Aankondiging

Sluiten
No announcement yet.

Reglement en orders voor het garnizoen van Maastricht (Lekens 1786)

Sluiten
X
 
  • Filter
  • Tijd
  • Tonen
Clear All
nieuwe berichten

  • Reglement en orders voor het garnizoen van Maastricht (Lekens 1786)

    Oorspronkelijk geplaatst door goofjohn Bekijk bericht
    Voor een nieuw onderwerp (stadspoorten Maastricht) voor op mijn site, kwam ik het volgende boekje uit 1776 tegen op het 'net'.
    R E G L E M E N T E N O R D E R S V O O R H E T G A R N I S O E N
    V A N MAASTRICHT. Tot MAA S T R I C H T,
    Uk de Drukkerye van P. L . L E K E N S .
    M . D C C . L X X X V I . - 1786

    een passage is:
    ART, VIIL blz 121
    Zo dra de Poorten gefloten zyn, zullen alle de Schildwagten, ftaande op de capitale Wal, alle
    quartier uuren de eene na de andere en op elkander ren volgende, roepen geeft agt\
    Dat roepen zal begonnen worden door den Schild, Wagt, ftaande boven de Bruftèlfe-poort, en rond den Wal moeten gaan, langs de Bofch-poort, de Biefen, de Maas, de Bad-poort, de Vrouwe-poom de Pieters-poort en de Tongerfe poort, en zo wederom komen aan de Bruffèlfe-poort. In "Wyk zal het begonnen worden boven de Poort d'Allemagne en rond-om gaan langs Panna, de lage Maaspunt, St. Martens-Poort en het galge Bolwerk, en zo eindigen aan de Poort. Als een Schildwagt mankeert, zullen de andere zig zulks toeroepen tot aan de eerfte Wagt, van Waar aanftonds zal na toe gezonden worden, om te( io(5 )
    examineren, waarom die Schildwagt in gebrek gebleven is.

    te downloaden op Google via deze link http://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&...59930103,d.d2k
    Elders op deze site signaleerde Goofjohn de bovenstaande uitgave. Omdat de titel daar dreigde weg te zakken in de veelheid van onderwerpen op MO, heb ik zijn posting naar de boekenrubriek overgebracht. Het gaat om een reglement voor zowel de officieren als de soldaten van het garnizoen, en voor hun gezinsleden. Het citaat op blz. 121 betreft met name de wijze waarop eind achttiende eeuw 's nachts wacht werd gelopen op de stadsmuren. Dat ging als volgt in zijn werk:

    Zodra de stadspoorten gesloten waren, moesten de schildwachten die op de hoofdwal stonden (bedoeld is de buitenste stadsmuur) om het kwartier hun buurman toeroepen met de woorden: 'Geef acht' (= let op!). De schildwacht die moest beginnen met roepen was degene die op de Brusselse Poort stond. Hij riep zijn collega ter rechterzijde aan, degene die het dichtst bij was in de richting van wat nu de Statensingel is. Zo ging het met de klok mee richting Boschpoort, vandaar naar de hoek van de muur bij het klooster van de Nieuwe Biesen en dan over de muur langs de Maas naar de Batpoort. Dan verder langs de Onze Lieve Vrouwe Poort (Graanmarkt), de Pieterspoort en de Tongerse Poort terug naar de Brusselse Poort.

    In Wyck moest begonnen worden op de Duitse Poort (Porte d'Allemagne) en het bevel 'Geef acht' dan ook weer rechtsom (met de klok mee) doorgegeven worden via het bastion Parma naar de Maas; vervolgens over de Maasmuur naar de Lage Maaspunt (een hoektorentje stroomafwaarts, waar de muur weer landinwaarts boog). Dan via de St.-Maartenspoort en het Galgebolwerk terug naar de Duitse Poort.

    Wanneer een schildwacht in de keten in gebreke bleef, moesten de anderen dat via de keten doorgeven aan de eerste wacht. In Maastricht was dat dus de schildwacht op de Brusselse Poort, in Wyck die op de Duitse Poort. Vandaaruit zond men er dan iemand op uit om uit te zoeken waarom die ene schildwacht geen geluid gaf.
    Last edited by Ingrid M.H.Evers; 28 januari 2014, 23:04.

