Aankondiging

Sluiten
No announcement yet.

Boekje gevonden. Wat is dit?

Sluiten
X
 
  • Filter
  • Tijd
  • Tonen
Clear All
nieuwe berichten

  • Boekje gevonden. Wat is dit?

    Hallo. Ik bij het opruimen een boekje gevonden waarvan ik niet weet wat het is. Kan iemand mij er iets over vertellen?

  • #2
    De foto's zijn wel erg klein. Ik kon het titelblad lezen, maar zou ook graag een paar pagina's met namen zien. Het betreft een Lijst van namen van personen die in het Kanton Maastricht vallen onder Artikel 6, lid 1, van K.B.E. 133.

    1). Eerst maar het 'Kanton Maastricht'. Die term doet lekker oud aan en hij is ook oud. De bestuurlijke indeling in 'cantons' dateert uit de Franse Tijd (1794-1814). Limburg werd toen opgedeeld in het departement Roer (grofweg Noord-Limburg en een deel van het Rijnland) met als hoofdstad Aken, en het departement Nedermaas (Midden- en Zuid-Limburg en Belgisch-Limburg) met als hoofdstad Maastricht. Elk departement was weer verdeeld in arrondissementen. Nedermaas telde er drie: Hasselt, Roermond en Maastricht. Elk arrondissement werd weer verdeeld in kantons, die bestonden uit een aantal dorpen en stadjes, waarvan er een als 'hoofdstad' dienst deed.

    Deze organisatie van de provincie gold niet alleen het burgerlijk bestuur, maar ook de kerkelijke indeling en de rechtspraak. Na de Franse Tijd is uiteindelijk alleen in de rechtspraak het begrip 'kanton' blijven bestaan. Vandaar dat we als laagste rechtbank het kantongerecht hebben en ook tegenwoordig nog een Kanton Maastricht (zie onderstaande link).

    2). K.B.E. 133 was een Financieel Nederlands-Belgisch Memorandum, een wet, die na de Tweede Wereldoorlog werd overeengekomen tussen België en Nederland in verband met de regeling van vijandig vermogen in beide landen. De naamlijst heeft naar ik vermoed betrekking op personen wier bezit al dan niet met reden door het kantongerecht moest worden gecontroleerd. Overigens kreeg deze regeling later een veel bredere reikwijdte en lijkt zij ook in 2015 nog rechtsgeldig te zijn.

    https://www.google.nl/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=K.B.E.+133+
    rechtbank Roermond, rechtbank Maastricht, rechtbank Limburg

    Opmerking


    • #3

      Opmerking


      • #4
        Ik heb er eens een naam "uitgeprikt" nl. Clara Maria Marita BEAUTEMPS. Zij was gehuwd met Edmond Henri Hubert Joseph CEULEN, zoon van de laatste burgemeesters van St. Pieter. Marita had inderdaad bezittingen in het buitenland.


        Opmerking


        • #5
          Is dit dan een lijst van 'foute' mensen tijdens de oorlog? En zo ja, welke gradatie van fout hebben we het over?

          Opmerking


          • #6
            Het betreffende Artikel 6, lid 1 van KBE 133 heb ik nog niet kunnen traceren. Dat is jammer want het geeft exact aan waarom deze namen op deze lijst staan.

            Ik denk echter dat het zonder meer gaat om 'foute' mensen. Het gaat om mensen die geld hadden in het Belgische of Nederlandse buitenland. Het kan heel goed te maken hebben met de maatregelen die minister Lieftinck na de oorlog nam om de Nederlandse munt weer op poten te zetten. Dat wordt ook gesuggereerd door de eerder door mij geplaatste link naar het Financieel Memorandum: https://www.google.nl/webhp?sourceid...8#q=K.B.E.+133.

