.
    Enkele ogenblikken later deed de scherprechter het luik kantelen en was de laatste openbare terechtstelling in ons land voorbij.

    Hoewel Jansen dit zelf nog niet wist hoefde hij nimmermeer het grote zwarte schavot te beklimmen, wel werd ook na 1860 verschillende malen de doodstraf uitgesproken, door de Koning werd echter steeds gratie verleend.

    Andere versie.
    Op de webpagina van Zicht Op Maastricht, lezen we het volgende:
    Het laatste doodvonnis werd in Nederland overigens in Maastricht voltrokken.
    Joannes Nathan werd op 31 oktober 1860 op de Markt onder de guillotine onthoofd.


    Nu rest de vraag: vond de laatste doodstraf in vredestijd te Maastricht nu plaats middels onthoofding en guillotine of middels ophanging en schavot?

    Volgens de Historische Encyclopedie Maastricht (auteurs: Pierre Ubachs en Ingrid Evers) vond "de 27 jarige jood Johannes Nathan uit Broeksittard door ophanging op de Markt" de dood.

    Krantenartikelen.
    De krantenartikelen over de laatste doodstraf in Maastricht, uit twee verschillende kranten, zijn gebundeld en als PDF bestand te downloaden c.q. te bekijken.
    VOV is de afkorting van: De Volksvriend.
    MAR is de afkorting van: Maas- en Roerbode.

    http://docs.google.com/fileview?id=0...ZTkxMjhi&hl=nl .

    http://docs.google.com/fileview?id=0...NjdhZmU3&hl=nl .
    Last edited by SJEF †; 31 maart 2010, 07:53. Reden: toevoeging informatie
    Historie is niet alleen het weergeven van de as, maar ook het doorgeven van het vuur.
    Thomas More

  • #2
    Limburgs Museum Venlo

    Het Limburgs Museum te Venlo opent zondag 9 mei 2010 een nieuwe zaal.
    Op vierhonderd vierkante meter vertelt de expositie 'Limburg ontstaat.. steeds opnieuw' het verhaal van Limburg vanaf 1794, aan de hand van vijf thema’s.
    Over mijnwerkers, guillotines en Maastrichtse meisjes.

    Wat schetst mijn verbazing?
    Ik lees in het vandaag (08-05-2010) gepubliceerde krantenartikel het volgende:

    "Johannes Nathan was geen lieverdje.
    Dat heeft zijn schoonmoeder Sophia Driessen-Corsten, waarmee hij regelmatig aanvaringen had, geweten.
    Het verhaal gaat dat hij haar op 25 november 1859 doodsloeg, op de weg van Sittard naar Broeksittard.
    Nathan kwam daar niet mee weg.
    De guillotine, de valbijl, was zijn deel.
    Hij zou de laatste zijn geweest die zijn hoofd op het betreffende hakblok heeft gelegd.
    Die guillotine staat nu in het Limburgs museum.
    Ze maakt deel uit van de expositie 'Limburg ontstaat.. steeds opnieuw' in de nieuw ingerichte bovenzaal."


    Nu kan deze bovenstaande historische blunder gemaakt zijn door de medewerkster Barbara Kruijsen, projectleider 'Limburg ontstaat .. steeds opnieuw', of door de journalist Marco van Kampen van dagblad De Limburger.
    Hoe het ook zij: wij van MestreechOnline weten inmiddels beter.
    Lees daarvoor de volgende bijdragen, indien u het niet (meer) weet (te vinden).

    http://www.mestreechonline.nl/forum/...06&postcount=5 .

    http://www.mestreechonline.nl/forum/...19&postcount=7 .


    Het bewuste artikel is als PDF bestand te downloaden en te lezen.
    Historie is niet alleen het weergeven van de as, maar ook het doorgeven van het vuur.
    Thomas More

    Opmerking


    • #3
      Onthalsd of opgehangen?

