Luitenant Generaal baron Des Tombe

[goofjohn]

Oftewel De Stoomp, ik heb een stukje over deze man op mijn site gezet echter bij een artikel stond een merkwaardig stukje tekst, en wel:
'De bevolking liep in diepe rouw achter de lijkbaar van de in de volksmond "De Stoomp" genoemde generaal. Zijn paard liep mee in de stoet, het was voor de begrafenis kreupel geslagen'. Alleen al het feit dat een paard 'kreupel' is geslagen vind ik verschrikkelijk, maar wat wordt hiermee bedoeld, weet iemand dat?

Alvast bedankt voor de reacties

[Breur]

Het is een eeuwenoud gebruik dat paard en eigenaar zich kunnen verenigen in het leven na de dood. Daarom ondergaat het paard hetzelfde lot van zijn baas en werd zelfs gedood bij het overlijden van zijn baas. De Stoomp liep bij leven kreupel en zijn paard moest zijn rol overnemen tijdens de laatste rit. Volgens mij is dit de achterliggende gedachte.

[goofjohn]

Bedaank

Breur bedaank, dan is mijn stukje weer compleet, ik wist wel dat ik op jullie kon/kan rekenen.

Merci.

[Ingrid M.H.Evers]

Vragen

@ Breur: waar heb je gelezen dat Destombe(s) kreupel was?

@ Goofjohn: waar heb je gelezen dat het paard kreupel zou zijn geslagen? (het wordt niet vermeld in het door jou opgegeven biografisch woordenboek. Ook op wikipedia heb ik het niet gevonden, maar misschien heb ik niet op de goede manier gezocht. Zicht op Maastricht heb ik niet geprobeerd, omdat je link op de hoofdpagina uitkwam, men daar geen zoekfunctie heeft :( en ik niet wist waar een eventuele vermelding te zoeken.

Misschien dat je een webadres voor de exacte plaats van vermelding kunt opgeven?

[Breur]

Dit is de betreffende tekst van ZOM.

Een tweede generaal in huis: Des Tombe

Een tweede generaal die het Generaalshuis bewoonde, was A.J.J. Des Tombe (1787-1845). Na de slag bij Waterloo nam hij ontslag uit Franse krijgsdienst en trad hij in Nederlandse dienst. Koning Willem I verhief hem in 1829 in de adelstand. In 1841 werd Des Tombe luitenant-generaal, opperbevelhebber van de derde divisie in Limburg en dus opperbevelhebber van Maastricht. Des Tombe was in tegenstelling tot Dibbets erg geliefd bij de stedelingen. Maastricht kon maar kort van zijn beminnelijke persoonlijkheid genieten, want na vier jaar stierf hij al. De gravure van J.P. le Clerc beeldt de lijkstoet af van Des Tombe. De bevolking liep in diepe rouw achter de lijkbaar van de in de volksmond "De Stoomp" genoemde generaal. Zijn paard liep mee in de stoet, het was voor de begrafenis kreupel geslagen.

Rond de laatste rustplaats van Des Tombe was heel wat minder gedoe dan rond de teraardebestelling van Dibbets. Des Tombe kreeg een monument bij de Boschpoort op het Biezenbastion. Het was een mooi praalgraf, idyllisch gelegen op een heuveltje onder een hoge boom. Het plekje was zo romantisch dat de Maastrichtenaren meenden dat er allerlei "prachtigs" gebeurde bij "d'n tombeau vaan de Stoomp". Later kreeg zijn tombe een mooie plaats in het Waldeck-park aan de Tongerseweg achter de "Van Oppenbank".

Dat kreupel zijn van Des Tombe heb ik ergens genoteerd bij het mijn zoektocht naar oude soldatenliedjes en zal ik moeten zoeken. Kan ook een verhaal zijn geweest van iemand en dan past dit verhaal goed in de categorie mythen en sagen en dan blijft alleen nog maar een opgraving over om dit op te helderen ! Wellicht dat in de stamboeken hier iets over gezegd wordt. Is er een foto beschikbaar van Des Tombe? "Stoomp" kan namelijk ook wijzen op een kleine gedrongen gestalte.

