Tweet
Honderd jaar geleden werd hij in het hart van Maastricht geboren.
Math Niël, een markante persoonlijkheid die gedurende een groot deel van de vorige eeuw als pianist, dirigent en componist zijn stempel op de Maastrichtse muziekcultuur heeft gedrukt.
Hoewel geschoold en begonnen als een klassiek musicus van formaat was hij jarenlang als bandleider en pianist actief in de jazz- en de ontspanningsmuziek en als pur sang Maastrichtenaar leverde hij onvergetelijke muzikale bijdragen aan de Mestreechter vastelaovend.
Mathieu Niël zag op 22 mei 1909 het levenslicht in de Spilstraat.
Hij groeide op in de binnenstad van Maastricht en maakte na de lagere school de vierjarige handelsschool af.
Al jong werd hij gefascineerd door de piano en het pianospel.
Zijn eerste pianolessen en algemene muzikale vorming kreeg hij van Franz Kneipp, een Duitse, in Maastricht werkende muziekdocent.
Begin jaren dertig opende Niël met financiële steun van zijn ouders een piano/muziekzaak in de Grote Staat.
Hij speelde er zelf regelmatig piano.
Onder meer door aanmoedigingen van bewonderaars van zijn spel ging hij aan het Conservatoire Royal van Luik bij de gerenommeerde pianist Louis Closson studeren.
In 1935 studeerde Math Niël aan het befaamde muziekinstituut af en kreeg de Prix Supérieur voor piano uitgereikt.
Jazz
In de 'crisisjaren' begon Math Niël opnieuw te bouwen aan een carrière als klassiek concertpianist maar sloeg door zijn confrontatie met de opkomende 'swing' en de 'Amerikaanse dansmuziek' van de na-oorlogse tijd tegelijk de weg van de lichtere muziek en de commerciële jazz in.
Met de door hem opgerichte, legendarische formatie 'The Hot Players' was hij daar trouwens in de jaren dertig al succesvol mee begonnen en die successen lagen na 1945 bij het publiek nog vers in het geheugen.
Math Niël heeft als een soort optredend pionier de belangstelling voor de jazzmuziek in Limburg gewekt.
Hij onderhield hechte contacten met destijds populaire bigbands zoals die van Boyd Bachman en Jean Janssen.
En op zijn beurt gaf hij zelf het klinkend voorbeeld aan latere Nederlandse toporkesten zoals die van Jos Cleber en Willy Schobben.
Entertainer Math Niël in actie in de Coin des Bons Enfants
Amerika bootreis
Begin jaren veertig verhuisde Math Niël met zijn muziekzaak naar de Bredestraat, waar hij niet alleen bladmuziek en instrumenten maar ook grammofoonplaten verkocht.
Hij bleef echter musiceren en gaf in die oorlogstijd ook muziekles.
Na de oorlog toonde Niël zich opnieuw bijzonder ondernemend.
Hij legde contacten met het Amerikaanse leger, waarvoor in Maastricht onder meer concerten in het Stadspark en feesten in dancings werden georganiseerd.
Verder kwam hij in contact met Amerikaanse medewerkers en bezoekers van de begraafplaats Margraten, waar later de vaste traditie van 'Memorial Day' ontstond.
Deze contacten hebben waarschijnlijk invloed gehad op de uitvoering van een door Math Niël nieuw te ondernemen avontuur.
Want op 10 juni 1948 vertrok hij met het S.S. 'Leerdam' uit Rotterdam en maakte een indrukwekkende bootreis naar Amerika.
Op 25 juni arriveerde hij in New York en bezocht na een verblijf daar ook verscheidene andere Amerikaanse steden.
Niël stak in Amerika zijn licht op wat betreft zijn eigen, muzikale en zakelijke mogelijkheden en leerde de nieuwste stromingen van de jazz kennen.
Met verschillende groten uit de wereld van de (bigband)jazz maakte hij persoonlijk kennis - onder anderen met Duke Ellington, Count Basie, Billy Holliday en Sarah Vaughan.
Het Amerikaans avontuur van Math Niël duurde in totaal zo'n vier maanden en hij schreef er een minutieus, bijna literair geschreven reisverslag over.
Zilveren jubileum
Toen Math Niël in 1956 zijn zilveren jubileum als musicus vierde, werd hij in het bomvolle Staargebouw op grootse wijze gehuldigd met een aan hem opgedragen concert.
Het befaamde Cosmopolitain Orkest van Jos Cleber voerde afwisselend met het Limburgs Symphonie Orkest onder André Rieu sr. een aantal composities van Niël uit.