      Ik ben bang dat het allemaal mijn schuld is. Ik schreef in 1993 dat Nathan werd onthalsd. Dat was in nr. 5 van Ach Lieve Tijd Maastricht, De Maastrichtenaren en hun goed recht (gepubliceerd februari 1995). Een uitglijder vanwege de werkdruk, die door een voltallige en hard werkende redactie niet werd opgemerkt.

      Als men Nathan googelt, komt het juiste verhaal (ophanging) in alle toonaarden tevoorschijn. Gebruikt men echter Zicht op Maastricht, dan leeft de fout voort. Daar heeft men namelijk dat guillotineverhaal fijn overgeschreven en niet gereageerd op mijn aandringen op correctie. Men had daar sowieso beter kunnen weten, omdat de fout is geredresseerd in de Historische Encyclopedie Maastricht (2005) en in Tweeduizend Jaar Maastricht, een stadsgeschiedenis (2006). De stadsredactie van de Limburger heeft twee exemplaren van de HEM staan, maar er wordt kennelijk zelden in gelezen (tenzij ze door medewerkers achterover zijn gedrukt?).
      Last edited by Ingrid M.H.Evers; 12 mei 2011, 15:03. Reden: correctie

      Opmerking


      • #4
        Genealogische gegevens familie Nathan/Dreissen.

        1. Josephus DREISSEN

        De ouders van Josephus DREISSEN zijn:

        2. Gerardus DREISSEN
        3. Maria Mechtilde KLINKENBERG
        Jozef werd geboren omtrent 1782.
        Jozef huwde Maria Sophia KORSTEN (CORSTEN) (de dochter van Petrus KORSTEN/CORSTEN en Maria Anna PHILIPPEN) 17 juli 1814 te BROEKSITTARD (NL). Huwelijksgetuigen: Gertrudis KORSTEN en Maria Catharina DREISSEN. Wellicht was Jozef al eerder gehuwd geweest met een andere vrouw.
        Jozef en Marie Sophie kregen de volgende kinderen:

        4. i. Maria Gertrudis DREISSEN (DRIESSEN) werd geboren op 14 november 1818 te BROEKSITTARD (NL). Marie Gertrude werd gedoopt 15 november 1818 te BROEKSITTARD (NL). Marie Gertrude huwde Johannes NATHAN 24 oktober 1857 te BROEKSITTARD (NL).
        5. ii. Maria Elisabeth DREISSEN werd geboren op 4 december 1820 te BROEKSITTARD (NL). Maria werd gedoopt 4 december 1820 te BROEKSITTARD (NL). Maria overleed 8 februari 1821 te BROEKSITTARD (NL).
        6. iii. Maria Catharina DREISSEN (DREESSEN werd geboren op 2 februari 1823 te BROEKSITTARD (NL). Maria werd gedoopt 3 februari 1823 te BROEKSITTARD (NL). Maria overleed 25 december 1840 te BROEKSITTARD (NL).
        7. iv. Peter Hendrik DREISSEN geboren omtrent 1816. Peter overleed 24 maart 1891, 75 jaar oud te BROEKSITTARD (NL).
        8. v. Nn DREISSEN Nn overleed 28 augustus 1827 (levenloos geboren) te BROEKSITTARD (NL).

        Jozef overleed 25 februari 1867, 85 jaar oud te BROEKSITTARD (NL). Maria Sophia KORSTEN (CORSTEN) werd gedoopt op 2 april 1794 te BROEKSITTARD (NL). Doopgetuigen: Joannes CORSTEN en Catharina PIJPERS. Marie Sophie overleed 25 november 1859 (overlijdensaangifte), 68 (= 65) jaar oud te BROEKSITTARD (NL).
        Marie Sophie werd begraven op 25 november 1859 te BROEKSITTARD (NL).