[Ingrid M.H.Evers]

Een portretfoto is een beetje erg vroeg in de tijd, maar op pagina 581 van de Historische Encyclopedie Maastricht is een gravureportret van Destombe(s) afgedrukt, zij het geen portret ten voeten uit. Misschien dat het archief voor de strijdmacht gegevens heeft over zijn lengte en gestalte?

@ Breur: Voor een bron voor Destombes' vermeende kreupelheid blijf ik mij aanbevolen houden. ls zodanig is ZoM geen legitieme bron, maar als je mij een weblink naar de betreffende pagina aldaar kunt doorgeven: graag. Misschien dat men ergens vermeldt waarop het verhaal gestoeld is?

[Breur]

Een portretfoto is een beetje erg vroeg in de tijd, maar op pagina 581 van de Historische Encyclopedie Maastricht is een gravureportret van Destombe(s) afgedrukt, zij het geen portret ten voeten uit. Misschien dat het archief voor de strijdmacht gegevens heeft over zijn lengte en gestalte?

@ Breur: Voor een bron voor Destombes' vermeende kreupelheid blijf ik mij aanbevolen houden. ls zodanig is ZoM geen legitieme bron, maar als je mij een weblink naar de betreffende pagina aldaar kunt doorgeven: graag. Misschien dat men ergens vermeldt waarop het verhaal gestoeld is?

De link is http://www.zichtopmaastricht.nl/teks...gebreide_tekst

[burgemeester]

Heeft iedereen dat, of is 't mijn Mac.. die tekst is onleesbaar door de witte balken die her en der over de tekst heen staan :(

Helaas is het niet je Mac.

[Pier]

Heeft iedereen dat, of is 't mijn Mac.. die tekst is onleesbaar door de witte balken die her en der over de tekst heen staan :(

TIP:
Om het leesbaar te maken moet je met je muis de hele tekst 'selecteren'.
De tekst wordt dan overwegend 'blauw', waardoor ook de 'witte balken' leesbaar worden.

Echt handig is het allemaal niet, maar ja.... het is ook maar de gesubsidieerde site van Zicht op Maastricht.
Zij hoeven waarschijnlijk om die reden niet naar klachten van bezoekers te luisteren....

[SJEF †]

Heeft iedereen dat, of is 't mijn Mac.. die tekst is onleesbaar door de witte balken die her en der over de tekst heen staan :(

Het is niet je Mac, het is de schuld van je browser .
Maar nu serieus.
Ken je nog niet de zoekfunctie die algemeen geldt bij browsers?
Gebruik de functietoets F3, en zoek op trefwoord, en de trefwoorden krijgen dan vervolgens een ander kleurtje.
Werkt alleen bij webpagina's die zijn opgemaakt in HTML, en niet voor pagina's die gebruik maken van Adobe Flash.

Lees ook: http://www.mestreechonline.nl/forum/...ead.php?t=1215 .

[SJEF †]

Luitenant generaal baron Des Tombe

Ik wil gewoon alles kunnen lezen zonder eerst trucs te moeten uithalen.

Dat is mogelijk met uitsluiting van de zoekfunctie op trefwoord via de functietoets F3.
Open de webpagina van Zicht op Maastricht: http://www.zichtopmaastricht.nl/ .
Klik achtereenvolgens op: Thema's identiteiten --> Garnizoensstad --> Generaalshuis --> Dossier --> Uitgebreide tekst en scroll vervolgens tot aan 'Een tweede generaal in huis: Des Tombe'.
Daar lees je de tekst als zwarte letters op een lichtgrijze achtergrond.

================================
Over het kreupel zijn van Des Tombe, het volgende.
In Het Generaalshuis (Maastrichts Silhouet #25), geschreven door J. van de Boogard en S. Minis, kunnen we op pagina 30 het volgende lezen.
Na een hevige jichtaanval stierf de opperbevelhebber in 1845.
Op dezelfde pagina staat ook een portret afgebeeld; gemaakt door C. Kimmel in 1831.

