Postkantoren in Maastricht

[Ingrid M.H.Evers]

Elders op dit forum plaatste Herman onderstaande foto. Het bijschrift is door de maker van de door hem genoemde website een beetje misleidend geformuleerd. Men ziet weliswaar de paardentram (1890-1912) - in Maastricht de paardenomnibus genoemd - stilstaan voor het pand dat tot 1893 het Centraal Café huisvestte (rechts), maar er is van dat café nauwelijks iets van te zien.

Het gebouw op de andere hoek van de Helmstraat is het 1e postkantoor aan het Vrijthof, waarvoor 'de stadsbouwmeester Cuypers' in augustus 1868 reeds een plan indiende. Het werd kennelijk goedgekeurd door de rijksbouwmeester (onder wiens supervisie de rijkspost viel), want op 15 december 1870 werd deze nieuwbouw in gebruik genomen. Het pand bleek door de voortdurende uitbreiding van diensten al snel te klein. Het rijk huurde het gebouw van de gemeente en toen het contract in 1896 afliep, verhuisde men naar de Sint Jacobstraat.

Literatuur:
J.D. van Brink, Historisch overzicht van het Maastrichtsche postwezen, 's-Gravenhage 1936.

[Ingrid M.H.Evers]

Au Drapeau Belge en Maison Nicolas Theunissen

Aan wie het pand in 1896 na het vertrek van het Post- en Telegraafkantoor vervolgens werd verhuurd, weet ik niet. Mogelijk vestigde zich hier al meteen een zaak voor dames-, heren- en kinderconfectie, Au Drapeau Belge genaamd. Confectiekleding kopen was geloof ik nog tamelijk 'nieuw' in deze jaren - men liet zijn kleren maken bij een kleermaker of naaister, of kocht ze tweedehands op de markt. Iets 'van het rek' kopen was in 'de betere kringen' not done. Maar dat begon te veranderen. In elk geval schijnt Au Drapeau Belge als een tierelier te hebben gedraaid. Het moderne pand was natuurlijk ook gunstig gelegen tussen Vrijthof en Markt, en aan de verbrede Helmstraat.

Na de Grote Oorlog (1914-1918 ) schijnt Au Drapeau Belge naar Luik te zijn verhuisd. Men adverteert begin jaren 1920 nog enige tijd vanuit Luik in Maastrichtse kranten.

Vanaf 1920 wordt het pand aan de Helmstraat gehuurd door Maison Nicolas Theunissen, voorheen Au Drapeau Belge. Dit is eveneens een zaak in dames-, heren- en kinderconfectie, en voor pelterijen (bont), stoffen etc. De roem van zijn voorganger indachtig, blijft Theunissen nog jarenlang adverteren met de toevoeging: 'voorheen [I]Au Drapeau Belge[/I]'.

Desondanks gaat het Theunissen niet voor de wind, althans, uit de krant komen de lotgevallen van Maison Theunissen een beetje wisselend over. In 1923 adverteert het bedrijf vanwege een 'verbouwings- en moderniserings uitverkoop'. Waaruit die veranderingen precies bestonden, is niet duidelijk, maar er wordt later wel gepronkt met negen (9) etalages.

In april 1925 wordt de opheffing van de herenafdeling aangekondigd, maar op 3 oktober blijkt die toch nog aanwezig te zijn. Een maand later wordt een totale uitverkoop aangekondigd vanwege 'een algehele organisatie'. Het loopt kennelijk geen storm, want op 28 november probeert men het winkelend publiek te wijzen op de voordelen van goedkope sinterklaas-inkopen. Op 27 november 1926 wordt tenslotte de opheffing van de zaak aangekondigd, 'wegens verkoop van ons huis'. De zaak verhuist naar de Markt en heeft inmiddels een nogal dubieuze reputatie voor koopjes opgebouwd, die de krant haalt in een spotdicht.

Bronnen:
Krantenbanken KB en GA Roermond

[Ingrid M.H.Evers]

Eerste postkantoor aan het Vrijthof (1870-1896): hoek Helmstraat

Ik kom er niet goed wijs uit. Hebben we 't nu over het huidige Dominicain/McDonalds of over het pand Bury?

Nee, dat probleem had ik ook, vandaar dat ik het nu eens heb uitgezocht. Ik heb het hierboven over het eerste

[Ingrid M.H.Evers]

Hebben we 't nu over het huidige Dominicain/McDonalds?

We hebben het uiteindelijk wel over die locatie.
Elders op deze site wordt in navolging van anderen gesuggereerd dat Dominicain, het huidige MacDonalds, in het gebouw van Au Drapeau Belge zat. Dat is onjuist, al is de locatie wel goeddeels dezelfde.

Nadat Maison Nicolas Theunissen na zes jaar worstelen naar de Markt verhuisde, is het gebouw gekocht door B.H. Nijenhuis, de eigenaar van Hotel Derlon. Ik heb de indruk dat hij het oorspronkelijke pand al in 1927 heeft laten afbreken en er het huidige pand heeft laten bouwen. Wie het draadje 'Gevelstenen' naloopt op de buurman (Du Casque), kan zien dat beide panden begin jaren 1930 hun moderne bouwstijl hebben, en van een latere bouwfase heb ik niets kunnen vinden.