            Lieftinck bedacht een manier om na vijf jaar Duitse bezetting orde op financiële zaken te stellen. Het land was bijna failliet. Enerzijds was in bezettingstijd ongecontroleerd geld gedrukt (dus zonder dekking van de 'gouden standaard', hetgeen leidt tot grote inflatie), anderzijds hadden sommigen grote sommen zwart geld verdiend. Lieftinck verklaarde alle biljetten van honderd gulden (toen de hoogste denominatie) ongeldig. Ze moesten worden ingeleverd tegen een soort tegoedbon. Het geldverkeer werd voor korte tijd 'bevroren'. Iedereen kreeg tegen inlevering van tien 'oude' guldens tien gulden in nieuwe biljetten (vijf guldenbiljetten en twee van een rijksdaalder), het 'tientje van Lieftinck'. Vervolgens werd het oude geld omgeruild voor nieuw geld, met nieuwe bankbiljetten. Natuurlijk waren er ook mensen - met name in het grensgebied - die over de grens een rekening hadden lopen. Dat was in die tijd heel gewoon omdat het bankwezen toen heel anders in elkaar zat dan nu. De lijst voor het kanton Maastricht (en voor de overige kantons in Nederland) is ongetwijfeld gedrukt omdat er heel wat ambtelijke rompslomp aan deze operatie vastzat en het om vele burgers ging. Ook het bedrijfsleven, de banken en wisselkantoren werden gecontroleerd, de laatste instellingen ook (of uitsluitend?) door de Nederlandse Bank.

            Zie ook de al wat oudere reportage van Andere Tijden: http://www.npogeschiedenis.nl/andere...Lieftinck.html Op www.delpher.nl levert de zoekterm 'geldzuivering' tussen 1 mei 1945 en 31 december 1950 1.319 treffers op.

            Opmerking


            • #7
              Het is toch een beetje anders dan ik in eerste instantie meende, al kan de geldzuivering er in voorkomende gevallen zeker mee te maken hebben gehad.

              Artikel 6, lid 1 van K.B.E. 133:

              'Beheer van vermogens van personen, die van hun vrijheid zijn beroofd op grond van een veroordeling wegens, of verdenking van een misdrijf, genoemd in het Besluit Buitengewoon Strafrecht, het Besluit op de bijzondere staat van beleg of het Tribunaalbesluit (art.6, lid 1 van E 133).'

              De personen op de
              Lijst van namen van personen die in het Kanton Maastricht vallen onder Artikel 6, lid 1, van K.B.E. 133 zitten dus gevangen op verdenking van een misdrijf of zijn veroordeeld wegens een misdrijf, en hun vermogen wordt beheerd door de staat, meer speciaal door het speciaal hiervoor opgerichte Nederlandse Beheersinstituut (https://nl.wikipedia.org/wiki/Het_Ne...heersinstituut). Met het 'tientje van Lieftinck' heeft dit in zoverre te maken, dat een van de misdrijven waarvoor men kan zijn opgepakt het hebben van (veel) zwart geld kan zijn geweest. Maar deze mensen kunnen ook zijn opgepakt wegens een al dan niet bewezen landverraad, heulen met de bezetter, zwarthandel etc. Terwijl zij vast zaten, werden hun middelen beheerd door dit instituut. Het gezin bleef vaak hulpeloos achter, zonder inkomen of spaargeld letterlijk aan de bedelstaf gebracht.

              Ik wil hier met nadruk stellen, dat het voorkomen op deze lijst ten enen male niet 'bewijst' dat iemand 'fout' was in de oorlog, of daarvoor ook inderdaad werd veroordeeld. Het betekent slechts dat iemand op een dergelijke verdenking vast zat op het moment van het drukken van deze brochure. Het is algemeen bekend dat tijdens en na de bevrijding tal van personen op ongefundeerde verdenkingen uit de buurt, of op beschuldigingen door specifieke personen, werden vastgezet als collaborateur of zelfs als oorlogsmisdadiger. De meesten zijn al snel vrijgelaten, zonder zelfs voor de rechtbank te verschijnen. Anderen kwamen wel voor het gerecht, soms pas na lange maanden zo niet jaren, en bleken eveneens onschuldig aan het hen ten laste gelegde. Slechts een klein deel van de vastgezette gevangenen is metterdaad veroordeeld.

              Zie hiervoor onder meer het Centraal archief Bijzondere Rechtspleging:
              http://www.gahetna.nl/vraagbaak/onde...-rechtspleging dat in zijn inleiding stelt:

              'Na de Tweede Wereldoorlog hebben ruim 300.000 Nederlanders de zogeheten bijzondere rechtspleging ondergaan. Zij werden beschuldigd van samenwerking met de Duitse bezetter, het in dienst treden bij de vijandelijke krijgsmacht, verraad of NSB-lidmaatschap. Van al deze mensen is een dossier aanwezig in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). Het betreft zowel mensen die tot een zware straf zijn veroordeeld door een Bijzonder Gerechtshof, als mensen waarvan is gebleken dat de verdenking ongegrond was. Dit grote archief van vier strekkende kilometer bevindt zich in het Nationaal Archief.'