Het onmiskenbare hoogtepunt van het huldigingsfeest echter vormde de eclatante uitvoering door het LSO van de Rhapsody in Blue van George Gershwin met als pianosolist de jubilaris Math Niël.
MVV, carnaval en relaties
Math Niël was Maastrichtenaar onder de Maastrichtenaren.
Hij had als musicus een nationale, zelfs een internationale carrière kunnen maken, maar dan zou hij zijn geboortestad definitief hebben moeten verlaten en dat zat er bij hem gewoon niet in.
Zonder 'zijn' MVV, de Maastrichtse volksmuziek en zonder zijn muzikale idealistische inbreng in de Mestreechter Vastelaovend kón hij niet.
Voor MVV, waarvan hij een trouwe supporter was, componeerde hij zowel het nog altijd bijzonder populaire supporterslied als het clublied.
Verschillende Maastrichtse revues en sketches dragen muzikaal zijn naam en de allerbeste, door de Tempeleers bekroonde carnavalschlagers vanaf 1946 zijn van de hand van Math Niël.
Ook met Maastrichtse vertegenwoordigers van de beeldende kunst en de literatuur onderhield hij min of meer creatieve relaties.
Bekende schilders en beeldhouwers als Charles en Frans Vos, Giel Serpenti, Pieke Dassen en Huub Levigne behoorden tot zijn kennissenkring evenals de journalisten/schrijvers Lou Maas en Stef Klein.
Entertainer
Jazz en entertainment combineerde Math Niël vooral in de stijl en programmering van de door hem opgerichte instrumentale en vocale ensembles.
Als solopianist of samen met andere instrumentalisten was hij te beluisteren in directe of indirecte uitzendingen van de AVRO, Radio Hilversum, Radio Hasselt en de Regionale Omroep Zuid (ROZ).
Bij de laatstgenoemde, in Maastricht gevestigde omroep was Niël regelmatig in een of ander ensemble, maar vooral als zeer positief gewaardeerd soloentertainer te beluisteren.
Tot aan zijn dood was hij jarenlang in die functie met succes verbonden aan de bekende Maastrichtse restaurants Coin des Bons Enfants en Château Neercanne.
Math Niël overleed op 29 november 1970 in Maastricht.
© tekst: John Hoenen.
Met dank aan weekblad De STER
02-10-2009.
Webpagina:
http://www.mathieu-niel.nl/ .
Math Niël, een markante persoonlijkheid die gedurende een groot deel van de vorige eeuw als pianist, dirigent en componist zijn stempel op de Maastrichtse muziekcultuur heeft gedrukt.
Hoewel geschoold en begonnen als een klassiek musicus van formaat was hij jarenlang als bandleider en pianist actief in de jazz- en de ontspanningsmuziek en als pur sang Maastrichtenaar leverde hij onvergetelijke muzikale bijdragen aan de Mestreechter vastelaovend.
Mathieu Niël zag op 22 mei 1909 het levenslicht in de Spilstraat.
Hij groeide op in de binnenstad van Maastricht en maakte na de lagere school de vierjarige handelsschool af.
Al jong werd hij gefascineerd door de piano en het pianospel.
Zijn eerste pianolessen en algemene muzikale vorming kreeg hij van Franz Kneipp, een Duitse, in Maastricht werkende muziekdocent.
Begin jaren dertig opende Niël met financiële steun van zijn ouders een piano/muziekzaak in de Grote Staat.
Hij speelde er zelf regelmatig piano.
Onder meer door aanmoedigingen van bewonderaars van zijn spel ging hij aan het Conservatoire Royal van Luik bij de gerenommeerde pianist Louis Closson studeren.
In 1935 studeerde Math Niël aan het befaamde muziekinstituut af en kreeg de Prix Supérieur voor piano uitgereikt.
Jazz
In de 'crisisjaren' begon Math Niël opnieuw te bouwen aan een carrière als klassiek concertpianist maar sloeg door zijn confrontatie met de opkomende 'swing' en de 'Amerikaanse dansmuziek' van de na-oorlogse tijd tegelijk de weg van de lichtere muziek en de commerciële jazz in.
Met de door hem opgerichte, legendarische formatie 'The Hot Players' was hij daar trouwens in de jaren dertig al succesvol mee begonnen en die successen lagen na 1945 bij het publiek nog vers in het geheugen.
Math Niël heeft als een soort optredend pionier de belangstelling voor de jazzmuziek in Limburg gewekt.
Hij onderhield hechte contacten met destijds populaire bigbands zoals die van Boyd Bachman en Jean Janssen.
En op zijn beurt gaf hij zelf het klinkend voorbeeld aan latere Nederlandse toporkesten zoals die van Jos Cleber en Willy Schobben.