Op pagina 31 kunnen we het volgende lezen: Zijn paard liep ook in de stoet, het was voor deze droeve aangelegenheid kreupel geslagen.
Tevens een afbeelding van de lijkstoet van Des Tombe; gravure gemaakt door J.P. le Clerc in 1845.

================================
Maastricht, 22 febr.
Heden morgen, ten 11 ure, heeft de plegtige begrafenis plaats gehad van wijlen den generaal baron des Tombe, en wel met alle eerbewijzen, aan zijnen rang verschuldigd.
Het geheele garnizoen was onder de wapenen, om een deel van den lijkstoet uit te maken.
De troepen waren geposteerd op het plein, la place d'armes, tegenover het slerfhuis des overledenen.
Op het oogenblik, dat het lijk uit het huis gedragen werd, hebben de vijf bataljons achtereenvolgens vuur gegeven, waarna de optogt eenen aanvang nam.
De stoet werd geopend door een peloton marechausées, gevolgd door een peloton lanciers te paard.
Daarop volgden twee compagniën vau het Limburgsch bataljon, voorafgegaan door muziek van het tweede regiment infanterie.
Het lijk, hetwelk bedekt was met een rouwkleed en welks slippen gedragen werden door de generaals Volkhemer en de Stuers en door de kolonels Gantois en de Bellefroid, volgde onmiddellijk op deze troepen; terwijl de burgerlijke autoriteiten, het corps officieren en een groot aantal particulieren, die dit laatste bewijs van achting wenschten te geven aan den waardigen generaal, die men naar zijne laatste woning leidde, hierop in rangorde volgden.
De sociëteit de Harmonie, het hare willende bijdragen tot de plegtige uitvaart des mans, wiens verscheiden men algemeen betreurt, had haar orkest, welks instrumenten en vaandel met floers bekleed waren, onmiddellijk vóór de lijkbaar doen plaats nemen.
Het regiment lanciers volgde te voet het korps officieren en de stoet werd gesloten door een peloton lanciers te paard en een pelolon marechaussees.
Zóó was de uitvaart van dezen verdienstelijken krijgsman, welken de dood vóór zijnen tijd uit ons midden nam; zóó verliet ons deze weldoener van zoo vele ongelukkigen, die hem beweenen; zóó scheidde deze brave vader van zijn gezin en de zijnen, die hem nimmer zullen kunnen vergeten.
Toen de stoet buiten de Tongersche poort was gekomen, stelden de troepen zich op eene lijn en werd het lijk, vergezeld door het Limburgsche bataljon, naar het kerkhof gedragen.
Hier werden weder onderscheidene schoten gelost.
Het was het vaarwel der soldalen aan hunnen chef, dien zij zoo veel achting en eerbied toedroegen.
De predikant Guye, predikant bij de Waalsche gemeente, heeft aan het graf eene lijkrede gehouden; daarna hebben nog eenige vrienden van den overledene, door het uiten van gevoelvolle en warme woorden, eenige bloemen gestrooid op het graf van den krijgsman, die door keizer Napoleon, dien bevoegden regter over krijgsverdiensten, de onderscheiding was waardig gekeurd de benoeming tot officier van het legioen van eer en tot baron van dat keizerrijk, hetwelk heel de wereld deed sidderen.

Bron: Arnhemsche Courant
Woensdag 26 Februari
Anno 1845

[Ingrid M.H.Evers]

The missing man

Er is weer een hoop werk verzet: dank aan een ieder.

1. Wat betreft de vermelding op Zicht op Maastricht dat het paard kreupel was geslagen: het is duidelijk dat die opmerking terug gaat op het silhouetje van Van den Boogard en Minis over het Generaalshuis. Ik zal eens navragen waar ze dat vandaan hebben.

2. In het verslag van de begrafenis in de krant (zie hierboven onder # 13, met dank aan Sjef) wordt het paard niet genoemd.

3. Dat neemt niet weg dat het wel heeft meegelopen, omdat dit gebruikelijk was bij belangrijke militaire (en koninklijke) begrafenissen. Het is dan ook te zien op de gravure die van dit gebeuren werd gemaakt door J.P. le Clerc (1845). Dat het paard, gehuld in een lang rouwkleed, kreupel zou zijn, is daarop beslist niet te zien.

