Op excursie voor het GMMP: Luik, Grand Curtius
Luik dus. De stad waar sommige Maastrichtenaren tegenop kijken (de grote zusterstad stroomopwaarts, waar alles nèt iets grootstedelijker oogt) en soms ook wel stiekem op neer kijken (de stad die al jaren economisch in het slop zit, waar ze een groot deel van het glorieuze verleden vakkundig om zeep geholpen hebben).
Een paar jaar geleden nog sloot het Luikse gemeentebestuur een aantal musea vanwege een dreigend faillisement. Nou mensen, ik kan jullie vertellen: die tijden zijn voorbij. Sinds 2009 heeft Luik het Grand Curtius en daarmee het gedroomde museum van kunst en geschiedenis. Een stijlvol, modern ingericht museum, dat je eerder in Brussel of Amsterdam zou verwachten, met een rijkdom aan collecties die de vergelijking met de grote Europese museumcollecties aan kan, waar je met gemak een dag kunt ronddwalen, en waar ik in elk geval graag nog een keer naar terug ga (ook al omdat de batterij van mijn fototoestel halverwege leeg was...).
Hôtel Curtius - Hôtel Hayme de Bomal - entree/binnenplaats - uitzicht op St-Barthélemy vanuit het museum
Het Grand Curtius heet niet voor niks zo. Het is een groot museumcomplex, dat een heel bouwblok naast de Saint-Barthélemykerk inneemt. Het bestaat uit een viertal historische gebouwen: het Hôtel Curtius (het bekendste gebouw van de Maaslandse Renaissance), het Hôtel Hayme de Bomal (waar Napoleon diverse malen logeerde), het Hôtel Brahy en Maison de Wilde. Deze typisch Luikse hôtels zijn met elkaar verbonden door slimme nieuwbouw. Ertussen liggen enkele fraai ingerichte binnenhoven.
De collectie van het Grand Curtius is ontstaan door het samenvoegen van maar liefst 5 musea en is daardoor van een overweldigende rijkdom en diversiteit. De afzonderlijke collecties zijn deels nog wel te herkennen, met name de wapencollectie van het voormalige Musée des Armes en de glascollectie van Musée des Verres. De collectie van het Musée d'Art religieux et d'Art mosan is samengevoegd met die van het oude Musée Curtius (Musées d'Archéologie et d'Arts décoratifs) en de Egyptische collectie van de universiteit van Luik, en is onlangs verrijkt met een omvangrijke schenking van baron en barones Duesberg (Franse klokken, glaswerk en serviesgoed uit de periode 1775-1825).
Zoals gezegd, le Grand Curtius is groot, alhoewel je dat eerst niet zo in de gaten hebt. Je loopt van zaal tot zaal in gebouwen, die op zich niet bijzonder groot lijken, en die allemaal hun eigen sfeer hebben. De aanbevolen museumroute is grotendeels chronologisch en is goed aangegeven. Af en toe is er een thematisch uitstapje. Tegen de tijd dat ik bij het 19e eeuwse industriële Luik was aangekomen, had ik 'museumbenen' en was mijn camera er ook mee opgehouden. Aan de glas- en wapencollecties ben ik nauwelijks toegekomen; ik ben er snel doorheen gehold. Ook het Hôtel Curtius, dat voor wisselende exposities wordt gebruikt, heb ik nauwelijks bekeken.
Collectie Romeinse en Merovingische bodemvondsten. Grafmonumenten uit Tongeren. Vaas uit Jupille
Romaanse steensculptuur: 'Arc de Glons' (7e eeuw) - fragment Karolingische kathedraal - zaal met romaanse sculpturen - 'Vierge de Dom Rupert' (excuus voor de kwalitatief slechte foto's)
Hout- en metaalbewerking, 10e-12e eeuw: 'Sedes Sapientiae' - het beroemde Evangelarium van Notger - verguld reliekenkruis - triptiek met kruisreliek
Gotische beelden en schilderijen, o.a. Meester v Elsloo en tekening (achter gordijntjes) naar Jan v Eyck
Renaissancezaal (o.a. gedenksteen Everard de la Marck en gildecollier) en Barokafdeling
Luiks meubilair, 16e-18e eeuw - Jan Steen - kerkelijke kunst (o.a. beelden Jean del Cour)
Portret van Napoleon door Ingres - zaal in Empirestijl - collectie Duesberg
In deze laatste zalen, de elegante Empire-zalen van het Hôtel Hayme de Bomal met de uitgelezen Duesberg-collectie, waande ik me even in Parijs. Zoiets hebben we niet in Maastricht. Een tweede periode waarin het Luikse museum excelleert is de Renaissance. Afgezien daarvan kunnen wij in Maastricht, met onze Romeinse en vroeg-christelijke archeologie, onze romaanse steensculptuur, onze middeleeuwse houten beelden (Bonnefantencollectie), onze 18e eeuwse interieurs (Museum a/h Vrijthof), prima met Luik meedoen.
Wat ik miste in Luik was de verbinding met de Euregio. Alhoewel veel bodemvondsten afkomstig zijn uit de 'provincie' (Luik, Limburg), wordt nergens de link met het omringende buitenland gelegd, terwijl dat met name bij de romaanse kunst essentieel is. Dat kan in het toekomstige Maastrichtse museum dus beter! Verder niets dan lof voor het Grand Curtius.
