Toneelgroep Maastricht

[SJEF †]

Maastricht heeft al vele jaren een professioneel theatergezelschap.
Sinds september 2009 draagt het de naam ”Toneelgroep Maastricht”, het resultaat van een fusie tussen Het Vervolg uit Maastricht en Els inc. uit Schiedam.
Zakelijk directeur Brigitte van Eck licht het toe.

Toneelgroep Maastricht is Ă©Ă©n van de acht grote stadsgezelschappen in Nederland.
Het repertoire varieert van klassieke tot moderne titels, maar ook gloednieuw geschreven toneelteksten en eigen materiaal.
De overheden (rijk, provincie en gemeente) subsidiëren de groep, die in Nederland en Vlaanderen optreedt.
Onder andere theatermakers Hans Trentelman en Dieke Ruwhof waren 30 jaar geleden vers van de toneelschool de oprichters van het theatergezelschap.
Hans Trentelman is nu acteur en regisseur, Dieke Ruwhof verzorgt de educatie en marketing.
De artistieke leiding is in handen van Arie de Mol.
Brigitte van Eck: ”We hebben tourneevoorstellingen waarmee we door het land en Vlaanderen trekken, tot in Amsterdam en Groningen toe.
En er zijn voorstellingen die je alleen in Maastricht ziet of in kleine theaters.
Regelmatig vinden op dezelfde dag ook meerdere voorstellingen plaats op verschillende locaties, uiteraard door verschillende acteurs.”
Het eerste stuk van het nieuwe gezelschap, ”Vijand van het volk”, mocht zich ook nationaal verheugen in uitstekende kritieken.
”We hebben een beleidsplan voor vier jaar.
In het kader daarvan kiezen we ons repertoire.
We hebben drie acteurs in vaste dienst: Hans Trentelman, Mieneke Bakker en Hans van Leipzig.
Daarnaast hebben we een aantal vaste gastspelers.
We kiezen niet per se voor grote namen, maar geven graag kansen aan jonge mensen.
Ook kiezen we niet voor populaire stukken.
We willen iets toevoegen, we serveren geen hapklare brokken, maar willen dat je gaat nadenken over wat je gezien hebt.”

Flikken Maastricht.
Commerciële opdrachten neemt Toneelgroep Maastricht niet aan.
”We doen wel voorstellingen voor scholen.
En er zijn acteurs van ons die meedoen aan bijvoorbeeld Flikken Maastricht.
Dat vinden we prima, maar we zoeken het niet op.”
De naam ‘Toneelgroep Maastricht’ is bewust gekozen.
”Maastricht heeft ook een toneelacademie en ons theater ligt op Ă©Ă©n van de mooiste plekken van deze stad.
Het is een mooie stad met veel historie, die bovendien streeft naar de titel Culturele hoofdstad van Europa in 2018.
We geven werkgelegenheid aan Limburgse toneelspelers en -makers.
We moeten mensen hier houden.”
EĂ©n van de speerpunten van Toneelgroep Maastricht is een nauwe samenwerking met Toneelacademie Maastricht en andere theateropleidingen.
”Naast het aanbieden van stageplekken initiĂ«ren wij ieder seizoen een groot project onder de noemer ‘Jonge Wilden’.
Begeleid door een van onze vaste regisseurs of een gastregisseur wordt een mix van veelbelovende acteurs, performers en makers een aantal weken lang losgelaten in ons theater.
Dit seizoen is choreograaf/theatermaker Jan van Opstal uitgenodigd om een voorstelling te maken met twaalf studenten en twee van onze vaste acteurs.”
”Theatergroep Het Vervolg, Ă©Ă©n van de voorgangers van Toneelgroep Maastricht, ken ik sinds 1998.
De groep was toen nog thuis in het Theater aan ‘t Vrijthof en ik begeleidde het sponsorproject.”


Brigitte van Eck.
Directeur Toneelgroep Maastricht.