Au Dominicain, een restaurant van de 1e classe, werd feestelijk geopend op 15 december 1928. Het bedrijf zat ingebouwd in de omarming van Du Casque en had geen ruimte tot uitbreiding. Du Casque lag met het restaurant- en terrasgedeelte aan het Vrijthof (nr. 52), en had voor het hotelgedeelte een ingang aan de Helmstraat 16.

Au DominicainDominicain af en toe ook genoemd als hotel. Dan wordt ook - mogelijk in verband met de uitbreiding naar hotelfunctie - een nieuwe bedrijfsleider aangetrokken, ene J.A.J. van Brandenburg uit Nijmegen. In 1934 is de toevoeging 'hotel' min of meer standaard, maar meer dan een tiental kamers kan men bij gebrek aan ruimte mijns inziens niet hebben gehad. In de jaren 1960 is het standaard: HRC Dominicain.

Bronnen: krantenbank KB en GA Roermond

[Ingrid M.H.Evers]

De link werkt jammergenoeg niet naar behoren

Ik krijg het niet goed, maar in feite is het dezelfde link als in de eerste posting ('Herman').

[Ingrid M.H.Evers]

Het tweede postkantoor aan het Vrijthof (1918-2010): hoek Statenstraat

Was het postkantoor niet altijd op de hoek van de Statenstraat?

Nee dus. Dat gebouw kwam pas in zicht toen het postkantoor aan de Sint Jacobsstraat / hoek Papenstraat (1896-1918 ) te klein werd.

Het nieuwe gebouw aan de Statenstraat werd op 6 oktober 1918 geopend en was het tweede postkantoor aan het Vrijthof.

Literatuur:
J.D. van Brink, Historisch overzicht van het Maastrichtsche postwezen, 's-Gravenhage 1936.

[burgemeester]

Het nieuwe gebouw aan de Statenstraat werd op 6 oktober 1918 geopend en was het tweede postkantoor aan het Vrijthof.

Hier moet dus m.i 'derde' staan. Eerste op de hoek Helmstraat - Vrijthof, dan hoek Papenstraat - Jacobsstraat, dan Statenstraat.

Overigens, wat is de definitie van 'postkantoor'? Voor dat kantoor op de Helmstraat zijn er toch zeker meer bedrijfjes geweest die zich bezighielden met post, getuige o.m. de gevelsteen met de posthoorn.

[Ingrid M.H.Evers]

Post- en Telegraafkantoor

Hier moet dus m.i 'derde' staan. Eerste op de hoek Helmstraat - Vrijthof, dan hoek Papenstraat - Jacobsstraat, dan Statenstraat.

De kwalificaties 'eerste' en 'tweede' slaan op het Vrijthof, waar dus niet één, maar twéé postkantoren hebben gestaan. Het gebouw in de Sint Jacobstraat / hoek Papenstraat doet niet mee in deze omschrijving.

Voor de goede orde: het postkantoor op de hoek van de Helmstraat was niet het eerste rijkspostkantoor in de stad. Aardig is wel dat het geloof ik het eerste en enige is, dat officieel 'Post- en Telegraafkantoor' heet. Weliswaar was er begin jaren 1890 ook een telefoondienst in de stad, maar dat was aanvankelijk nog een particuliere onderneming. Zie hiervoor het draadje Telefoon in Maastricht. Het zou nog even duren voordat de voor de ouderen onder ons zo vertrouwde afkorting PTT (Post, Telegraaf en Telefoon) in beeld kwam.

[Ingrid M.H.Evers]

Overigens, wat is de definitie van 'postkantoor'? Voor dat kantoor op de Helmstraat zijn er toch zeker meer bedrijfjes geweest die zich bezighielden met post, getuige o.m. de gevelsteen met de posthoorn.

Voor een geschiedenis van de plaatselijke postvoorziening verwijs ik naar het draadje Post in Maastricht.

[plooijen]

update

Volgens mijn bescheiden informatie zijn het mijn opa en oma geweest die dit pand hebben geexploiteerd sinds 1928 ( althans dat is mij altijd zo verteld door mijn oma en haar kinderen >>>mijn ouders )
Vanaf 1928 onder de hoede van en het eigendom van de OranjeBierBoom brouwerijen en altijd gehuurd totdat wij als familie het pand in 1970 hebben kunnen kopen.
Voor de oorlog zat de NLD Generale staf in huis....en vanaf 1940 hebben de DLD het overgenomen; mijn opa heeft toen zij hele familie moeten verhuizen naar St Pieter, Bergweg om gedurende de oorlogsjaren privé en zaak te scheiden. Opa heeft in de jaren negentig , postuum het verzetskruis NLD gekregen, vanwege zijn werk en leiding in het verzet tijdens de oorlog. Het verzet werd volgens mijn oma, onder de neus van DLD werd georganiseerd mede door mijn opa en anderen !
In 1944 kwamen dan de gealieerden in huis.....De voorbereiding voor het ardennen offensief heeft in 1944 (USA/UK/CAN en Prins Bernard ) hebben oa in Dominicain plaats gevonden......Daar zijn boeken van beschikbaar. Opa heeft alles op papier laten zetten en deze boeken zijn in het bezit van mijn Moeder en Tante.( dochters van Piet en Elly de Wilt )
Ter nagedachtenis geschreven door Peter Looijen, kleinzoon Piet de Wilt.