  • #2
    Ingrid buitengewoon boeiend. Zeg maar een soort systeem te vergelijken met indianen en hun rooksignalen. Toch zou het voor mij allemaal visueel beter voorstelbaar zijn, als duidelijk wordt waar de verschillende 'poorten' precies lagen. Ik bedoel bij de Brusselse Poort kan ik me nog een voorstelling maken, maar lag die poort daar ook daadwerkelijk. Hetzelfde voor zoiets als de Bastion. Een handig kaartje hoe die signalen dan opeenvolgend werden doorgegeven zou al een stuk helpen.

    Opmerking


    • #3
      Vestingplattegrond van Guido Provaes (2006)

      De Brusselse Poort lag aan het einde van de Brusselsestraat, ter hoogte van dat bredere stuk voor de Zakstraat. Het bastion Parma lag op de kop van de huidige Avenue Céramique, daar waar de weg die bocht maakt vóór het Centre Céramique en de Toren van Sisa. De omtrekken van het bastion zijn met brede grijze banden aangegeven in het asfalt en het plaveisel. Velen herkennen het niet en denken dat het een soort alternatieve zebrapaden zijn om over te steken van het voormalige SNSBank-filiaal naar de AMRO en vice versa. Ook verderop liggen die contouren. Bij de trappen naar Plein 1992 staat aan de kant van de woontoren een bord met tekeningen en verklaring.

      Enkele jaren geleden is door Guido Provaes onderstaande moderne plattegrond gemaakt van de vesting in al haar facetten. Een geweldig karwei dat een veel duidelijker resultaat heeft opgeleverd dan menige poging van voorgangers. Ik heb hem hieronder gekopieerd, maar hij is oorspronkelijk op MO geplaatst door Sjef zaliger en te vinden in dit draadje. Een beetje op MO snuffelen met begrippen als vesting, stadsmuren etc. levert met de zoekfunctie onder andere ook dit draadje op.

      Oorspronkelijk geplaatst door SJEF † Bekijk bericht

      © VESTINGKAART in opdracht van de Stichting Maastricht Vestingstad getekend door Guido Provaes in 2006.

      1 Boschpoort
      2 Brusselsepoort
      3 Tongersepoort
      4 Sint Pieterspoort
      5 Duitsepoort
      6 Sint Maartenspoort
      7 Kat Hoog Frankrijk
      8 Kat Nassau
      9 Kat Brandenburg
      10 Tongersekat

      11 Rondeel Haet ende Nijt
      12 Rondeel de Vijf koppen
      13 Lunet Sint Pieter
      14 Bastion Nassau Weilberg
      15 Kroonwerk Hessen
      16 Lunetten van Aylva
      17 Bastion Carolina
      18 Avance La Rive
      19 Lunetten van de Nieuwenhof
      20 Lunet Cassel

      21 Bastion Brunswijk
      22 Jeker Bastion
      23 Bastion Wilhelmina
      24 Lunet voor Bastion Wilhelmina
      25 Couvreface Tongeren
      26 Bastion Waldeck
      27 Ravelijn voor de Tongersepoort
      28 Lunet Drente
      29 Couvreface Wilcke
      30 Bastion Willem

      31 Redan Stad en Lande
      32 Lunet Bentinck
      33 Couvreface Brandenburg
      34 Bastion Brandenburg
      35 Lunet Overijsel
      36 Couvreface Friesland
      37 Bastion Engeland
      38 Lunet Vroenhof
      39 Couvreface Louise
      40 Couvreface Raad van State

      41 Bastion Brussel
      42 Lunet Utrecht
      43 Bastion Prins Frederik
      44 Bastion Staten Generaal
      45 Lunet Zeeland
      46 Couvreface Dumoulin
      47 Bastion Stadhouder
      48 Bastion Maria
      49 Lunet Holland
      50 Bastion Erfprins