Brigitte, geboren en getogen in Roermond, studeerde communicatiewetenschappen en vervolgens bedrijfskunde, waarna ze zich vanuit Amsterdam bezig hield met sponsorwerving.
”Het sponsorproject voor Het Vervolg was succesvol, we haalden bijna 1,7 miljoen gulden uit de reguliere markt.
Ik vond zelf vooral het gezelschap erg bijzonder en ben het blijven volgen.”
Hans Trentelman, destijds artistiek directeur van Het Vervolg, belde haar in 2001 met de mededeling dat er twee jaar later een zakelijk directeur nodig zou zijn.
”Ik had inmiddels een eigen bedrijf in culturele marketing in Rotterdam, maar wilde eigenlijk ook wel graag terug naar Limburg.
Ik was uiteindelijk niet de enige sollicitant, maar kon in april 2003, na een voltooide zwangerschap, aan de slag.”

Derlon Theater.
Bijna tien jaar beschikt de theatergroep over een eigen theater in de vroegere bordenhal van de Société Céramique, waar serviesgoed en porselein werden beschilderd.
Architect Jo Coenen verbouwde de monumentale bordenhal tot theater.
Het draagt de naam Derlon Theater, naar de hoofdsponsor van het gebouw: Hotel Derlon.
In theateropstelling herbergt Theater Derlon 200 gasten.
Theatercafé Café Zuid beschikt over een groot terras aan de Maas.
Het is het hart van de trendy stadswijk CĂ©ramique.
Naast de voorstellingen van Toneelgroep Maastricht vinden er andere culturele activiteiten plaats in het theater.


Toneelgroep Maastricht speelt Sneeuwduister.
Vrijdag 11, zaterdag 12, woensdag 16, donderdag 17, vrijdag 18 en zaterdag 19 december 2009.
Aanvang 20:30 uur; zondag 13 en zondag 20 december, aanvang 14:30 uur.
Entreekaarten telefonisch reserveren: 043-3503050.
Kaartverkoop via de website: www.toneelgroepmaastricht.nl .

Gelezen in de WeekendGezet.

[El Loco]

Niets aardser dan toneel

Theatergezelschap Het Vervolg uit Maastricht gaat na een fusie met Els inc. verder als Toneelgroep Maastricht. Artistiek leider Arie de Mol: “Ik wil dat het publiek op onze stukken kan kauwen. Na afloop in de foyer moet het niet meteen over andere dingen gaan.”

door Meyke Houben

Wat jarenlang bekend stond als Het Vervolg, heet nu Toneelgroep Maastricht. Maar de overgang ging niet zonder problemen. De Raad voor Cultuur vond de fusie van Het Vervolg met het Schiedamse Els inc. niet ver genoeg gaan en besloot het toegezegde geld voorlopig te parkeren. Het nieuwe gezelschap mocht zijn huiswerk overdoen.

“Het kwam erop neer dat de Raad in het nieuwe gezelschap te veel Vervolg en te weinig Els inc. zag”, legt artistiek leider Arie de Mol (Delft, 1961), zelf afkomstig van Els inc. uit. Na een herzien plan, waarbij onder meer de artistieke top werd afgeslankt en talentontwikkeling een prominentere plek kreeg, kwam de Raad alsnog met het geld over de brug. Maar zelf is De Mol ook nog niet tevreden. “In vergelijking met de stadsgezelschappen in Arnhem, Groningen en Eindhoven krijgen wij een half miljoen euro per jaar minder. Op 1,8 miljoen is dat veel, en dat merken we in onze programmering. Meer dan Ă©Ă©n grote zaalvoorstelling per seizoen zit er gewoon niet in.” Toneelgroep Maastricht heeft wel nog protest aangetekend tegen de toekenning, die is gebaseerd op de oude situatie van het gezelschap, maar de subsidies zijn al verdeeld.

In tegenstelling tot de zeven andere nieuwe stadsgezelschappen, waar de acteurs werden ontslagen om nieuwe ontwikkelingen een kans te geven, heeft Toneelgroep Maastricht de vaste acteurs Mieneke Bakker, Hans van Leipsig en Hans Trentelman in dienst gehouden. Daar mochten de gezelschappen zelf een keuze in maken. “Ik zag de noodzaak niet om hen te ontslaan”, aldus De Mol. “Als fusiegezelschap moet je de inbreng van beide partners waarderen. Je kunt de geschiedenis ook niet negeren. Het publiek associeert ons met deze spelers.”

