Aankondiging

Sluiten
No announcement yet.

Kaffees in Maastricht (achtergronden)

Sluiten
X
 
  • Filter
  • Tijd
  • Tonen
Clear All
nieuwe berichten

  • Kaffees in Maastricht (achtergronden)

    Elders op deze site spreken MO-ers hun voorkeur uit voor een favoriet café in de stad. Wie echter iets wil weten over de maatschappelijke achtergronden bij het verschijnsel 'Maastrichts café', kan op dit nieuwe subforum terecht.

    Landelijk schijnt Maastricht historisch gezien een bovengemiddeld zo niet record aantal kroegen te hebben geteld. Je kunt je afvragen waar die hoge dichtheid vandaan kwam. Er is enig waardevol onderzoek gedaan naar de produktie en consumptie van bier, sterke drank en wijn in deze stad, maar ik geloof niet dat er ooit gericht onderzoek is gedaan naar de hoeveelheid drankgelegenheden. Toch zou dergelijk onderzoek vanaf ca. 1850 heel goed uit te voeren zijn, daar elke kroegbaas een alcoholvergunning moest hebben. Deze werd verleend door de gemeente die er natuurlijk inkomsten uit verwierf. Met als gevolg dat vergunninghouders lange tijd met naam, toenaam en soort vergunning (zwak of sterk alcoholische dranken) in de gemeenteraadsverslagen werden vermeld.

    Overigens had men in vroeger eeuwen soms weinig startkapitaal nodig. Dezer dagen las ik dat in het derde en vierde kwart van de negentiende eeuw Maastrichtse brouwers die wat geld over hadden, dit niet over de luxueuze balk gooiden, maar het besteedden aan de aankoop van huisjes in de volksbuurten. Zij verhuurden die pandjes voor weinig geld aan wie maar wilde, mits de huurder bereid was een café te drijven en daar hún product te schenken. Deze tendens verklaart het grote aantal huiskamerkroegjes dat deze stad heeft gekend.

    Bron:
    Niek Bos, Notabele ingezetenen, historische studies over Nederlandse elites in de negentiende eeuw, z.pl. of j. (Dissertatie RU 1995), 249 (huiskamerkroegjes).

  • #2
    Overzicht van de Maastrichtse bier- en limonade fabrikanten.

    Er is door iemand een overzicht gemaakt over de Maastrichtse bier- en limonadefabrikanten.
    De overzichten zijn genomen uit de adresboeken van Maastricht en een paar uit jaarboeken. Met name uit de laatste zijn de verleende hinderwetvergunningen als bron gebruikt. Gebleken is dat sommige bedrijven kennelijk geen hinderwetvergunning nodig hadden (geen stoommachine) en dus niet vermeld werden.

    De maker van dit overzicht heb ik nog niet te pakken kunnen krijgen. Het is dus even wachten op de toestemming om dit overzicht op dit forum openbaar te maken.

    Opmerking


    • #3
      Drankvergunning versus hinderwetvergunning

      De gemeente nam twee soorten vergunningen op in de jaarverslagen: drankvergunningen en hinderwetvergunningen.

      Horeca-met-alcohol viel onder de drankvergunningen en dat is waar ik het hierboven over heb. Hadden zulke gelegenheden niet van die emaille platen aan de gevel met A- of B-vergunning, al naar gelang de sterkte van de toegestane dranken?

      Bezitters van stoommachines werden in de loop van de negentiende eeuw een nieuwe categorie bij de verlening van hinderwetvergunningen, naast - bijv oorbeeld - de verzamelaar en verwerker van slacht- en industrieel afval. Stoommachines waren de motor voor de zich ontwikkelende industrie, maar ze waren niet zonder gevaar. Er zijn gruwelijke ongelukken mee gebeurd en dat is een van de redenen dat grotere fabrieken, waaronder de firma Regout, hun eigen vrijwillige brandweer hadden.

