Hulp Marechaussee

[Ellyan]

Kan iemand me iets meer vertellen over de Hulp Marechausse die vlak na de bevrijding werd ingesteld in Maastricht?

[Pier]

Hulp Marechaussee (in Maastricht)

Hallo Ellyan,

Om te beginnen hartelijk welkom op dit forum!

De Hulp Marechaussee?
Eerlijk gezegd heb ik er nog nooit van gehoord.
Heb je wellicht een vorm van bronvermelding waarin de hulp Marechaussee wordt genoemd?

In het boek "De Koninklijke Marechaussee in de Nederlandse samenleving" Mr. W. van den Broek, Gen.-majoor Kmar b.d. (1975), kom ik de term ook niet tegen.

Het enige wat ik kan vinden is dat er op of rond 3 november 1945 door de leden van de Raad van binnenlands bestuur gesproken werd over "de regeling van de positie der Koninklijke Marechaussee" (blz. 171).

Dit overleg had tot gevolg dat de Kmar, op het moment dat ze belast waren met de grensbewaking, ook opsporingsbevoegdheid kregen bij op heterdaad geconstateerde verkeersovertredingen.
In zoverre schoten ze op het gebied van de verkeersregelingen de politie te hulp.

Of dat hetgeen is wat je voor ogen hebt met de vraag over de hulp Marechaussee weet ik niet.
Meer kan ik er momenteel niet over vinden.

[Ingrid M.H.Evers]

Hulpmarechaussee

Er is wel ooit sprake geweest van 'hulpmarechaussee', maar dat speelde in de negentiende eeuw, in 1848 en 1889.

In het silhouetboekje nr. 29 van J. van den Boogard en P. Winkels, Marechaussee in Maastricht (Maastricht 1989), wordt niet van een hulpmarechaussee gesproken, maar die tekst eindigt ongeveer met het nieuwe begin na de Tweede Wereldoorlog.

[Ingrid M.H.Evers]

Hulpmarechaussee in de Nationale Reserve

Ellyan heeft gelijk, er blijkt ook na de Tweede Wereldoorlog sprake geweest te zijn van 'hulpmarechaussee'. Wat ik uit de krantenbank Delpher (zoekwoord: hulpmarechaussee, periode 1944-1960) opmaak is, dat het hulptroepen betrof voor de Nationale Reserve. Na de bevrijding kon het gezag niet onbekommerd terug vallen op de rijkspolitie (waarin na de Bezetting het corps marechaussee was opgegaan), omdat men eerst moest uitzoeken wie aan wat schuldig was geworden gedurende de oorlogsjaren. Toch heb men mensen nodig om de orde in stad en land te handhaven.

Een antwoord op de vraag wanneer de hulpmarechaussee is opgericht, heb ik niet gevonden. Het lijkt erop dat dit meteen na de bevrijding was. Voor Zuid-Limburg is dat dan oktober 1944. In 1954 wordt dit korps genoemd in een reorganisatie van de marechaussee, waarbij naast de hulpmarechaussees ook gesproken wordt van een marechaussee-reserve. Dat het systeem nog een tijdlang bleef bestaan, blijkt uit een advertentie uit 1956, waarbij hulpmarechaussees uit Sittard van derde tot tweede klas worden bevorderd.

Zie ook de website van het Marechaussee-museum.

[Toller]

Vanaf september 1944 was er in het zuiden een tekort aan betrouwbare politieagenten, voor zowel de burgerlijke als militaire taken. Door het Militair Gezag werd de functie hulpmarechaussee weer in het leven geroepen.

In advertenties met name in de dagbladen werden sollicitanten opgeroepen te schrijven voor deze functie naar de Commandant der Koninklijke Marechaussee te Den Bosch. Je moest voldoen aan de volgende kenmerken:
Nederlander,
lichamelijk - geestelijk en moreel geschikt,
minimaal 1.70 meter blootsvoets gemeten,
voldoende algemene ontwikkeling.
De voorkeur ging uit naar:
mannen in het bezit van politiediploma,
tijdens de oorlog verzetswerk gedaan,
ongehuwd.

Na aanstelling werden de hulpmarechaussees te werk gesteld. Dit duurde tot 1947, waarna het grootste deel van deze mensen overstapten naar de Gemeente-, Rijkspolitie en de Koninklijke Marechaussee.

In 1948 werd het instituut reservist in het leven geroepen voor:
Gemeente- en Rijkspolitie, (vrijwillige politie)
Koninklijke Marechaussee, (hulpmarechaussee)
Landmacht (Nationale Reserve NATRES)

Wat betreft de hulpmarechaussees, zij werden te werk gesteld in de grensstreek 30 kilometer binnen 's Rijkslandsgrenzen. Een hulpmarechaussee der 3e klasse verdiende in werkelijke dienst Fl. 6,75 en een wachtmeester Fl. 8,= per dag.
De leeftijd was tussen de 21 en 60 jaar en men moest minimaal 6 maanden dienstplicht er op hebben zitten.

[Ellyan]

Dag Ingrid,
Mijn vader werd in oktober 1944 lid van de Hulpmarechaussee, standplaats Oud-Vroenhoven. Als het goed is zit er bij mijn bericht een bijlage; zijn arbeidsovereenkomst. Na een paar jaar stapte hij over naar de Rijkspolitie.
Maar ik ben benieuwd wat voor mensen bij die Hulpmarechaussee toegelaten werden. Waren het mensen uit het verzet?

Uit verhalen van mijn oudere zus heb ik begrepen dat hij in de oorlog voor de kruidenierswinkel Pieters Teuwe werkte en in de bakfiets onder de waren "andere spullen" vervoerde. In de avonduren was hij ook vaak onderweg.
Hij werd opgepakt en een nacht mishandeld door de SD waar hij zijn hele leven lang zware hoofdpijnen van heeft overgehouden.
Absoluut dieptepunt was dan ook na enkele jaren de (verplichte) overplaatsing naar Vaals....

[Ellyan]

Toller, Dank voor je bericht!

[Toller]

kijk even naar deze link.

[Ellyan]

Toller, zo kwam ik er ook achter. Het is wel eens leuk om op je eigen naam te zoeken. En toen moest ik er het fijne van weten. Bleek ik bij het doorzoeken van de familiefotodoos naar een foto uit die tijd ooit de arbeidscontracten van pa van mijn broer gekregen te hebben. Maar het echte verhaal wat ie nou gedaan heeft blijft een mysterie. Hij sprak er nooit over.

[Ingrid M.H.Evers]

Ik ben benieuwd wat voor mensen bij die Hulpmarechaussee toegelaten werden. Waren het mensen uit het verzet?

Ik heb geen officiële gegevens kunnen vinden, maar uit een ingezonden brief uit mei 1945 mag je opmaken dat het in eerste instantie mensen uit het verzet waren, die toetraden tot de hulpmarechaussee. De briefschrijver (in Drenthe) breekt een lans voor de onderduikers, die evenzeer van karakter blijk hadden gegeven en dus een kans moesten krijgen.

[hermanw]

Sollicitatie

In ieder geval in Zuid-Holland werden sollicitanten opgeroepen voor de functie van hulp-marechaussee. Onder andere mensen die tijdens de bezetting als illegale werkers werkzaam waren geweest, genoten de voorkeur.