Tweet
Op de spelletjespagina's van 'Boe is dit?' werden recent bijgaande foto's geplaatst (bijdrage nr. 12333). Het bleek te gaan om het pand Wilhelminasingel 110, maar de duiding van de plaatjes is nog niet zo eenvoudig, want wat zien we precies?
Volgens de inzender zouden dit geïnterneerde Belgische militairen zijn bij een brooduitdeling voor een pand aan de Wilhelminasingel. Ook meent hij dat de eerste foto stamt uit de eerste oorlogsdagen, terwijl de tweede een datering heeft in 1941. En wat is de functie van dat pand?
Duidelijk is dat het niet gaat om geïnterneerde soldaten, maar om krijgsgevangenen. Geïnterneerde soldaten kende Nederland alleen in de Eerste Wereldoorlog. Het waren Belgen, Fransen en Engelsen die in de eerste maanden van de oorlog aan de Duitsers wisten te ontsnappen en een toevlucht zochten in het niet bij de oorlog betrokken, neutrale Nederland.
In de Tweede Wereldoorlog lag de situatie geheel anders en werden gevangen genomen militairen, Belgen maar ook Nederlanders, als krijgsgevangenen vervoerd naar speciale Duitse kampen (Stalag-Lager).
Als ik een eerste beschrijving zou moeten maken van deze twee foto’s zou ik komen tot de volgende conclusies:
1. De Belgische soldaten op de foto zijn krijgsgevangenen, onder begeleiding van Duitse soldaten op weg naar een kamp voor krijgsgevangen militairen.
Die Duitsers zijn op de eerste foto niet te zien, tenzij de laatste figuur rechts mogelijk Duits is. (Hij lijkt een helm te dragen).
2. Ambassades heeft Maastricht nooit gekend; wel is er sinds jaar en dag een Belgisch consulaat.
Het pand Wilhelminasingel 110 had echter voor zover ik weet geen bijzondere functie.
Deelden de toenmalige bewoners spontaan water, brood of andere levensmiddelen uit voor de deur? Volgens nieuwe inlichtingen van Breur was dat inderdaad het geval. Het zou verklaren waarom de soldaten als een ordeloze troep aanvallen om iets te bemachtigen.
Op de tweede foto lijken zij te rennen om de rest van de colonne weer in te halen.
De onverwachte uitdeling door Maastrichtse burgers verklaart waarschijnlijk de boosheid van de Duitse soldaat op de tweede foto.
3. De foto’s zijn mijns inziens gemaakt door dezelfde auteur, bij dezelfde gelegenheid, op bijna hetzelfde moment, de eerste vanaf de eerste verdieping van het tegenover gelegen pand, de tweede op straatniveau. Vergelijk het openstaande raam boven de ingang van het pand; het staat op beide foto's op precies dezelfde wijze open.
4. Dat laatste maakt het bijna zeker dat beide opnamen stammen uit de eerste oorlogsdagen, toen fotograferen van ‘militaire objecten’ nog niet verboden was en later schaarse fotorolletjes of glasplaten etc. nog voorhanden waren.
5. Als de foto’s dateren uit 1941, dan horen zij hoogst waarschijnlijk tot de categorie van ‘de verborgen camera’. En dat maakt mij wel heel nieuwsgierig naar de herkomst.
Er resteren nog wat vragen, zoals:
a. waar komen de foto’s vandaan?
b. waar komen datering en beschrijving vandaan (‘vrouw gooit pakje sigaretten’?);
c. wie was de fotograaf (professioneel of amateur)?
d. wie woonde(n) in het pand pal tegenover?
e. wie woonden er in het pand Wilhelminasingel 110?
Bestanden bijvoegen
Opmerking