De Vestingwerken

[Breur]

"Oorzaak van de afbrokkeling is volgens de gemeente de ouderdom van de muur".

Statement van het jaar !

„Omdat de muren flink begroeid zijn, zit je ook met de Flora- en Faunawet.
Er kunnen zeldzame planten op groeien, vandaar dat we eerst een vergunning moeten aanvragen voor de inspectie.
Pas als die er is, kunnen we starten.”

Wat wil Maastricht nu: vestingstad, plantbiotoop, toeristencentrum, culturele hoofdstad? Combi is tot mislukken gedoemd, tenzij je ieder jaar alle vestingmuren wil controleren en kleine schades, na uitvoering van heel veel achterstallig onderhoud - repareert. Ik zou zeggen probeer eerst eens het openbare groen in de stad Maastricht op een aanvaardbaar niveau te brengen en geeft geen miljoenen uit aan vestingwerken als je deze vestingwerken niet (deskundig) wil beheren als vestingwerken. Er zijn b.v. grote hoeveelheden kanonkogels afkomstig uit de Maastrichtse vestingwerken beschikbaar. Deze bevinden zich nu buiten Maastricht. Kunnen gemakkelijk naar Maastricht gehaald worden, maar dan begint het probleem: boe, wie en hoe ?

[SJEF �]

Stadsomwalling

Grote inspectie vestingmuren

STADSOMWALLING

Wanden worden bekeken na afbrokkelen van de verdedigingswal in Lang Grachtje

De gemeente Maastricht wil snel een grote inspectie houden van alle vestingmuren in de stad.
Maastricht wil weten waar de zwakke plekken in de muren zitten en of die gerestaureerd kunnen worden.
De inspectie wordt onder meer gehouden omdat onlangs enkele stukken muur van de stadsomwalling aan het Lang Grachtje afbrokkelden.
De gemeente heeft dat stuk muur uit veiligheidsoverwegingen inmiddels afgezet met hekken.
Oorzaak van de afbrokkeling is volgens de gemeente de ouderdom van de muur.
Om goed in beeld te krijgen waar nog meer zwakke plekken zijn in de voormalige verdedigingsmuren van de stad, wil Maastricht een gedetailleerde inspectie starten.
Geen eenvoudige klus, zo geeft gemeentelijk woordvoerder Math Wijnands aan.
„Omdat de muren flink begroeid zijn, zit je ook met de Flora- en Faunawet.
Er kunnen zeldzame planten op groeien, vandaar dat we eerst een vergunning moeten aanvragen voor de inspectie.
Pas als die er is, kunnen we starten.”
Een datum van aanvang durft Wijnands nog niet te noemen.
De omwalling aan het Lang Grachtje, de eerste stadsomwalling van Maastricht, wordt sinds het afbrokkelen van de stenen nauwgezet in de gaten gehouden door de gemeente.
Wijnands: „Zo gauw weer ergens iets afbrokkelt, grijpen we meteen in.
Dat betekent eerst kleine herstelwerkzaamheden verrichten en dranghekken neerzetten.
Groot onderhoud kan pas worden verricht na inspectie en na het verkrijgen van de vergunning.”
Wat André Martin, eigenaar van het naastgelegen café De Pieter betreft, worden de hekken zo snel mogelijk weggehaald.
„Natuurlijk begrijpen wij ook dat het veilig moet zijn, maar dit ziet er niet uit.
Wij, en met ons al die toeristen die hier langs komen, kijken al anderhalve maand tegen die hekken aan.
Mensen Mensen willen hier foto’s maken bij die stadsomwalling.
Erg mooi, met dat ijzer erbij.”
Ook het aantal hekken steekt de eigenaar van De Pieter.
„Er staan er een stuk of vijf.
Waarom niet één of twee hekken? dan zien de mensen ook wel dat ze moeten opletten.”
Martin pleit voor een snelle opknapbeurt.
„Volgens mij moet het niet zo moeilijk zijn om eerste herstelwerkzaamheden te doen.
Groot onderhoud kan dan altijd nog komen, maar dan kunnen die hekken tenminste weg.”

© door Stefan Gybels
Dagblad De Limburger
30-07-2010

[SJEF �]

Vestingwerken Maastricht

Een lijst van begrippen en vaktermen in de vestingbouwkunde is te raadplegen op de volgende twee webpagina's.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_v...stingbouwkunde .

http://www.coehoorn.nl/begrippenlijst/alfabetisch.html .

http://www.coehoorn.nl/ .

