Maastrichtsche brieven, deel 2

Het was winter 1879 dat ‘unne Hollender’ zijn tweede brief schreef en weer onder het pseudoniem Pietro. Hij begon zijn verhaal behaaglijk achter de brandende kachel, die volgens hem 'zijn die uitmuntend en trekken goed, zonder stank of rook'. Hij verwonderde zich wel dat 's-morgens de kachels werden volgestopt met 'kolengruis doormengt met een soort leem'. Hetgeen hem het meest verbaasde was: als je 's-avonds thuis kwam de kachel nog steeds brandde. In Holland was dit niet mogelijk. Nieuw voor hem was dat de kolen door kolentrechters in de kelders van de woningen werd gegooid.

Graag wilde hij bij de feestelijke opening van de Bonbonnière zijn, maar dat kon niet hij had geen entreekaart. Enkele dagen later lukt het hem wel bij de Momus-vergaderingen erbij te zijn. Onverkort zijn weergave van het spektakel:
'Eenige dagen later werden de Momus- vergaderingen op solemnelle wijze geopend in de »nuie« comediezaal, en toen was ik van de partij. Ziehier 't program;
1. Mastreecht! De Hubs Ene Nuien Theater! Allegorie in 1 akt en 3 tableaux. Bij die gelegenheid fladderden twee Luiksche danseressen over het tooneel, doorschijnend van gestalte en kleeding.
2. Triumphaal entree van 't Hoeglustig Comité van XI, op zijn Hollandsch, van het bestuur der Vereeniging. De leden der Directie droegen narrenkappen, de zoogenaamde Momusmuts, die vroeger door ieder lid moest worden gedragen. Uit hetgeen ik zag en hoorde, kwam ik tot de overtuiging, dat de bestuursleden alles behalve narren waren; alles liep flink van stapel.
3. Troenreie van de woernummende President. Deze autoriteit zat bij die gelegenheid niet op een troon, maar op een wit houten paard, de Pégase voorstellende, en gaf ieder die 't verdiende, in zeer gepaste bewoordingen, een smeer uit de pan.
4. Dras. Opera-bouffe in 1 akt en 2 tableaux. De acteurs bewogen zich zeer gemakkelijk op de planken, en gaven herhaaldelijk blijk van berekend te zijn voor hunne rollen. Verder werd men nog vergast op möpkes voor orkest en chansonnettes. Er werd niets als Maastrichtsch gesproken, dat ik echter heel goed kon volgen. In de pauze werd er eene inzameling gehouden voor de hulpbehoevenden der stad, iets wat men in Holland alleen in de kerken ziet. Voor diakenen fungeerden de leden van het comité van XI, en daarvoor zeggen wij hun namens de Maastrichtsche armen dank. De zaal met haar helder rood en frisch verguldsel is in èen woord prachtig, 't geen te meer opvalt, daar het gebouw van buiten gezien niet veel verwachting opwekt. Het plafond stelt een bewolkte lucht voor, en met eenige verbeeldingskracht denkt men zich onder den blooten hemel.'

Het Vrijthof was in deze winterse tijd het domein van de jeugd die er glijbanen maakten. Buiten de winter was haasje-over het spel van de jeugd. Volgens Pietro heette:' Drie kwart van de vrouwen heet Maria (uitgesproken Maaaaria) en de mannen heeten in dezelfde verhouding Jean (uitgesproken Sjeng en voor kleine mannen Sjengske).'

Verwonderlijk verhaalde Pietro van enige vrouwen die van tijd tot tijd de straat poetsten, het ging niet vlug maar toch. Hij constateerde verder dat er weinig wijn in de stad gedronken werd, het bier was de drank bij uitnemendheid. Er was volgens hem één brouwerij op duizend inwoners in Maastricht.

Ook de St. Servaasbrug vroeg om een beschrijving:
'Aan den overkant der Maas ligt de voorstad Wijck, door de Maasbrug aan Maastricht verbonden. Die brug is een meesterstuk van bouwkunde, 155 M. lang, 92 M. breed, spanning der oude bogen 13 M., der nieuwe 19.7 M., dikte der "pijlers 4 M. Vroeger was de laatste boog naar den kant van Wgck van hout, om in tijd van oorlog gemakkelijk afgebroken te kunnen worden, doch in 1827 is die door een steenen vervangen, terwijl toen tevens de vroegere steenen borstweringen hebben moeten plaats maken voor een ijzeren hekwerk met daarlangs loopende hooge trottoirs. Volgens sommigen heeft deze verandering de sierlijkheid van het geheel niet vermeerderd.'
Met de beschrijving van de brug eindigde zijn tweede brief.

Bron: www.delpher.nl Het Nieuws van den dag: kleine courant van 12-12-1879