              Als u iets meer wilt weten over dit onderwerp, verwijs ik u naar:
              • Bijzonder Gewoon: Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (1944-2010) en de “lichte gevallen”, Sjoerd Faber en Gretha Donker, Den Haag/Zwolle 2010.
              • Een exemplaar van het boek is aanwezig bij de Stadsbibliotheek Maastricht in het Centre Céramique, signatuur: Magazijn SB 433 C 32. http://catalogus.centreceramique.nl/...ub=1;aantal=10
              • U hoeft overigens geen lid te zijn als u het boek daar wilt lezen. Alleen als u het boek wilt uitlenen, moet men lid worden. Maar er zijn tal van verschillende abonnementen: http://bibliotheek.centreceramique.n...n-abonnementen.

              Opmerking


              • #8
                Na WOII waren er 1015 gemeenten in Nederland. Als je dit getal deelt op de 300.000 foute inwoners van Nederland, dan kom je op een kerngetal van ongeveer 295. Kijk je naar bijvoorbeeld de eerste twee pagina's van het boekje dan zien we al ongeveer 110 namen staan. Van deze 110 namen zijn 64 adressen herleidbaar naar Maastricht, Heer en St. Pieter. Ik weet niet hoeveel pagina's het boekje heeft, maar het aantal wordt dan groot.

                Is het mogelijk dat de namen voorkomende in het boekje alleen mensen zijn, goede en foute, die bezittingen in België hebben?
                Kompleminte

                Toller

                Opmerking


                • #9
                  Het zijn namen uit Maastricht en zuidelijk Zuid -Limburg tot en met Vaals. Het bezat 43 pagina's en één erratumblad.

                  Maar onder welke personen werd dit verspreid, wie of wat maakte gebruik van deze lijst?

                  Opmerking


                  • #10
                    Het kanton Maastricht bestond in 1945 uit de huidige gemeenten: Eijsden, Gulpen, Maastricht, Margraten, Meerssen, Vaals, Valkenburg aan de Geul en Wittem.

                    Opmerking


                    • #11
                      Hoeveel burgers kwamen na de Tweede Wereldoorlog voor een Bijzonder Gerechtshof en werden metterdaad veroordeeld?

                      Oorspronkelijk geplaatst door Toller Bekijk bericht
                      Na WOII waren er 1015 gemeenten in Nederland. Als je dit getal deelt op de 300.000 foute inwoners van Nederland, dan kom je op een kerngetal van ongeveer 295.
                      Misschien is het goed nog eens te herhalen dat het niet om 300.000 foute Nederlanders ging, maar om 300.000 burgers die werden vastgezet omdat men - al dan niet terecht - dacht dat zij fout waren. Het hierboven vermelde citaat uit de officiële archiefinventaris van het Archief Bijzondere Rechtspleging - en dat is dus iets anders dan het archief van het Nederlandse Beheersinstituut dat het vermogen van beschuldigden of verdachten beheerde - luidt expliciet:

                      'Het betreft [bij die 300.000 personen]zowel mensen die tot een zware straf zijn veroordeeld door een Bijzonder Gerechtshof, als mensen waarvan is gebleken dat de verdenking ongegrond was.'

                      Een hard cijfer voor het aantal veroordeelden heb ik op internet niet gevonden, maar wordt misschien vermeld in de boven reeds eerder genoemde uitgave van Sjoerd Faber en Gretha Donker, Bijzonder Gewoon: Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (1944-2010) en de “lichte gevallen”, Den Haag/Zwolle 2010.
                      Last edited by Ingrid M.H.Evers; 2 november 2015, 15:10.

                      Opmerking


                      • #12
                        Financieel Nederlands-Belgische memorandum betreffende a) de toepassing van de Nederlands-Belgische [...] in Nederland en van Nederlandse activa in België, 's-Gravenhage / Brussel, 12-10-1946. Zie: http://wetten.overheid.nl/BWBV000583...tum_16-08-2015 en http://wetten.overheid.nl/BWBV000583..._VDRTKS1316790

                        Opmerking

                        Bezig...
                        X