Aankondiging

Sluiten
No announcement yet.

Maastricht of Nijmegen?

Sluiten
X
 
  • Filter
  • Tijd
  • Tonen
Clear All
nieuwe berichten

  • Maastricht of Nijmegen?

    Welke stad is nu Ăšcht het oudste?

    Titus Panhuysen en Jan Thijssen zijn pioniers van de stadsarcheologie.
    De een in het historische Maastricht, de ander in net zo historisch Nijmegen.
    Maar welke stad is nu de oudste?
    Daarover zijn de twee het roerend eens.


    De twee heren begroeten elkaar enthousiast in caf? Zuid in Maastricht.
    Al in de jaren zestig stonden ze samen in de modder, in het centrum van Nijmegen.
    Herkenden de Romeinse grachten.
    Wie de twee de eerste keer treft, ziet twee werelden voor zich.
    Panhuysen past bij de Maastrichtse stijl, gecoiffeerd, sigaartje, in het pak; Thijssen is een typische vertegenwoordiger van het alternatievere Nijmegen.
    Hij bestelt geen koffie, maar een pilsje, ook al is het nog vroeg op de dag.
    Maar als het over de Romeinen in Nijmegen en Maastricht gaat zijn ze het opvallend vaak met elkaar eens.
    Is er in het geheel geen sprake van een 'conflict'.
    En dan doelen we op de vraag 'welke stad de oudste van het land is'.
    Titus Panhuysen komt zelfs de eer toe als eerste bewezen te hebben dat Nijmegen ?cht de oudste stad is, toen hij al lang archeoloog in Maastricht was.
    Hij bestudeerde de Tiberische godenpijler die in de jaren tachtig in Nijmegen gevonden is en kwam tot de harde conclusie dat die pijler het bewijs is.
    De zuil - nu te zien in museum Het Valkhof - is het symbool dat Nijmegen aan het begin van de jaartelling het administratieve stedelijke centrum voor de Romeinen in deze streek was.
    En als zelfs de stadsarcheoloog van Maastricht dit vindt, wat moet je er dan als archeoloog van Nijmegen nog aan toevoegen?
    Jan Thijssen knikt alleen maar.
    Voor de twijfelaars heeft hij echter nog genoeg munitie achter de hand.
    Bij opgravingen enkele jaren geleden op de Josephhof tegenover het Valkhof, vonden de archeologen aanvullend bewijs, de fundamenten van het oudste stenen huis.
    In de jaren negentig waren er in de omgeving al stenen Romeinse kelders uit het begin van de jaartelling gevonden.
    Maar in die periode durfde vrijwel niemand in Nijmegen hardop uit te spreken 'we zijn de oudste'.
    Jan Thijssen herinnert zich nog hoe hij burgemeester Ed D?Hondt telkens moest uitleggen dat het echt onzin was om te beweren dat Maastricht de oudste stad is.
    D?Hondt wilde er maar niet aan.
    Ook de Maastrichtenaar was in die jaren heilig overtuigd van zijn eigen gelijk.
    Wethouders uit het zuiden die in Nijmegen op bezoek kwamen, lachten de stadsarcheoloog Thijssen uit.
    "Kom eens bij ons kijken", zei de Maastrichtse wethouder dan.
    Natuurlijk had die bestuurder daarmee een punt.
    In Maastricht struikel je over de historie.
    Maar dat is toch vooral middeleeuws decor.
    Zichtbaar Romeins erfgoed is ook in Maastricht zeldzaam.
    De resten van een Romeins heiligdom onder hotel Derlon halen het niet bij de godenpijler van Nijmegen.
    Panhuysen en Thijssen moesten altijd wat gniffelen bij de discussies over de 'oudste stad'.
    Tegelijk vonden ze het prachtig.
    "Dit soort verhalen genereert toch een soort maatschappelijke betrokkenheid.
    Het is ook goed geweest voor de naamsbekendheid van Nijmegen.
    Maastricht stond al op de kaart als stad van historie.
    Nijmegen had een slag in te halen", zegt Panhuysen.
