Prehistorie.

[Breur]

IJSTIJDJAGERS IN LIMBURG :
FAMILIELEDEN OM TROTS OP TE ZIJN?

Lezing van Martin Bless op woensdag 23 maart a.s.
Restaurant 't Klauwes Oude baan 1 te Wahlwiller
Aanvang 20.00 uur.

Vuurstenen werktuigen bij Mesch, Eyserheide en Sweikhuizen bewijzen dat voorouders van de huidige Europeanen al 15.000 jaar geleden door Zuid-Limburg trokken.

Op woensdag 23 maart aanstaande zal Martin Bless op de vraag ingaan of die verre familieleden 'primitieve wilden' waren, zwarte schapen waar we liever niet over praten, of dat wij trots mogen zijn op hun plek in onze stamboom. Zij werden geconfronteerd met voor onze begrippen extreme omstandigheden en vervolgens met klimaatveranderingen zonder weerga die een verwoestende uitwerking hadden op hun leefmilieu. Toch hebben zij die overleefd en hun genen aan ons doorgegeven.

Martin Bless was directeur van het Geologisch Bureau Heerlen en het Natuurhistorisch Museum Maastricht. Samen met zijn vrouw publiceert hij populairwetenschappelijke artikelen en boeken over geologie en prehistorie van de Euregio Maas-Rijn. Beiden waren betrokken bij de inrichting van de 'Tijdtunnel'in het bezoekerscentrum Botrange op de Hoge Venen in Belgie, waarin heel begrijpelijk de geologische geschiedenis van dit gebied wordt verteld.
In hun uitvoerig gedocumenteerde prehistorische roman 'Geesten van de moeders' (uitgeverij Aristoscorpio, 2009; ook uitgegeven in het Engels, Duits en Spaans) schetst het echtpaar Cristi Fernandez Narvaiza en Martin Bless een realistisch beeld van onze verre verwanten.

Bron: Stichting Heemkunde Wahlwiller.

[Pier]

Maastrichtse vondst van prehistorische vogel zorgt voor revolutie

Paleontologen zijn in de hoogste staat van opwinding.
Daar schijnt ook alle reden voor te zijn.
In enkele kleine brokstukjes kalksteen uit de St. Pietersberg werd een puntgaaf skelet van ruim 66 miljoen jaar oud gevonden.
Nu worden wel vaker zulke oude skeletten gevonden (in de St. Pietersberg), maar deze keer is er sprake van het lot in de loterij.

Dit skeletje is de oudste gemeenschappelijke voorloper van hoentjes, ganzen en kippen die ooit is gevonden!
De herkomst van vogels, waaronder uiteraard kippen, ganzen, eenden en fazanten is een van de grootste mysteries in de natuurwetenschap.

Nog nooit werd er een vogelskelet gevonden van voor de grote meteorietinslag die ruim 66 miljoen jaar geleden plaatsvond.
Een wel zeer unieke en toonaangevende vondst dus!

De bewuste brokjes kalksteen werden rond het jaar 2000 in Maastricht, aan de Zuidkant van de St. Pietersberg, gevonden door Maarten van Dinther, verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
Van Dinther, die op dat moment het idee had dat het slechts een paar botjes waren die leken op iets vogelachtigs, schonk zijn - achteraf unieke - vondst aan het Natuurhistorisch Museum in Maastricht.

In het toenmalige AZM (Academisch Ziekenhuis Maastricht, nu MUCM+) werd een CT-scan gemaakt van de vondst.
Daar kwam geen duidelijk resultaat uit tevoren, waarna de brokstukjes in het depot gingen.

Toen Daniel Field van de universiteit van Cambridge enkele jaren geleden in Maastricht was voor een ander onderzoek, kwam men min of meer toevallig uit bij deze brokstukjes.
Inmiddels beschikte men in Engeland, bij het Biotomography Centre, over geavanceerde apparatuur waardoor men deze brokstukjes beter kon onderzoeken.

Bij het geavanceerde onderzoek in Engeland vielen Field en zijn collega Juan Benito haast van hun stoel.
Men zag het best bewaarde fossiele vogelschedeltje ooit, stammend uit een tijd van pakweg 66,7 miljoen jaar geleden.
Field beschrijft het als zijn meest opwindende moment in zijn wetenschappelijke carriere.

Het schedeltje, een kruising tussen een eend en een kip, heeft nu de naam Asteriornis, vernoemd naar Asteria, de Griekse godin van de vallende sterren.
De koosnaam van het schedeltje is Wonderchicken.

"De vondst van Asteriornis verandert voorgoed al het onderzoek naar vogels", aldus Albert Chen van de universiteit van Cambridge.
Een vraag is hoe de vogels de historische inslag van de meteoriet hebben overleefd.

Gisteren, 18 maart 2020, werd het grote nieuws gepubliceerd en "staat het natuurhistorisch Museum in Maastricht toch maar weer mooi op de wereldkaart", aldus een trotse John Jagt van het museum.

Een klein dompertje is er wel.
Door de momenteel heersende coronacrisis kan de geplande expositie met onder meer een 3D-print van het schedeltje niet doorgaan.
Maar na 66,7 miljoen jaar kan dat nog wel even wachten, toch?

(Bovenstaande posting is grotendeels overgenomen uit Het Belang van Limburg en De Limburger, geschreven door Jeroen Geerts)