4. Het ruiterloze paard heeft een oude oorsprong en symboliseert de gevallen leider, de niet meer aanwezige aanvoerder.

5. Sinds wanneer het gebruik in ons land bestond, is via internet niet te achterhalen. Duidelijk is dat het in de negentiende eeuw een normaal verschijnsel was (ook bij de begrafenis van Dibbets, bijvoorbeeld). Met de vervanging van de ruitercavalerie door gemechaniseerde cavalerie is het gebruik verdwenen (ca. WO II). Recent heeft de luchtmacht aan 'the missing man' een eigentijdse invulling gegeven bij de begrafenis van prins Bernhard (het afzwaaiende vliegtuig).

Bronnen: http://www.worldlingo.com/ma/enwiki/en/Riderless_horse, http://www.airwork.nl/bulletinboard/showthread.php?t=6229.

[goofjohn]

Nogmaals dank

Sjef, Burgemeester, Ingrid, Olijfje en natuurlijk Breur, hartstikke bedankt. Het komt wel vaker voor dat in Maastricht Mythe en werkelijkheid door elkaar worden gehaald, maar dat geeft het mijn inziens ook een beetje Romantiek.

[Ingrid M.H.Evers]

Kreupel geslagen?

Drs. Minis meent zich te herinneren dat dit vermeld werd op een onderschrift bij de prent. Bij gelegenheid zal ik dat eens controleren. Het lijkt me dat een dergelijke late vermelding niet zo geloofwaardig is als men zou willen. Wordt hier een nieuwe Maastrichtse mythe geboren?

[Antonius]

Dit is de betreffende tekst van ZOM.

Een tweede generaal in huis: Des Tombe

Een tweede generaal die het Generaalshuis bewoonde, was A.J.J. Des Tombe (1787-1845). Na de slag bij Waterloo nam hij ontslag uit Franse krijgsdienst en trad hij in Nederlandse dienst. Koning Willem I verhief hem in 1829 in de adelstand. In 1841 werd Des Tombe luitenant-generaal, opperbevelhebber van de derde divisie in Limburg en dus opperbevelhebber van Maastricht. Des Tombe was in tegenstelling tot Dibbets erg geliefd bij de stedelingen. Maastricht kon maar kort van zijn beminnelijke persoonlijkheid genieten, want na vier jaar stierf hij al. De gravure van J.P. le Clerc beeldt de lijkstoet af van Des Tombe. De bevolking liep in diepe rouw achter de lijkbaar van de in de volksmond "De Stoomp" genoemde generaal. Zijn paard liep mee in de stoet, het was voor de begrafenis kreupel geslagen.

Rond de laatste rustplaats van Des Tombe was heel wat minder gedoe dan rond de teraardebestelling van Dibbets. Des Tombe kreeg een monument bij de Boschpoort op het Biezenbastion. Het was een mooi praalgraf, idyllisch gelegen op een heuveltje onder een hoge boom. Het plekje was zo romantisch dat de Maastrichtenaren meenden dat er allerlei "prachtigs" gebeurde bij "d'n tombeau vaan de Stoomp". Later kreeg zijn tombe een mooie plaats in het Waldeck-park aan de Tongerseweg achter de "Van Oppenbank".

Dat kreupel zijn van Des Tombe heb ik ergens genoteerd bij het mijn zoektocht naar oude soldatenliedjes en zal ik moeten zoeken. Kan ook een verhaal zijn geweest van iemand en dan past dit verhaal goed in de categorie mythen en sagen en dan blijft alleen nog maar een opgraving over om dit op te helderen ! Wellicht dat in de stamboeken hier iets over gezegd wordt. Is er een foto beschikbaar van Des Tombe? "Stoomp" kan namelijk ook wijzen op een kleine gedrongen gestalte.

kwam er net langs zaterdag ochtend, vergeten rustig en in de wegtrekkende mist
(beeldafmetingen aangepast origineel is natuurlijk mooier)
mvg