    Hij vindt dat Nijmegen, zeker in 2005, bij de viering van tweeduizend jaar stad een sprong voorwaarts gemaakt heeft.
    Nijmegen als oudste stad is aanvaard in Nederland.
    "Ze hebben het optimaal gedaan.
    En ik feliciteer ze daarmee."
    Voor de politiek in Maastricht is dat laatste soms lastig te accepteren.
    Panhuysen werd door bestuurders uit zijn eigen stad aangesproken met 'hoe durf juist jij het bewijs te leveren voor Nijmegen?'.
    De geboren Maastrichtenaar is te veel wetenschapper om zich daar iets van aan te trekken.
    "Wij moeten als Maastricht niet te veel naar Nijmegen wijzen.
    Als wij ergens geen Romeinse stad door zijn geworden, komt dat door Tongeren.
    Daar was in het begin van de jaartelling het administratieve centrum van de Romeinen voor deze streek", aldus Panhuysen.
    Toen hoofdstad Tongeren in de vierde eeuw in verval raakte, werd Maastricht de belangrijkste plek voor de Romeinen in deze hoek en werd de bisschopszetel van Servatius naar hier verplaatst, het feitelijke begin van de stadswording van Maastricht.
    Panhuysen voegt er dan nog lachend aan toe dat Maastricht daarom misschien wel samen met Tongeren als de oudste stad van Belgi? kan worden beschouwd.
    Zo heeft Maastricht toch nog een bijzondere eretitel.
    Panhuysen kent zelfs nog meer bijzondere krachten van Maastricht.
    Waar Nijmegen nog zoekt naar overtuigende bewijzen dat Nijmegen twintig eeuwen continu bewoond is geweest, heeft Maastricht die in overvloed.
    Panhuysen: "In Maastricht kan ik met een gerust hart zeggen dat hier nu nog mensen rondlopen bij wie bij DNA-onderzoek zal blijken dat ze overeenkomsten hebben met die eerste Romeinen.
    Wij kunnen tachtig generaties teruggaan.
    Dat zal in Nijmegen niet lukken."
    Jan Thijssen spreekt die conclusie niet tegen.
    Hij vermoedt dat in Nijmegen de DNA-overeenkomsten mogelijk teruggaan tot de twaalfde, dertiende eeuw.
    Maar verder, dat zal heel lastig zijn.
    Hij blijft echter zoeken naar bewijzen voor de continu?teit van bewoning in Nijmegen.
    Thijssen erkent dat Maastricht booming was in de laat-Romeinse tijd, de betekenis van Nijmegen liep toen juist sterk achteruit.
    In de vijfde eeuw zakte Nijmegen weg in de donkere middeleeuwen.
    Pas met Karel de Grote en zijn palts op het Valkhof kreeg de stad weer betekenis.
    Thijssen benadrukt dit met enige trots: "Noem mij een stad waar in de loop der eeuwen zoveel keizers en koningen zijn geweest.
    Over het Valkhof hebben er wel 35 gelopen."
    Een ander groot verschil is dat Maastricht feitelijk al die eeuwen een compacte stad bleef en zich altijd op dezelfde plek verder ontwikkelde, op een oppervlakte van circa 36 hectare, binnen de eerste stadsmuur van de 13de eeuw.
    Nijmegen (Noviomagus) was in die eerste eeuwen een wandelende nederzetting.
    Nijmegen is in de eerste vier eeuwen drie maal opnieuw als stad begonnen.
    In Nijmegen vind je wel al op vijftig centimeter diepte Romeins materiaal.
    Dat heeft archeologen de kans geboden de Romeinse nederzettingen vrijwel compleet in beeld te brengen.
    In Maastricht is dat veel lastiger.
    Panhuysen: "Ik voerde slechts speldenprikken uit."


    Titus Panhuysen (links op de foto) en Jan Thijssen
    Last edited by SJEF †; 18 februari 2009, 11:32.
    Historie is niet alleen het weergeven van de as, maar ook het doorgeven van het vuur.
    Thomas More

  • #2
    Maastricht of Nijmegen?