        De ouders van Johannes NATHAN zijn:

        2. Bernard NATHAN
        3. Nn NN

        Johann werd geboren omtrent 1833 te Endenich in Duitsland.
        Johann huwde Maria Gertrudis DREISSEN (DRIESSEN) (de dochter van Josephus DREISSEN en Maria Sophia KORSTEN (CORSTEN)) 24 oktober 1857 te BROEKSITTARD (NL).
        Johann overleed 30 (althans zo genoteerd) oktober 1860 (31 oktober 1860 overlijdensaangifte te Maastricht en Broeksittard) opgehangen 27 jaar oud te Maastricht.

        Marie Gertrude werd geboren op 14 november 1818 te BROEKSITTARD (NL).
        Marie Gertrude werd gedoopt op 15 november 1818 te BROEKSITTARD (NL). Doopgetuigen: Cornelius DREISSEN, Maria Gertrudis KORSTEN en Joannes Wilhelmus BREIJDENRATH.

        Is Marie Gertrude opnieuw gehuwd ? Aanvullingen/correcties altijd welkom.
        Last edited by Verwijderde gebruiker; 8 mei 2010, 14:56. Reden: aanvulling

        Opmerking


        • #5
          Laatste terechtstelling: Nathan

          De laatste terechtstelling in Nederland.

          Maastricht geniet de twijfelachtige eer de plaats te zijn waar voor de laatste keer in Nederland een door een burgerlijke rechtbank ter dood veroordeelde in het openbaar werd terechtgesteld.
          Op woensdag 31 oktober 1860, dit jaar (2010) dus precies 150 jaar geleden, werd de 27-jarige Johan Nathan uit Broeksittard, wegens moord op zijn schoonmoeder, op de Markt in Maastricht opgehangen.
          Deze bijdrage handelt over de gebeurtenissen op die, achteraf gezien, historische dag in de Nederlandse rechtspraak.

          Maastricht beschikte in het midden van de negentiende eeuw niet meer over een eigen schavot.
          De stellage moest per boot vanuit Amsterdam gebracht worden, waar ze op de zolder van het Justitiepaleis stond opgeslagen.
          De Amsterdamse aannemer Van der Kleij zorgde voor het vervoer van het schavot en was ook verantwoordelijk voor de opbouw ervan voor het Maastrichtse stadhuis.
          Het schavot, dat in hoogte reikte tot aan de eerste verdieping van het stadhuis, was rondom behangen met zwarte stof en gekroond met een beeld van Vrouwe Justitia.
          Aan de vooravond van de executie was de galg gereed om de veroordeelde te ontvangen.

          Bent u nieuwsgierig?
          Dan kunt u hieronder de volledige tekst met afbeeldingen downloaden.

          Download de volledige archiefsprokkel.

          Frans Roebroeks (RHCL).
          Last edited by SJEF †; 4 september 2010, 07:15.
          Historie is niet alleen het weergeven van de as, maar ook het doorgeven van het vuur.
          Thomas More

          Opmerking


          • #6
            Laatste terechtstelling: Nathan

            Doodstraf Johan Nathan.

            Op 31 oktober 2010 is het precies 150 jaar geleden dat op de markt te Maastricht Johan Nathan werd terechtgesteld.
            Het was voor het laatst dat in Nederland een doodsvonnis in het openbaar werd voltrokken.
            Over de achtergronden van de zaak Nathan verscheen onlangs bij uitgeverij Free Musketeers de historische streekroman 'Engel der Gerechtigheid; kroniek van een familiedrama te Broeksittard 1857-1860', geschreven door Maastrichtenaar Frank Jansen.
            Het verhaal speelt zich af in het milieu van brikkenbakkers en marskramers te Broeksittard, waar bittere armoede heerste.
            Geloof en bijgeloof speelden een belangrijke rol in het leven van deze mensen, die veelal analfabeet waren.
            Johan Nathan was een handelaar uit Duitsland en van Joodse achtergrond.
            Hij leerde zijn zestien jaar oudere vrouw Geertje Driessen in 1857 kennen tijdens het brikkenbakken in Duitsland.
            Later dat jaar trouwden ze te Broeksittard.
            Nathan, die als een van de zeer weinige in zijn omgeving kon lezen en schrijven, ging samen met zijn schoonmoeder in de handel.
            Twee jaar later werd deze schoonmoeder, met wie Nathan voortdurend ruzie had, vermoord.
            De Duitser werd schuldig bevonden en ter dood veroordeeld.

