Villapark
STEDENBOUWUNDIGE INFORMATIE
De wijk is buitengewoon heterogeen, sluit wonderwel aan bij de oude stad en biedt een harmonische overgang naar het omringende heuvellandschap.
Slechts een klein deel aan de noordkant behoort tot het zogenaamde Villapark, dat tot stand kwam op de voormalige vestingterreinen ten zuiden van de stad.
Dit deel valt op door zijn parkachtige lanen met grote alleenstaande en geschakelde villa’s en herenhuizen in neostijlen.
De wijk omvat verder de hoofdstructuur van de vroegere gemeente Sint Pieter met diverse, soms oudere bebouwing langs de Papenweg, de Burgemeester Ceulenstraat en langs de voet van de Sint Pietersberg, waar het verdwenen kanaal naar Luik een blijvend stempel heeft gedrukt op de lange lintbebouwing.
De open terreinen tussen deze kernen zijn in successievelijke fasen volgebouwd met zowel gesloten stedelijke als vriendelijke architectuur.
Markante gebouwen in de wijk zijn de twee dorpskerken, de neogotische van J. Kayser (1872-1875), hoog op de oosthelling van de berg, en de imitatievroegchristelijke kerk van F. Peutz en W. Sprenger (1937-1939) in de nieuwe buurt tussen Villapark en Oud-Sint Pieter.
Twee ingrepen uit de jaren zestig van de vorige eeuw hebben een zware wissel getrokken op de stedenbouwkundige kwaliteit van de wijk: het dempen van het kanaal Maastricht-Luik en de bouw van de Kennedybrug met de rondweg op de oude singelstructuur met zijn bomen en zijn prachtige rond point op de kruising van de Prins Bisschopsingel en de Sint Lambertuslaan.
HISTORISCHE INFORMATIE
Na de in 1867 begonnen ontmanteling van de vesting werd uitbreiding van de stad mogelijk.
Het plan Villapark, waartoe ook een deel van het Jekerkwartier behoort, werd de eerste ‘moderne’ stadsuitbreiding van Maastricht.
Het plan werd uiteindelijk in 1881 vastgesteld onder verantwoordelijkheid van de toenmalige stadsingenieur W.J. Brender à Brandis.
Het toont invloeden van contemporaine ontwikkelingen in het buitenland, in het bijzonder in België.
Het werd een woonbuurt voor de beter gesitueerde Maastrichtenaren.
De architectuur is overwegend eclectisch met bouwmaterialen in imitatie- en neostijlen.
De bouwgolven vonden plaats van ca. 1890 tot 1900, rond 1910 en van 1925 tot 1935.
Vóór WO II werden de nieuwe hoofdstraten van Sint Pieter (vol)gebouwd en verrees een rijk geschakeerd aanbod van woningen, waaronder prachtige staaltjes van architectuur.
In de jaren vijftig werd ten zuiden van de Glacisweg een nieuwbouwwijkje gerealiseerd en kwam op initiatief van de ENCI een wijk op de flank van de Sint Pietersberg tot stand.
Plannen om de hele oosthelling vol te bouwen zijn gelukkig nooit tot uitvoering gekomen.
STRAAT EN WIJK NAAM INFORMATIE
In de wijk Villapark zijn diverse oude benamingen van straten te vinden (Papenweg, Bergweg), die soms herinneren aan de zelfstandige gemeente (Burgemeester Ceulenstraat), aan topografische elementen (Sint Pieterskade, Kanaaldijk, Kapelweg) en aan kloostergemeenschappen (Observantenweg, Recollectenweg, Ursulinenweg).
De straten van het Villapark zijn vernoemd naar (Maastrichtse) bisschoppen en militaire gouverneurs van de vesting Maastricht.
Een aantal nieuwere namen verwijst naar begrippen die verband houden met de Sint Pietersberg of het Prinsbisdom Luik, waartoe de heerlijkheid Sint Pieter tot 1794 behoorde.
