Aankondiging

Sluiten
No announcement yet.

Klooster van de Witte Vrouwen

Sluiten
X
 
  • Filter
  • Tijd
  • Tonen
Clear All
nieuwe berichten

  • Klooster van de Witte Vrouwen

    Elders op deze site kwam terloops het volgende aan de orde:
    Oorspronkelijk geplaatst door Harry Veenhof
    Deze kloosterorde [van de Witte Vrouwen] is ooit gesticht toen bisschop Angus werd benoemd tot bisschop van Maastricht, voor zijn vrouw, die toen ook intrad in dit klooster.
    De orde van de Witte Vrouwen (ook wel Penitenten van Sint Maria Magdalena genoemd), is in Duitsland gesticht door Rudolf van Worms. De stichting werd in 1227 pauselijk goedgekeurd. De religieuzen bestonden uit 'gereclasseerde' gevallen vrouwen, die zich ontfermden over meisjes die ook uit het vak wilden en een andere levensstijl / beroep wilden aanleren.

    De Maastrichtse vestiging moet omstreeks 1229 tot stand zijn gekomen. De oudst bewaarde akte dateert van 1253 en vermeldt de verkoop van een stuk grond in Wyck. De zusters moeten toen dus al enige tijd in de stad gewoond hebben. De aansluiting in 1261 bij de orde van Sint Vincent te Parijs leidde tot een geheel andere opzet. Voortaan werden als novicen slechts meisjes van onbesproken gedrag opgenomen, liefst van adel.

    Verhalen over een heel hoge ouderdom van dit klooster, uit de tiende of zelfs de zevende eeuw (bisschop Angus!), missen elke bewijsgrond. Dat geldt ook voor een verblijf van Marieke van Nieumeghen aan het Vrijthof. Dat laatste is al helemaal onbestaanbaar, omdat Marieke een literaire figuur is, een 'rol' in een abel spel.

    Literatuur:
    Ubachs/Evers, Historische Encyclopedie Maastricht, Zutphen 2005, 586-587.

  • #2
    'Zwarte Christus' aanvankelijk in Wittevrouwenklooster

    De Zwarte Christus van Wyck komt ook ter sprake in het draadje over de Sint-Martinuskerk, maar tot de opheffing van het klooster in 1796 bevond deze zich in het Wittevrouwenklooster aan het Vrijthof en oefende daar een grote aantrekkingskracht uit op pelgrims. Volgens de HEM reikten de zusters zilveren herinneringskruisjes uit aan pelgrims en stukjes stof, die 'aangestreken' werden aan het kruis: "Bij de ZC [Zwarte Christus, E.L.] hoorde de verspreiding van de zgn maat van Christus, een zijden of linnen lint ter lengte van het corpus van de ZC, dat ophet lichaam gedragen werd door koortslijders en zwangere vrouwen." (HEM, p.600; zie ook vorige post). Zou dit zo'n 'maat van Christus' zijn?

    Stukje stof uit de 17e eeuw met 'Image pieuse représentant le Crucifix miraculeux de Maastricht' (foto: Archives départementales de la Somme, Amiens)

    Ik meen te lezen:
    est Touche au crucifix miraculeux

    Cecy est vray pourtrait du crucifix miraculeux chez les religieuses dames blanches a Mastricht lequel est [...] a la hauteur de six pieds

    Ja. van Sands[?]
    Meer informatie over het Zwarte Kruis en de verering bij de Witte Vrouwen op de site van het Meertens Instituut.