            'Engel der gerechtigheid' schetst een gedetailleerd beeld van het dagelijks leven zoals dat er 150 jaar geleden in de regio Broeksittard uitzag.
            Ook wordt uitgebreid ingegaan op de rechtszaak en de omstandigheden waaronder Nathan tijdens zijn gevangenschap in Maastricht leefde.
            Overigens houdt de Universiteit Maastricht later deze maand (oktober 2010) een congres over de doodstraf, dit naar aanleiding van het feit dat Nathan 150 jaar geleden werd terechtgesteld.

            Op donderdag 28 oktober 2010 om 16.00 uur wordt in het stadhuis de rechtszaak tegen Nathan nagespeeld door leden van de rechtbank Maastricht.

            'Engel der gerechtigheid', geschreven door Frank Jansen, 232 pagina's, 22,95 euro, isbn 9789048414499.
            Rechtstreeks te bestellen via www.freemusketeers.nl of via de boekhandel.

            Bron:
            Stadskrant De Ster
            Vrijdag 1 oktober 2010.
            Historie is niet alleen het weergeven van de as, maar ook het doorgeven van het vuur.
            Thomas More

            Opmerking


            • #7
              Oorspronkelijk geplaatst door SJEF Bekijk bericht
              Doodstraf Johan Nathan.

              Op 31 oktober 2010 is het precies 150 jaar geleden dat op de markt te Maastricht Johan Nathan werd terechtgesteld.
              Het was voor het laatst dat in Nederland een doodsvonnis in het openbaar werd voltrokken.
              Feitelijk gezien, gelet op de daad, is bovenstaand onjuist.

              Bron: http://geschiedenis.vpro.nl/artikelen/25231394/

              In Nederland werd de doodstraf in 1952 voor het laatst voltrokken. Toch was deze nog niet compleet verboden op Nederlands grondgebied, want op de Nederlandse Antillen bestond de doodstraf nog - op papier tenminste. Deze wordt nu compleet afgeschaft, aldus Statenvoorzitter Pedro Atacho. Andere Tijden maakte een aflevering over deze uiterst omstreden straf.

              De laatste executie werd uitgevoerd op 21 maart 1952. Die dag stonden er twee oorlogsmisdadigers tegenover het vuurpeloton: de Duitser Wilhelm Artur Albrecht en de Nederlander Andries Pieters. Ze waren de laatsten van de 39 oorlogsmisdadigers (38 mannen en één vrouw) die na de Tweede Wereldoorlog door de staat zijn geëxecuteerd.