Voor de nieuwe voorstellingen maakt Toneelgroep Maastricht gebruik van een acteurspool van circa twintig mensen. “De jongste is 21, maar er zitten ook mid-vijftigers bij.” De Mol wil zo een breed publiek aan zich binden. “In Maastricht is een vaste groep bezoekers die naar Het Vervolg komt. Ik wil ook jongeren, dertigers en studenten aanspreken. Theater heeft helaas te kampen met veel vooroordelen. Ik vind dat je pas kunt oordelen over een gezelschap als je minstens vijf verschillende producties hebt gezien, van een klassiek toneelstuk tot eigentijds muziektheater. Vaak blijken mensen dan toch aangenaam verrast. En terecht, naar mijn mening, want er is niets aardser dan toneel. Toneel heeft taal, muziek, mensen. Als toeschouwer ben je een deel van de avond en proef je bloed, zweet en tranen. Die wisselwerking tussen acteurs en publiek maakt theater tot een unieke belevenis.”

Als stadsgezelschap heeft Toneelgroep Maastricht de opdracht om de regio te voorzien van goed theater. Die opdracht neemt De Mol serieus, “maar”, zo zegt hij, “we hebben ook een landelijke taak. Ik wil me niet verstoppen in de regio. Je moet je meten met andere gezelschappen, daar moet je het lef voor hebben. Dus gaan we ook het publiek in het land opzoeken, zodat we iedereen kunnen laten kennismaken met onze nieuwe koers.”

Die nieuwe koers wordt gekenmerkt door twee kernwaarden: theater als een feestje en wezenlijke inhoud. “Toneelgroep Maastricht kiest voor stukken met universele thema’s. Het liefst bouw ik met een groot aantal spelers een miniatuursamenleving op het toneel en schetsen we de dilemma’s die in de samenleving aan de orde zijn. De inhoud staat voorop. Ik wil dat het publiek daarop kan kauwen. Na afloop in de foyer moet het niet meteen over andere dingen gaan. Dat wil niet zeggen dat we zwaar verteerbare stukken presenteren. Wie alleen voor het amusement naar ons komt, zit verkeerd, maar amusement is wel degelijk aanwezig. We brengen onze voorstellingen met humor, luchtigheid en veel muziek. Want dat is de andere kant van het verhaal: we willen een groot publiek aanspreken en hen een fijne avond bezorgen. Ik heb moeite met voorstellingen die mensen het theater uit jagen. Natuurlijk moeten we bewijzen dat we onze subsidie waard zijn. Dat betekent dat we moeten durven schuren, maar we moeten ook niet vergeten dat het publiek iets moois wil meemaken. Die combinatie is volgens mij goed te doen.”

Toneelgroep Maastricht bijt het spits af met de voorstelling Vijand van het Volk (1882) van Henrik Ibsen. Een scherp dilemmastuk, dat ondanks de leeftijd nog niets aan actualiteit heeft ingeboet. Het verhaal: als dokter Stokman ontdekt dat het bronwater van het kuurbad in de stad zwaar verontreinigd is, wordt hij om zijn ontdekking uitvoerig geprezen door de hele gemeenschap. Maar wanneer de economische en financiĂ«le consequenties tot iedereen doordringen, keert het tij. De Mol: “Er zijn talloze parallellen met de huidige crisis, maar ik ga Icesave of Obama er niet met de haren bijslepen. Pogingen om het hier en nu te begrijpen, vind ik in het theater vaak flauw of te krampachtig. Ik denk graag in metaforen en dat gaat niet met de actualiteit, die is daarvoor te vers.”

Premiùre ‘Vijand van het volk’ 10 oktober, Parkstad Limburg Theaters, Heerlen. Voor speellijst zie www.toneelgroepmaastricht.nl

Bovenstaand artikel verscheen in het tijdschrift Zuiderlucht, okt 2009, p. 7.

De debuutvoorstelling Vijand van het volk van Toneelgroep Maastricht heb in november 2009 in de Stadsschouwburg Amsterdam gezien. Nou ben ik al geen Ibsen-fan, maar ik vond dit wel een heel slechte voorstelling...