Luik dus. De stad waar sommige Maastrichtenaren tegenop kijken (de grote zusterstad stroomopwaarts, waar alles nèt iets grootstedelijker oogt) en soms ook wel stiekem op neer kijken (de stad die al jaren economisch in het slop zit, waar ze een groot deel van het glorieuze verleden vakkundig om zeep geholpen hebben).
Een paar jaar geleden nog sloot het Luikse gemeentebestuur een aantal musea vanwege een dreigend faillisement. Nou mensen, ik kan jullie vertellen: die tijden zijn voorbij. Sinds 2009 heeft Luik het Grand Curtius en daarmee het gedroomde museum van kunst en geschiedenis. Een stijlvol, modern ingericht museum, dat je eerder in Brussel of Amsterdam zou verwachten, met een rijkdom aan collecties die de vergelijking met de grote Europese museumcollecties aan kan, waar je met gemak een dag kunt ronddwalen, en waar ik in elk geval graag nog een keer naar terug ga (ook al omdat de batterij van mijn fototoestel halverwege leeg was...).
Hôtel Curtius - Hôtel Hayme de Bomal - entree/binnenplaats - uitzicht op St-Barthélemy vanuit het museum
Het Grand Curtius heet niet voor niks zo. Het is een groot museumcomplex, dat een heel bouwblok naast de Saint-Barthélemykerk inneemt. Het bestaat uit een viertal historische gebouwen: het Hôtel Curtius (het bekendste gebouw van de Maaslandse Renaissance), het Hôtel Hayme de Bomal (waar Napoleon diverse malen logeerde), het Hôtel Brahy en Maison de Wilde. Deze typisch Luikse hôtels zijn met elkaar verbonden door slimme nieuwbouw. Ertussen liggen enkele fraai ingerichte binnenhoven.
De collectie van het Grand Curtius is ontstaan door het samenvoegen van maar liefst 5 musea en is daardoor van een overweldigende rijkdom en diversiteit. De afzonderlijke collecties zijn deels nog wel te herkennen, met name de wapencollectie van het voormalige Musée des Armes en de glascollectie van Musée des Verres. De collectie van het Musée d'Art religieux et d'Art mosan is samengevoegd met die van het oude Musée Curtius (Musées d'Archéologie et d'Arts décoratifs) en de Egyptische collectie van de universiteit van Luik, en is onlangs verrijkt met een omvangrijke schenking van baron en barones Duesberg (Franse klokken, glaswerk en serviesgoed uit de periode 1775-1825).
Zoals gezegd, le Grand Curtius is groot, alhoewel je dat eerst niet zo in de gaten hebt. Je loopt van zaal tot zaal in gebouwen, die op zich niet bijzonder groot lijken, en die allemaal hun eigen sfeer hebben. De aanbevolen museumroute is grotendeels chronologisch en is goed aangegeven. Af en toe is er een thematisch uitstapje. Tegen de tijd dat ik bij het 19e eeuwse industriële Luik was aangekomen, had ik 'museumbenen' en was mijn camera er ook mee opgehouden. Aan de glas- en wapencollecties ben ik nauwelijks toegekomen; ik ben er snel doorheen gehold. Ook het Hôtel Curtius, dat voor wisselende exposities wordt gebruikt, heb ik nauwelijks bekeken.
Collectie Romeinse en Merovingische bodemvondsten. Grafmonumenten uit Tongeren. Vaas uit Jupille
Romaanse steensculptuur: 'Arc de Glons' (7e eeuw) - fragment Karolingische kathedraal - zaal met romaanse sculpturen - 'Vierge de Dom Rupert' (excuus voor de kwalitatief slechte foto's)
Hout- en metaalbewerking, 10e-12e eeuw: 'Sedes Sapientiae' - het beroemde Evangelarium van Notger - verguld reliekenkruis - triptiek met kruisreliek
Gotische beelden en schilderijen, o.a. Meester v Elsloo en tekening (achter gordijntjes) naar Jan v Eyck
Renaissancezaal (o.a. gedenksteen Everard de la Marck en gildecollier) en Barokafdeling
Luiks meubilair, 16e-18e eeuw - Jan Steen - kerkelijke kunst (o.a. beelden Jean del Cour)
Portret van Napoleon door Ingres - zaal in Empirestijl - collectie Duesberg
In deze laatste zalen, de elegante Empire-zalen van het Hôtel Hayme de Bomal met de uitgelezen Duesberg-collectie, waande ik me even in Parijs. Zoiets hebben we niet in Maastricht. Een tweede periode waarin het Luikse museum excelleert is de Renaissance. Afgezien daarvan kunnen wij in Maastricht, met onze Romeinse en vroeg-christelijke archeologie, onze romaanse steensculptuur, onze middeleeuwse houten beelden (Bonnefantencollectie), onze 18e eeuwse interieurs (Museum a/h Vrijthof), prima met Luik meedoen.
Wat ik miste in Luik was de verbinding met de Euregio. Alhoewel veel bodemvondsten afkomstig zijn uit de 'provincie' (Luik, Limburg), wordt nergens de link met het omringende buitenland gelegd, terwijl dat met name bij de romaanse kunst essentieel is. Dat kan in het toekomstige Maastrichtse museum dus beter! Verder niets dan lof voor het Grand Curtius.
Opmerking