      Met name brouwerijen beschikten vaker over een stoommachine.
      Voor de Maastrichtse brouwerijgeschiedenis verwijs ik graag naar het lang uitverkochte eerste deeltje in de Vierkant-reeks van de Stichting Historische Reeks Maastricht: Rudolf (Ruud) Philips, Mestreechs Aajt, geschiedenis van de Maastrichtse brouwers en hun bier (1982).
      Last edited by Ingrid M.H.Evers; 6 april 2011, 11:59.

      Opmerking


      • #4
        Aantal café's in 2009

        Inspelend op de discussie elders:
        Oorspronkelijk geplaatst door Pier Bekijk bericht
        Het moet niet veel gekker worden. Vandaag las ik de Elsevier van 29 jan. 2011 en op blz. 52 staat een katern met de titel:

        "STEEDS MINDER CAFÉS"
        Maastricht blijft stad met de meeste kroegen van het land

        (...) De stad met de meeste cafés van het land was in 2009 nog steeds Maastricht (943 zaken), op ruime afstand gevolgd door Amsterdam (521) en Groningen (343).
        (...) In Maastricht verdwenen tussen het jaar 2000 en 2009 in totaal 127 zaken, bijna 12 procent van het totaal."

        Nu is de gemiddelde Maastrichtenaar best wel trots op het feit dat we veel kroegen/cafés in deze Bourgondische stad hebben, maar ik meen altijd gehoord te hebben dat je in Maastricht iedere dag een ander café kunt bezoeken, want Maastricht telt ongeveer 360 zaken. Wat ik nooit en te nimmer geloof is dat Maastricht meer cafés heeft dan Amsterdam en zeker geen 943!
        Ik denk dat Pier gelijk heeft en dat hier gewoon een drukfout staat: 943 in plaats van 543. Dat neemt niet weg dat Maastricht wat betreft café's volgens bovenstaande cijfers in 2009 nog steeds de eerste stad in het land was.

        Dit is wat de gemeente er zelf van zegt in het overzicht Maastricht in cijfers [MIC]:

        Aantal horecagelegenheden in Maastricht in 2009:
        1. Hotel /pension: 58
        2. Verhuur vakantiehuis, appartement; jeugdherberg: 3
        3. Restaurant /cafetaria en ijssalon: 269
        4. Kantine /catering: 39
        5. Café: 211

        Totaal: 580

        (Bron gemeente: ETIL; peildatum 1 april)

        Door de differentiatie tussen soorten 'schenkers' komt het aantal 'zuivere' café's in 2009 dus uit op 211. Dat lijkt mij net als Pier een aanvaardbaarder cijfer. Inderdaad: het moet niet gekker worden in de landelijke journalistiek!
        Last edited by Ingrid M.H.Evers; 6 april 2011, 12:21.

        Opmerking


        • #5
          Oorspronkelijk geplaatst door Breur Bekijk bericht
          Er is door iemand een overzicht gemaakt over de Maastrichtse bier- en limonadefabrikanten.
          De overzichten zijn genomen uit de adresboeken van Maastricht en een paar uit jaarboeken. Met name uit de laatste zijn de verleende hinderwetvergunningen als bron gebruikt. Gebleken is dat sommige bedrijven kennelijk geen hinderwetvergunning nodig hadden (geen stoommachine) en dus niet vermeld werden.

          De maker van dit overzicht heb ik nog niet te pakken kunnen krijgen. Het is dus even wachten op de toestemming om dit overzicht op dit forum openbaar te maken.
          Wil Lem heeft het overzicht gemaakt. Het is een excelbestand en te bereiken via http://www.breurhenket.com/MO/Bier.xls

          Opmerking


          • #6
            Overzicht Maastrichtse brouwerijen

            Een lijst van Maastrichtse brouwerijen is ook te vinden in het eerder genoemde Aajt Mestreechs (R. Philips, 1982). Dit overzicht is vooral gebaseerd op archiefmateriaal en vermeldt gegevens die terugreiken tot in de zestiende eeuw.

            Opmerking

            Bezig...
            X