    Opmerking


    • #3
      Oorspronkelijk geplaatst door El Loco Bekijk bericht
      Ik meen te lezen:
      est Touche au crucifix miraculeux

      Cecy est vray pourtrait du crucifix miraculeux chez les religieuses dames blanches a Mastricht lequel est [...] a la hauteur de six pieds

      Ja. van Sands[?]
      Ik maak er van:
      est Touche au crucifix miraculeux

      Cecy est vray pourtrait du crucifix miraculeux chez les religieuses dames blanches a Mastricht lequel est crux dans noix a la hauteur de six pieds

      Ja. van Sands

      Opmerking


      • #4
        De Lengtemaat van Christus

        Oorspronkelijk geplaatst door El Loco Bekijk bericht
        "Bij de ZC [Zwarte Christus, E.L.] hoorde de verspreiding van de zgn maat van Christus, een zijden of linnen lint ter lengte van het corpus van de ZC, dat ophet lichaam gedragen werd door koortslijders en zwangere vrouwen."
        Het was echt een lint of koord, van stof, draad of eventueel papier. Niet alleen een prentje dus, al kan dit stukje stof het begin van zo'n strook geweest zijn.

        Overigens hadden de Witte Vrouwen niet het monopolie op de lengtemaat van Christus. Het gebruik was wijd verspreid. Hieronder een lengtemaat in Brabant, maar een beetje googelen levert meer op.

        EEN LENGTEMAAT VAN CHRISTUS UIT VUGHT
        Een Lengtemaat werd kortgeleden geschonken te Vught aan rector A.W.G. de
        Koek (Gasthuisstra'at 13, 's-Hertogenbosch). Op dit exemplaar zijn de strookjes
        met groene papiertjes zonder kruisjes aan elkaar geplakt: het werd „Gedrukt te
        Antwerpen bij F.J. Vink in de 5 Ringen" en dateert dus wel uit het laatste kwart
        van de 18de eeuw. Mevrouw Wilhelmina van Dun-de Bever, geboren te Vught 1882
        en aldaar in 1971 overleden, had dit gebedsrolletje weer van. haar moeder gekregen.
        Mevrouw van Dun bewaarde deze Lengtemaat in haar handtasje en op sommige
        dagen, o.a. Goede Vrijdag, bad zij met het rolletje in haar hand. Telkens
        wanneer haar dochters in .verwachting waren van een baby, kregen zij tijdelijk de
        Lengtemaat in leen; in vak 2 staat immers geschreven: „En wanneer eene zwangere
        vrouw zulks bij haar draagt, deze zal zonder groote smarte baren en mag haar niet
        mislukken in hare geboorte". Mevrouw van Dun vertelde, dat zulke Lengtematen
        zeer gezocht waren door schippers; misschien steunt dit op een gebed in vak 2:
        „En in welk huis de Lengte Christi zyn zal, daarin kan niets kwaad blyven, geenen
        donder of weder mag hem beschadigen; ook zal het voor vuur en WATER behoed
        zijn".
        W.H.Th. KNIPPENBERG

        Opmerking


        • #5
          Op de pagina over de Zwarte Christus op de website van het Meertens Instituut, waar ik zelf eerder naar verwees, staan eigenlijk de meeste antwoorden al:
          • "Prentjes: in de 17e en de 18e eeuw werd een groot aantal prentjes van het H. Kruis geproduceerd; een deel hiervan is achterhaald. Veel prentjes werden vervaardigd in Antwerpen (Johannes van den Sande)";
          • "1 (...) aan de onderzijde vier engeltjes om de tekst: 'Cecij est le vray pourtrait du Crucifix miraculeux chez les religieuses dames blanches a Mastricht; le quoi est crue d'une noix a la hauteur de six pieds', einde 17e eeuw";
          • "3 (...) met tekst als onder 1, aangevuld 'est touché au Saint Crucifix', gesigneerd Io. van Sande, 18e eeuw (ca. 7 x 9 cm), dit prentje bestaat in verschillende afwijkende uitvoeringen op papier of perkament";
          • "7 Christusbeeld tussen gordijnen en twee kandelaars en votiefgeschenken aan de bovenzijde van Jo. van Sande, gedrukt op gele zijde (eind 18e eeuw?; ca. 12 x 8 cm)".

          Opmerking

          Bezig...
          X