    Maastricht en Nijmegen ruziĂ«n verder over ‘oudste stad’

    Burgemeester De Graaf kapittelt collega Leers over ‘onterecht’ geclaimde status.

    Het predikaat ‘oudste stad van Nederland’ blijft twistpunt tussen Maastricht en Nijmegen.
    Burgemeester De Graaf vraagt collega Leers de strijd te staken.
    Hebben burgemeesters niks beters te doen dan ruziĂ«n over de sticker ‘oudste stad van Nederland’?
    Wat te denken van een brief van Nijmegens Thom de Graaf aan collega Gerd Leers waarin hij hem kapittelt dat Maastricht zich ‘op basis van onterechte en onjuiste argumenten een uniciteit heeft toegeĂ«igend die ongepast is en Nijmegen in gerechtvaardigde belangen aantast’?
    Nee, het betreft geen carnavaleske satire, het geschrevene is bloedserieus bedoeld.
    Nijmegen claimt de stad te zijn met de oudste stadsrechten, oudste stedelijke nederzetting Ă©n nu ook de oudste stad met continue bewoning door de eeuwen heen.
    Sterker: de Maastrichtse stadsarcheoloog Titus Panhuysen wordt als het ultieme orakel opgevoerd dat het bewijs leverde.
    Wat De Graaf betreft is daarmee een slepende discussie beslecht.
    Maastricht moet ophouden kinderachtig te doen en de nederlaag accepteren.
    Dat is de stad echter niet van plan.
    Leers vroeg Titus Panhuysen nog eens om advies in deze kwestie, en diens antwoord laat niks aan duidelijkheid te wensen over: Nijmegen heeft geen lange, aaneengesloten bewoningsgeschiedenis zoals Maastricht.
    Citaat: ‘Maastricht is permanent bewoond gebleven en er lopen nu nog Maastrichtenaren rond met het DNA van hun Romeinse voorouders. (...)
    Een Nijmegenaar kan hooguit zeggen dat hij afstamt van laat-middeleeuwse Waalschippers’.
    Thom de Graaf is het echter menens.
    Hij meldt Leers in een maandag geschreven brief dat het wat hem betreft niet louter om een academische discussie gaat, maar om meer: ‘Nijmegen heeft veel energie, tijd en middelen gestoken in citymarketing, toeristisch en cultuur- historisch beleid dat als logisch uitgangspunt het unieke karakter van oudste stad van Nederland kent.’
    Maastricht en Leers worden opgeroepen te stoppen met Nijmegens strategie van stadspositionering te doorkruisen.
    In zijn advies aan Leers voorvoelde Panhuysen die redenatie: ‘Beide steden mogen de titel oudste stad claimen.
    Voor een wetenschapper maakt het allemaal niet uit, wel voor burgemeesters en VVV-directeuren’.
    Gerd Leers’ woordvoerder Joep Delsing spreekt van „een amusante non-discussie die eens in de tien jaar opduikt”.
    Maastricht is niet van plan De Graaf zijn zin te geven, omdat Nijmegen zijn geschiedenis creatief verfraait.
    De plek waarvoor stadsrechten werden gegeven, werd later niet meer bewoond.
    Nijmegen verrees op een andere plek aan de Waal.
    Delsing: „Hebben we het nog niet eens gehad over de archeologische opgraving van een nederzetting bij Hoeve Caestert van 500 jaar voor Christus.”
    Overigens vindt Titus Panhuysen dat Nijmegen de titel meer verdient dan Maastricht: ‘Nijmegen pronkt met zijn verleden en toont zijn schitterende collectie archeologie in een al even mooi museum aan de Waal.
    Wat doet Maastricht?
    Een al even mooie collectie als de Nijmeegse staat weggesloten in de kelders van Centre CĂ©ramique en bij Transporteur Centrum op Bedrijventerrein Randwyck.’

    © John Hoofs
    18-02-2009
    gazet De Limburger
    Historie is niet alleen het weergeven van de as, maar ook het doorgeven van het vuur.
    Thomas More

    Opmerking

    Bezig...
    X