Dan is er ooit door DSM in 1982 een kalender uitgegeven, met als thema en titel: Vesting Maastricht.
De redactie was in handen van DR MR H.H.E WOUTERS en L.J. MORREAU.
Zeer de moeite waard; alleen al om de schitterende foto's en afbeeldingen in groot formaat.
Nog sporadisch te koop via het modern antiquariaat en zeer in prijs variërend.
Zoeken (en eventueel online bestellen) via:

http://www.boekwinkeltjes.nl/ .

http://www.antiqbook.nl/ .

[PieterSimons]

de Stuers, Schaepkens

Ja, daar was Stuers verschrikkelijk kwaad over. Vandalisme! Het afbreken van de kruittoren in Wijck.

Twee uitgebreide levensbeschrijvingen gelezen van Arnaud Schaepkens en van zijn oudere broer Theodore. Net als broer Alexander alle drie tekenaar en schilder. Ik krijg de indruk dat Theodore het schilderen uitsluitend binnen heeft gedaan, gezien zijn onderwerpen, die vaak bijv. historisch waren of portretten, zelfs zijn paardenportretten waren uiterst gedetaileerd, ik vermoed toch eerder in het atelier uitgewerkt op basis van schetsen ter plekke dan op de ezel buiten. Bij Arnaud ben ik er iets minder zeker van. Van Alexander heb ik nog weinig gevonden. Ik ben heel benieuwd naar meer grafisch materiaal van deze tekenaars/schilders/etsers. Door de beschrijvingen en opgaven van gemaakte werken word ik erg nieuwsgierig. Waar is dat te vinden?

[burgemeester]

Daar staat tegenover dat er meerdere monografieën over hem zijn verschenen, waaronder tamelijk recent een biografie door dr. Jos Perry.

En in die monografie staat een zeer lezenswaardig stuk over de relatie tussen de Stuers en de kruittoren. En zo zijn we weer bij vestingwerken!

[Ingrid M.H.Evers]

Van Schaepkens heb ik alleen wat brieven en een boekhoudboekje/leerlingenlijstje gevonden, verspreid in verschillende archiefbestanden. Er is geen privé-archief, tenzij er nog iets bij de familie ligt.
Van Victor de Stuers is heel veel bewaard gebleven, met name in overheidsarchieven. Het Nationaal Archief heeft van zijn privé-archief een inventaris gemaakt, maar dat materiaal ligt bij de familie, ergens op een kasteel in de Achterhoek. Daar kom je niet zo eenvoudig binnen, het gaat tenslotte om familiebezit. Daar staat tegenover dat er meerdere monografieën over hem zijn verschenen, waaronder tamelijk recent een biografie door dr. Jos Perry.

[PieterSimons]

schilderen in buitenlucht

Ik heb (en volg nog steeds) enkele cursussen kunstgeschiedenis gevolgd. Echt schilderen in de buitenlucht gebeurde pas na 1841, het eerst in Engeland, waar toen de verftube was uitgevonden. Het product werd gelijk een succes en ook snel geëxporteerd. Het is dus heel goed mogelijk dat Alexander Schaepkens en de zijnen buiten niet alleen hun schetsen hebben gemaakt, maar ook hebben geschilderd. Om dat zeker te weten zou je brieven of dergelijke zaken van deze mensen moeten hebben, lijkt me heel interessant. Zijn er persoonlijke archiven van hem of bijv. Victor de Stuers?

[Ingrid M.H.Evers]

Tekenen en schilderen in de open lucht

In 1823 werd op grond van een KB uit 1818 in Maastricht de Stadsteekenschool (1823-1866) opgericht. Eerste directeur/docent was kortstondig de kunstschilder Pierre Lipkens (ja, zoon van de uitvinder), die meer artistiek dan ambachtelijk geïnteresseerd was. Met gevorderde leerlingen mocht Lipkens in 1824 'in het aanstaande schoone jaargetijde (...) uitgaan, om hun doorzichtkundig naar het leven te leeren teekenen.' In 1826 won Théodore Schaepkens (16) een zilveren medaille met een 'landschap naar het leven'.

Of het hier alleen tekenen betreft, of mogelijk ook schilderen (Schaepkens!), laat ik even in het midden. Maar het zal duidelijk zijn dat de topografische tekeningen van Pierre Lipkens, Mathieu Hermans, Alexander Schaepkens, Victor de Stuers en Jan Brabant - om een paar locale grootheden te noemen - alle op locatie werden getekend, al dan niet met hulp van een schildersezel of tekenplank.