              De doodstraf was al in 1870 afgeschaft, maar werd in 1945 opnieuw ingevoerd voor de bestraffing van oorlogsmisdadigers. Tijdens de bezetting had de regering in ballingschap besloten dat er na de bevrijding speciale maatregelen moesten komen voor de bestraffing van oorlogsmisdadigers en collaborateurs. Er kwam een Bijzondere Rechtspraak én er kwam een bijzondere straf voor de allerzwaarste oorlogsmisdadigers: de doodstraf.
              De eerste stap was het maken van een scheiding tussen de relatief lichte zaken en de zware, die van de echt grote oorlogsmisdadigers. De lichte zaken gingen naar een van de oorlogstribunalen; de zware naar een van de acht Bijzondere Gerechtshoven.
              Dat streven naar zorgvuldigheid had wel een keerzijde. De regering had beloofd dat de berechting van oorlogsmisdadigers ‘snel, streng en rechtvaardig’ zou gebeuren. Zeker het eerste streven – snelheid – is niet gehaald. Weliswaar waren er kort na de bevrijding al een paar grote oorlogsprocessen (zoals dat tegen Mussert, eind 1945), maar mensen als Pieters en Albrecht stonden pas in 1949 voor het eerst in de rechtszaal. Vier jaar na de bevrijding.
              Na het eerste vonnis volgde er een periode van beroep - of cassatie, zoals het toen heette - en daarna kwam het lange wachten op de uitslag van de gratieverzoeken. Zo kon het gebeuren dat nog in maart 1952 twee mannen werden geëxecuteerd, voor misdrijven die ze in het laatste oorlogsjaar hadden gepleegd.
              De processen voor het Bijzonder Gerechtshof waren geweldig populair, vooral als er een grote oorlogsmisdadiger terecht stond. Iedereen wilde erbij zijn om het wonder van de gerechtigheid met eigen ogen te aanschouwen.
              Direct na de oorlog was praktisch heel Nederland voor de doodstraf. Maar naarmate de oorlog langer geleden was, begon de steun voor de doodstraf langzaam af te brokkelen. Zeker toen in 1950 ook nog eens de paus zich tegen de doodstraf uitsprak.
              In totaal is na de oorlog 154 keer de doodstraf opgelegd. Daarvan zijn er slechts 39 voltrokken. Twee veroordeelden pleegden zelfmoord, twaalf bleven voortvluchtig en maar liefst honderd en één kregen gratie. De meerderheid, kortom, zag de doodstraf omgezet in levenslang. Dat was bewust beleid van de regering.
              In een geheime richtlijn van 1946 legde ze vast, dat executie van enkele oorlogsmisdadigers weliswaar noodzakelijk was als vergelding voor het doorstane leed, maar dat het er vooral niet teveel moesten worden. Een al te groot aantal executies zou slecht zijn voor de moraal, en moest door middel van gratie worden voorkomen.
              Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

              Opmerking


              • #8
                Laatste terechtstelling: Nathan

                Doodstraf in Maastricht

                31 oktober 1860, op de markt te Maastricht wordt Johan Nathan terechtgesteld.

                Hoofdofficier van justitie Annemarie Penn eiste op 28-10-2010 in Maastricht de doodstraf tegen een 'buitengewoon afgrijselijke en laffe' moordenaar.
                Dat gebeurde in het stadhuis, waar een rechtszaak werd nagespeeld uit 1860, de laatste in Nederland waar terechtstelling op volgde.
                Lees het volledige krantenartikel als een PDF bestand.

                In het kader van bovenstaande gebeurtenis is er ook een boek verschenen.
                Engel der Gerechtigheid
                Kroniek van een familiedrama te Broeksittard
                1857-1860
                Frank Jansen
                ISBN: 978-90-484-1449-9
                Uitgever: Free Musketeers
                Historie is niet alleen het weergeven van de as, maar ook het doorgeven van het vuur.
                Thomas More

                Opmerking


                • #9
                  27 jarige jood Johannes Nathan uit Broeksittard

                  Hallo Ingrid Evers,

                  Op dit forum las ik:
                  Volgens de Historische Encyclopedie Maastricht (auteurs: Pierre Ubachs en Ingrid Evers) vond de "27 jarige jood Johannes Nathan uit Broeksittard door ophanging op de Markt" de dood.
                  Waaruit leiden jullie af dat Nathan een joodse achtergrond had?

                  Vriendelijke groet,
                  Wil Brassé, EHC Sittard-Geleen

                  Opmerking


                  • #10
                    Het lemma over de doodstraf - en zijdelings over Johannes Nathan - in de Historische Encyclopedie Maastricht [HEM] is niet gebaseerd op archiefbronnen, maar op literatuur. Van de vijf vermelde titels heb ik er drie in mijn boekenkast: de Chroniek van Flament, Ach Lieve Tijd Maastricht met een door mijzelf geschreven tekst en Haas, Inventaris OLV. Daarin wordt een Israëlitische achtergrond van Nathan niet vermeld.