STEDENBOUWUNDIGE INFORMATIE
De wijk is buitengewoon heterogeen, sluit wonderwel aan bij de oude stad en biedt een harmonische overgang naar het omringende heuvellandschap.
Slechts een klein deel aan de noordkant behoort tot het zogenaamde Villapark, dat tot stand kwam op de voormalige vestingterreinen ten zuiden van de stad.
Dit deel valt op door zijn parkachtige lanen met grote alleenstaande en geschakelde villa’s en herenhuizen in neostijlen.
De wijk omvat verder de hoofdstructuur van de vroegere gemeente Sint Pieter met diverse, soms oudere bebouwing langs de Papenweg, de Burgemeester Ceulenstraat en langs de voet van de Sint Pietersberg, waar het verdwenen kanaal naar Luik een blijvend stempel heeft gedrukt op de lange lintbebouwing.
De open terreinen tussen deze kernen zijn in successievelijke fasen volgebouwd met zowel gesloten stedelijke als vriendelijke architectuur.
Markante gebouwen in de wijk zijn de twee dorpskerken, de neogotische van J. Kayser (1872-1875), hoog op de oosthelling van de berg, en de imitatievroegchristelijke kerk van F. Peutz en W. Sprenger (1937-1939) in de nieuwe buurt tussen Villapark en Oud-Sint Pieter.
Twee ingrepen uit de jaren zestig van de vorige eeuw hebben een zware wissel getrokken op de stedenbouwkundige kwaliteit van de wijk: het dempen van het kanaal Maastricht-Luik en de bouw van de Kennedybrug met de rondweg op de oude singelstructuur met zijn bomen en zijn prachtige rond point op de kruising van de Prins Bisschopsingel en de Sint Lambertuslaan.
HISTORISCHE INFORMATIE
Na de in 1867 begonnen ontmanteling van de vesting werd uitbreiding van de stad mogelijk.
Het plan Villapark, waartoe ook een deel van het Jekerkwartier behoort, werd de eerste ‘moderne’ stadsuitbreiding van Maastricht.
Het plan werd uiteindelijk in 1881 vastgesteld onder verantwoordelijkheid van de toenmalige stadsingenieur W.J. Brender à Brandis.
Het toont invloeden van contemporaine ontwikkelingen in het buitenland, in het bijzonder in België.
Het werd een woonbuurt voor de beter gesitueerde Maastrichtenaren.
De architectuur is overwegend eclectisch met bouwmaterialen in imitatie- en neostijlen.
De bouwgolven vonden plaats van ca. 1890 tot 1900, rond 1910 en van 1925 tot 1935.
Vóór WO II werden de nieuwe hoofdstraten van Sint Pieter (vol)gebouwd en verrees een rijk geschakeerd aanbod van woningen, waaronder prachtige staaltjes van architectuur.
In de jaren vijftig werd ten zuiden van de Glacisweg een nieuwbouwwijkje gerealiseerd en kwam op initiatief van de ENCI een wijk op de flank van de Sint Pietersberg tot stand.
Plannen om de hele oosthelling vol te bouwen zijn gelukkig nooit tot uitvoering gekomen.
STRAAT EN WIJK NAAM INFORMATIE
In de wijk Villapark zijn diverse oude benamingen van straten te vinden (Papenweg, Bergweg), die soms herinneren aan de zelfstandige gemeente (Burgemeester Ceulenstraat), aan topografische elementen (Sint Pieterskade, Kanaaldijk, Kapelweg) en aan kloostergemeenschappen (Observantenweg, Recollectenweg, Ursulinenweg).
De straten van het Villapark zijn vernoemd naar (Maastrichtse) bisschoppen en militaire gouverneurs van de vesting Maastricht.
Een aantal nieuwere namen verwijst naar begrippen die verband houden met de Sint Pietersberg of het Prinsbisdom Luik, waartoe de heerlijkheid Sint Pieter tot 1794 behoorde.
Opmerking