Entertainer Math Niël in actie in de Coin des Bons Enfants
Amerika bootreis
Begin jaren veertig verhuisde Math Niël met zijn muziekzaak naar de Bredestraat, waar hij niet alleen bladmuziek en instrumenten maar ook grammofoonplaten verkocht.
Hij bleef echter musiceren en gaf in die oorlogstijd ook muziekles.
Na de oorlog toonde Niël zich opnieuw bijzonder ondernemend.
Hij legde contacten met het Amerikaanse leger, waarvoor in Maastricht onder meer concerten in het Stadspark en feesten in dancings werden georganiseerd.
Verder kwam hij in contact met Amerikaanse medewerkers en bezoekers van de begraafplaats Margraten, waar later de vaste traditie van 'Memorial Day' ontstond.
Deze contacten hebben waarschijnlijk invloed gehad op de uitvoering van een door Math Niël nieuw te ondernemen avontuur.
Want op 10 juni 1948 vertrok hij met het S.S. 'Leerdam' uit Rotterdam en maakte een indrukwekkende bootreis naar Amerika.
Op 25 juni arriveerde hij in New York en bezocht na een verblijf daar ook verscheidene andere Amerikaanse steden.
Niël stak in Amerika zijn licht op wat betreft zijn eigen, muzikale en zakelijke mogelijkheden en leerde de nieuwste stromingen van de jazz kennen.
Met verschillende groten uit de wereld van de (bigband)jazz maakte hij persoonlijk kennis - onder anderen met Duke Ellington, Count Basie, Billy Holliday en Sarah Vaughan.
Het Amerikaans avontuur van Math Niël duurde in totaal zo'n vier maanden en hij schreef er een minutieus, bijna literair geschreven reisverslag over.
Zilveren jubileum
Toen Math Niël in 1956 zijn zilveren jubileum als musicus vierde, werd hij in het bomvolle Staargebouw op grootse wijze gehuldigd met een aan hem opgedragen concert.
Het befaamde Cosmopolitain Orkest van Jos Cleber voerde afwisselend met het Limburgs Symphonie Orkest onder André Rieu sr. een aantal composities van Niël uit.
Het onmiskenbare hoogtepunt van het huldigingsfeest echter vormde de eclatante uitvoering door het LSO van de Rhapsody in Blue van George Gershwin met als pianosolist de jubilaris Math Niël.
MVV, carnaval en relaties
Math Niël was Maastrichtenaar onder de Maastrichtenaren.
Hij had als musicus een nationale, zelfs een internationale carrière kunnen maken, maar dan zou hij zijn geboortestad definitief hebben moeten verlaten en dat zat er bij hem gewoon niet in.
Zonder 'zijn' MVV, de Maastrichtse volksmuziek en zonder zijn muzikale idealistische inbreng in de Mestreechter Vastelaovend kón hij niet.
Voor MVV, waarvan hij een trouwe supporter was, componeerde hij zowel het nog altijd bijzonder populaire supporterslied als het clublied.
Verschillende Maastrichtse revues en sketches dragen muzikaal zijn naam en de allerbeste, door de Tempeleers bekroonde carnavalschlagers vanaf 1946 zijn van de hand van Math Niël.
Ook met Maastrichtse vertegenwoordigers van de beeldende kunst en de literatuur onderhield hij min of meer creatieve relaties.
Bekende schilders en beeldhouwers als Charles en Frans Vos, Giel Serpenti, Pieke Dassen en Huub Levigne behoorden tot zijn kennissenkring evenals de journalisten/schrijvers Lou Maas en Stef Klein.
Entertainer
Jazz en entertainment combineerde Math Niël vooral in de stijl en programmering van de door hem opgerichte instrumentale en vocale ensembles.
Als solopianist of samen met andere instrumentalisten was hij te beluisteren in directe of indirecte uitzendingen van de AVRO, Radio Hilversum, Radio Hasselt en de Regionale Omroep Zuid (ROZ).
Bij de laatstgenoemde, in Maastricht gevestigde omroep was Niël regelmatig in een of ander ensemble, maar vooral als zeer positief gewaardeerd soloentertainer te beluisteren.
Tot aan zijn dood was hij jarenlang in die functie met succes verbonden aan de bekende Maastrichtse restaurants Coin des Bons Enfants en Château Neercanne.
Math Niël overleed op 29 november 1970 in Maastricht.
© tekst: John Hoenen.
Met dank aan weekblad De STER
02-10-2009.
Webpagina:
http://www.mathieu-niel.nl/ .
Opmerking