                    Wikipedia heeft nu een artikel waarin wordt gesteld dat een joodse achtergrond zoals vermeld in de HEM waarschijnlijk onjuist is. Er wordt verwezen naar een artikel in het Sittardse historische tijdschrift Het Land van Zwentibold (1997). Als ik het zelf echt zeker zou willen weten, zou ik er het Bevolkingsregister van Sittard op nazien, of de geboorteakte in Endenich (D). Aangezien mijnheer Brassé werkzaam is bij het Euregionaal Historisch Centrum Sittard-Geleen zal dat wel geen problemen opleveren.
                    Last edited by Ingrid M.H.Evers; 12 mei 2011, 16:57. Reden: redactie

                    Opmerking


                    • #11
                      @ Ingrid:
                      Bedankt voor je reaktie.
                      Het betreffende stukje op Wikipedia is mijn werk .
                      Het Land van Zwentibold maakt geen melding van een joodse achtergrond, en mijn collega die dat mede schreef weet hier ook niets van. In het bevolkingsregister van Broeksittard wordt Nathan niet vermeld. Hij zou wel katholiek getrouwd zijn, en in principe kan het natuurlijk om een bekeerling gaan, zoals ook in de roman, hoewel een pastoor dat doorgaans erbij zou vermelden.
                      Mijn sterke indruk is echter dat zuiver op grond van zijn achternaam is aangenomen dat Nathan joods was, terwijl in Endenich al zeker sinds 1775 een rk gedoopte familie Nathan woonde.
                      @ Breur:
                      De executie was wel degelijk op 31 oktober 1860 in de ochtend; Genlias vermeldt hier foutief 30 oktober.
                      De weduwe van Nathan is niet meer hertrouwd. Na het overlijden van haar vader in 1867 bleef ze met haar alleenstaande broer in Broeksittard wonen, beiden als brikkenbakkers. Zij overleed op 7 november 1887 volgens het bevolkingsregister, maar ik heb nog geen overlijdensakte gevonden. Overleed zij elders? Haar broer overleed Broeksittard 24 maart 1891.
                      Al met al een triest einde van een triest verhaal .
                      Hoewel het uitgangspunt van de roman volgens mij dus niet klopt, vond ik het wel een boeiend verhaal en een overtuigend tijdsbeeld. De vermeende afkomst van Nathan gaf een interessante invalshoek.

                      Opmerking


                      • #12
                        Vragen die om antwoorden vragen

                        Oorspronkelijk geplaatst door Brasse-Limburg Bekijk bericht
                        Het Land van Zwentibold maakt geen melding van een joodse achtergrond (...). In het bevolkingsregister van Broeksittard wordt Nathan niet vermeld. Hij zou wel katholiek getrouwd zijn.
                        Als ik het goed begrijp is er momenteel weinig meer bekend over Johann(es) Nathan dan dat hij werd geboren in Endenich bij Bonn (D), huwde met een katholieke Broek-Sittardse en vervolgens in dat laatste dorp bleef wonen.


                        Met betrekking tot de vraag of Nathan al dan niet katholiek was, zijn er nog vraagtekens te over:

                        1. Er woonde in het Duitse Endenich tijdens Johanns leven een katholieke familie met de naam Nathan, maar maakte hij daar deel van uit?

                        2. De voornaam Johann zou, indien hij die bij de geboorte meekreeg, op een katholieke achtergrond kunnen wijzen, maar een doopakte is (nog) niet gevonden.

                        3. Hij zou katholiek getrouwd zijn, maar een bewijs hiervoor is (nog) niet voorhanden.

                        4. Als hij katholiek getrouwd is, dan heeft hij zich, zoals hierboven reeds gesteld, mogelijk op latere leeftijd bekeerd. Hij kan dan bij zijn volwassenendoop de naam Johann hebben gekozen/gekregen. Maar ook hiervoor moet het bewijs nog worden geleverd.