      51 Bastion Saxen
      52 Tenaille achter Saxen
      53 Lunet Gelderland
      54 Bastion Holstein
      55 Bastion Oranje
      56 Fort Koning Willem
      57 Tenaille achter Bastion A
      58 Bastion Tettau
      59 Ravelijn voor de Boschpoort
      60 Biesenbastion of Bastion des Tombe

      61 Lunet Le Roi
      62 Bastion Aylva
      63 Redoutes op het Sint Antoniuseiland
      64 Bastion de Veye
      65 Bastion Zoutelande
      66 Bastion Hertel
      67 Lunet Sint Antony
      68 Sint Maartensbastion
      69 Lunet Turenne
      70 Ravelijn Limmel

      71 Galgenbastion
      72 Lunet Valkenburg
      73 Ravelijn de Raaf
      74 Lunet Enghien
      75 Parma Bastion
      76 Ravelijn aan de hoge Maaspunt
      77 Bastion de Rooy
      78 Redout op het eiland Sint Pieter
      79 Bastion Randwijk
      80 Fort Sint Pieter


      I Helpoort
      II Looierspoort
      III Lenculenpoort
      IV Tweebergerpoort
      V Grote Poort
      VI Leugenpoort
      VII Veerlinxpoort
      VIII Onze Lieve Vrouwepoort
      IX Batpoort
      X Waterpoort
      Xl Oude Pieterspoort

      A Bastion A
      B Bastion B
      C Bastion C of Dibbets
      D Bastion D
      a Ravelijn A
      b Ravelijn B
      c Ravelijn C

      =======================================

      Bovenstaande gegegevens zijn afkomstig van een brochure als PDF van de webpagina Septentrion.

      http://www.septentrion-nwe.org/index.php/septentrion_nl .

      Je vindt het betreffende PDF bestand het makkelijkst via GOOGLE, met als zoekterm: septentrion maastricht pdf.
      Last edited by Ingrid M.H.Evers; 28 januari 2014, 23:00.

      Opmerking


      • #4
        De Tongersepoort (nr. 3) lag inderdaad in de Tongersestraat, net voor de Polvertorenstraat. Het binnenwachthuis staat daar nog. De Tongersestraat liep tot aan de poort. Veel mensen denken dat de Tongerseweg begint op het Tongerseplein, maar nee, die begint voorbij de Polvertorenstraat. En dat komt vanwege die poort die daar stond.

        Iets dergelijks geldt voor Calvariënberg. Dat lag achter de stadmuur, maar als je alle hedendaagse bebouwing wegdenkt, inderdaad in de buurt van de Kat Brandenburg (nr. 9). Dit vestingwerk lag ter hoogte van de kruising Hertogsingel/Calvariestraat en is de naamgever van het Brandenburgerplein.

        Opmerking


        • #5
          Ingrid daar kom ik ergens mee. Dank. Ik ga er eens goed voor zitten en probeer mezelf er een zo goed mogelijke voorstelling van te maken.

          Opmerking


          • #6
            Oorspronkelijk geplaatst door Ton
            Mijn dank Ingrid ... misschien interessant als ik nog wat foto's maakt.
            Dat is een prima idee en voorstel Ton.

            Want wat nu niet wordt vastgelegd op film en/of foto's is voor de toekomst verloren.

            Wij kijken uit naar jouw nieuwe bijdragen van 'de Maastrichtse grondschatten' rondom Klevarie.
            Mestreechter Geis mage beleve
            en dat door te kinne geve.
            God, wat is dat sjiek ! © Wigo

            Opmerking


            • #7
              bedankt

              Super gedaan, ik wist niet waar ik deze kon onderbrengen, perfect.
              Ik heb een plattegrond van Maastricht geplaatst met de poorten erop getekend.
              Bron http://www.theobakker.net/pdf/vesting-maastricht.pdf
              Bestanden bijvoegen
              Last edited by goofjohn; 12 februari 2014, 18:02. Reden: kaart opladen
              MestreechterSteerke gief um Mestreech.

              Opmerking

              Bezig...
              X