We hebben het uiteindelijk wel over die locatie.
Elders op deze site wordt in navolging van anderen gesuggereerd dat Dominicain, het huidige MacDonalds, in het gebouw van Au Drapeau Belge zat. Dat is onjuist, al is de locatie wel goeddeels dezelfde.

Nadat Maison Nicolas Theunissen na zes jaar worstelen naar de Markt verhuisde, is het gebouw gekocht door B.H. Nijenhuis, de eigenaar van Hotel Derlon. Ik heb de indruk dat hij het oorspronkelijke pand al in 1927 heeft laten afbreken en er het huidige pand heeft laten bouwen. Wie het draadje 'Gevelstenen' naloopt op de buurman (Du Casque), kan zien dat beide panden begin jaren 1930 hun moderne bouwstijl hebben, en van een latere bouwfase heb ik niets kunnen vinden.

Au Dominicain, een restaurant van de 1e classe, werd feestelijk geopend op 15 december 1928. Het bedrijf zat ingebouwd in de omarming van Du Casque en had geen ruimte tot uitbreiding. Du Casque lag met het restaurant- en terrasgedeelte aan het Vrijthof (nr. 52), en had voor het hotelgedeelte een ingang aan de Helmstraat 16.

Au Dominicain was aanvankelijk alleen een café-restaurant, waar men - hoe bijzonder - bier schonk van d'Oranjeboom in Rotterdam. De ingang lag in de afgeschuinde gevelhoek aan het Vrijthof. Omstreeks 1930 wordt Dominicain af en toe ook genoemd als hotel. Dan wordt ook - mogelijk in verband met de uitbreiding naar hotelfunctie - een nieuwe bedrijfsleider aangetrokken, ene J.A.J. van Brandenburg uit Nijmegen. In 1934 is de toevoeging 'hotel' min of meer standaard, maar meer dan een tiental kamers kan men bij gebrek aan ruimte mijns inziens niet hebben gehad. In de jaren 1960 is het standaard: HRC Dominicain.

Bronnen: krantenbank KB en GA Roermond

[Verwijderde gebruiker]

Hotel Dominicain Maastricht

Hotel Dominicain Maastricht.



Bron: https://www.facebook.com/historia.traiectum.ad.mosam

[Pier]

Boek over oorlogsjaren in Dominicain

(...)
Voor de oorlog zat de NLD Generale staf in huis....en vanaf 1940 hebben de DLD het overgenomen; mijn opa heeft toen zij hele familie moeten verhuizen naar St Pieter, Bergweg om gedurende de oorlogsjaren privé en zaak te scheiden. Opa heeft in de jaren negentig , postuum het verzetskruis NLD gekregen, vanwege zijn werk en leiding in het verzet tijdens de oorlog. Het verzet werd volgens mijn oma, onder de neus van DLD werd georganiseerd mede door mijn opa en anderen !
In 1944 kwamen dan de gealieerden in huis.....De voorbereiding voor het ardennen offensief heeft in 1944 (USA/UK/CAN en Prins Bernard ) hebben oa in Dominicain plaats gevonden......Daar zijn boeken van beschikbaar. Opa heeft alles op papier laten zetten en deze boeken zijn in het bezit van mijn Moeder en Tante.( dochters van Piet en Elly de Wilt )
Ter nagedachtenis geschreven door Peter Looijen, kleinzoon Piet de Wilt.

Beste Plooijen,

Allereerst van harte welkom op MestreechOnline.
Hoewel ik zeker geen kenner ben van de 2de WO, is bovenstaande informatie voor mij helemaal nieuw, maar daarom niet minder interessant!

Je schrijft dat alles op papier staat en dat die boeken in het bezit zijn van de dochters van Piet en Elly de Wilt.
Ik neem aan dat je niet gepubliceerde persoonlijke aantekening in de vorm van een boek bedoelt, of zijn de boeken daadwerkelijk gepubliceerd?

Wat bedoel je met "De voorbereiding voor het ardennen offensief heeft in 1944 (USA/UK/CAN en Prins Bernard ) hebben oa in Dominicain plaats gevonden...."?

We geraken wel een beetje off-topic, maar als het een leuk nieuw item wordt zullen de moderatoren deze posting wellicht verplaatsen naar de geschiedenis over de Tweede Wereldoorlog.

[Marcel Deckers]

Dominicain

Even ter correctie en aanvulling. Vorige schrijver is Peter Looijen, kleinzoon van. De familie Piet de Wilt was eigenaar en door dochter de Wilt met echtgenoot Looijen in 1970 overgenomen. In 1984 werd het pand door Marcel Deckers gekocht. Zeer waardevol voor aanvullende geschiedenis zijn de opgetekende nog niet bekende verhalen en geschriften.