                        Een aanwijzing voor zijn katholiciteit zou kunnen zijn dat hij - volgens de krantenberichten - in zijn laatste uren werd bijgestaan door een kapelaan. Werd hem die standaard toegewezen, of had hij erom gevraagd? En volgens een getuige uit de processtukken in het in Het Land van Zwentibold gepubliceerde artikel ('Een gruwelijke moord op de Broeksittarderweg') had Nathan een pasternoster (rozenkrans) bij zich ten tijde van de moord.

                        Het is jammer dat het artikel geen citaat geeft voor het moment dat Nathans persoonlijke gegevens worden genoteerd. Nu zal men om echt antwoord te krijgen op bovenstaande vragen een van twee wegen moeten bewandelen. Ofwel men zoekt in de kerkregisters c.q. het archief van Endenich, Düren (genealogisch centrum) of Sittard naar de betreffende akten, ofwel men slaat er het omvangrijke procesdossier op na. De stukken schijnen zeer volledig te zijn en worden bij het RHCL te Maastricht bewaard in het archief van de rechtbank.
                        Last edited by Ingrid M.H.Evers; 13 mei 2011, 08:41. Reden: redactie

                        Opmerking


                        • #13
                          Oorspronkelijk geplaatst door Brasse-Limburg Bekijk bericht
                          @ Breur:
                          De executie was wel degelijk op 31 oktober 1860 in de ochtend; Genlias vermeldt hier foutief 30 oktober.
                          De weduwe van Nathan is niet meer hertrouwd. Na het overlijden van haar vader in 1867 bleef ze met haar alleenstaande broer in Broeksittard wonen, beiden als brikkenbakkers. Zij overleed op 7 november 1887 volgens het bevolkingsregister, maar ik heb nog geen overlijdensakte gevonden. Overleed zij elders? Haar broer overleed Broeksittard 24 maart 1891.
                          Dank je wel Wil. Kan ik 30 oktober laten vervallen. Bij de naam Nathan denk je natuurlijk aan Joodse voorouders, maar wanneer? Hoever terug?

                          Opmerking


                          • #14
                            Een zeer interessante discussie.

                            Ik ben natuurlijk een leek, maar ik heb een vraag of wellicht wel een suggestie.
                            Ik weet dat er bij "grote zaken" in politieverhoren en verhoren ter terechtzitting uitvoerig wordt ingegaan op de achtergrond en de sociale herkomst van de verdachte(n).
                            Ik kan mij daarom voorstellen dat in de politieverhoren een uitvoerige "biografie" van Johannes Nathan moet staan.
                            Daarin zal zeker ook zijn geloof ter sprake zijn gekomen.

                            Zijn de processen-verbaal van het politieonderzoek en het onderzoek ter terechtzitting misschien aanwezig op het RHCL?
                            Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd

                            Opmerking


                            • #15
                              Het procesdossier Nathan

                              Oorspronkelijk geplaatst door Pier Bekijk bericht
                              Ik weet dat er bij "grote zaken" in politieverhoren en verhoren ter terechtzitting uitvoerig wordt ingegaan op de achtergrond en de sociale herkomst van de verdachte(n). Ik kan mij daarom voorstellen dat in de politieverhoren een uitvoerige "biografie" van Johannes Nathan moet staan. (...) Zijn de processen-verbaal van het politieonderzoek en het onderzoek ter terechtzitting misschien aanwezig op het RHCL?
                              Maar Pier toch...:
                              Oorspronkelijk geplaatst door Ingrid M.H. Evers Bekijk bericht
                              Het is jammer dat het artikel geen citaat [uit het procesdossier] geeft voor het moment dat Nathans persoonlijke gegevens worden genoteerd. (...) De stukken schijnen zeer volledig te zijn, en worden bij het RHCL te Maastricht bewaard in het archief van de rechtbank.
                              Zie ook noot 1 van het bovengenoemde artikel.
                              Last edited by Ingrid M.H.Evers; 14 mei 2011, 03:11. Reden: Aanvulling

                              Opmerking

                              Bezig...
                              X