Werd er voor de uitvinding van verf-in-tubes in Maastricht niet buiten het atelier geschilderd? Elders 'binnenshuis' zeker; buitenshuis, in de buitenlucht, volgens mij ook, maar daar zou eens gericht naar gezocht moeten worden.


Bron: Ingrid M.H. Evers, 'Maastricht in de negentiende eeuw: aspecten van het kunstklimaat', in: Ad J.M. Himmelreich (ed.), Théodore Schaepkens, Maastricht 1810-Sint Joost ten Node 1883), Maastricht 1991 (Vierkant Maastricht, 14), 15-45, meer speciaal 26-27 (ctaat).

[burgemeester]

Zelfs nu in de eenentwintigste eeuw schildert men nog op een ezel in de buitenlucht, burgemeester.

Snap ik.

Wikipedia:

En plein air (French pronunciation: [ɑ̃ plɛ ˈnɛr]) is a French expression which means "in the open air", and is particularly used to describe the act of painting outdoors.
Artists have long painted outdoors, but in the mid-19th century working in natural light became particularly important to the Barbizon school and Impressionism. The popularity of painting en plein air increased in the 1870s with the introduction of paints in tubes (resembling modern toothpaste tubes) (...)


Bron: http://en.wikipedia.org/wiki/En_plein_air

[SJEF �]

Zelfs nu in de eenentwintigste eeuw schildert men nog op een ezel in de buitenlucht, burgemeester.

[burgemeester]

Ik vraag me af of schilders rond 1850 gewoon op de ezel buiten schilderden... Was dat niet werk wat je binnen in het atelier deed? Is hier iemand met verstand van kunsthistorie?

[SJEF �]

Een vrij onbekende prent van Alexander Schaepkens waarbij ik me altijd afvraag (wishful thinking) of daar rechts nu een schilder staat met zijn ezel, of dat het een fotograaf is met zijn platencamera.
Ik ben bang dat het toch een kunstschilder is, want deze litho geeft een scène weer van omstreeks 1854/1855 (er waren toen nog nauwelijks fotografen in Maastricht).

Indien het een fotograaf zou zijn, dan is het Petrus Weynen, die in 1855 de onderstaande foto maakte van de Sint Martinuskerk in Wyck.

[PieterSimons]

Poort Wijck Schaepkens

In Publications 1864 staat ook een mooie tekening van Alexander Schaepkens met toelichtende tekst. Deze is in het Frans. Het gaat om een poortgebouw in Wijck, vlakbij de St. Maartenspoort. Daarbij 4 pagina's tekst in het Frans. (pdf)

[burgemeester]

Overigens heb ik hier geen verantwoording van de kleuren gezien en dat is jammer. Want wat nog ontbreekt is een antwoord op de vraag in welk tijdvak wat is aangelegd.

Er worden wel legenda`s gegeven in het PDF bestand. Wonder boven wonder ontbreekt nu juist de legenda bij deze afbeelding.

Over de datering ben ik het helemaal eens. Ik dacht meteen: als achter die vestingswerken ook nog de jaartallen zouden staan, 'than we can close the file on that one'.

Trouwens, Breur, mooie litho.

[Ingrid M.H.Evers]

V.l.n.r. de St.-Martinuspoort, St.-Martinuskerk en Kruittoren

Sjoen, Breur. Een vrij onbekende prent van Alexander Schaepkens waarbij ik me altijd afvraag (wishful thinking) of daar rechts nu een schilder staat met zijn ezel, of dat het een fotograaf is met zijn platencamera. Ik ben bang dat het toch een kunstschilder is, want deze litho geeft een scène weer van omstreeks 1854/1855 (er waren toen nog nauwelijks fotografen in Maastricht). We zien nog de middeleeuwse kerk die rap afgebroken zal gaan worden. Het gebouwtje links op de (onzichtbare) poort kan ik zo snel niet thuisbrengen: eveneens een (kruit-)opslag voor het garnizoen of een wachthuis? Het standpunt van de schilder is grofweg van 'noord' naar 'zuid'. Rechts van de Kruittoren stroomt - niet zichtbaar - de Maas van zuid naar noord.
Hypothese: Heeft onze Alexander hier zichzelf geportretteerd?